Umumiy psixologiya


Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya fanlarining tadqiqot metodlari



Yüklə 1,91 Mb.
səhifə177/268
tarix29.12.2021
ölçüsü1,91 Mb.
#48465
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   268
Umumiy psixologiya

Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya fanlarining tadqiqot metodlari

Vazifa: Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya sohalarida keng qo‘llanadigan quyidagi metodlarning ishlab chiqilishi qaysi olimlarning ijodi va g‘oyalari bilan bog‘liq ekanini belgilang. Bunda quyidagi jadvalning tegishli satri va ustuni kesishgan joyga muayyan belgi qo‘yish talab qilinadi.





Metodlar


Olimlar

F.Galton

YA.Moreno

J.Piaje

A.F.Lazurskiy

E.Krepelin

A.Gezell

L.S.Vigotskiy

1

Egizaklar metodi






















2

Klinik suhbat metodi






















3

Sotsiometriya metodi






















4

Tabiiy eksperiment metodi






















5

Proektiv metod






















6

Genetik kesimlar metodi






















7

Eksperimental genetik metod






















II TOPSHIRIQ

Yosh psixologiyasi fanining alohida tadqiqot sohalari

Vazifa: Yosh psixologiyasi fanining quyida ko‘rsatilgan turli tadqiqot sohalari doirasida qanday davrlar o‘rganilishini ko‘rsating. Bunda soha nomi keltirilgan shakldagi bo‘sh maydonga quyidagi jadvalda sanab o‘tilgan davrlar tartib raqamlarini kiritib qo‘yish talab qilinadi.




Акмеология

Пренатал

психология



Герантопсихология




1

Etuklik davri psixologyasi

2

Keksalik davri psixologiyasi

3

Homila davri psixologiyasi

III TOPSHIRIQ

Yosh psixologiyasi va pedagogik psixologiya fanlarining shakllanishiga katta hissa qo‘shgan olimlar hamda ularning asarlari

Vazifa: Yosh psixologiyasi hamda pedagogik psixologiya fanlarining shakllanishi va rivojlanishiga munosib hissa qo‘shgan quyidagi olimlarning qalamiga mansub asarlarni ko‘rsating. Bunda quyida keltirilgan jadval o‘rtasidagi ikki yonma yon bo‘sh ustunga chap tarafdan tegishli asarning tartib raqamini o‘ng tarafdan olimning tarib raqamini yozib qo‘yish talab qilinadi.





Asarlar

Asar

tartib raqami




Olim

tartib raqami



Olimlar



1

“Odam tarbiya predmeti sifatida”

(1868-1869)









U.Djems

1

2

“O‘qituvchilar bilan psixologiya haqida suhbatlar” (1902)







A.P.Nechaev

2

3

“Bola ruhiyati”

(1888)









K.Byuller

3

4

“Tarbiyachi va o‘qituvchilar uchun psixologik ocherklar”

(1901-1908)









A.Gezell

4

5

“Olti Yoshgacha bo‘lgan davr psixologiyasi”(1915)








E.SHpranger

5

6

“Bolalarning oiladagi tarbiyasi va uning ahamiyati” (1912)







P.F.Lesgaft

6

7

“O‘spirinlik davri psixologiyasi”(1924)








K.D.Ushinskiy

7

8

“Maktabgacha Yoshdagi bolaning aqliy rivojlanishi” (1925)







V.Preyer

8

9

“O‘spirinlik”

(1904)









G.Xoll

9

10

“Bolaning ma’naviy rivojlanishi”

(1918)








V.SHtern

10

IV TOPSHIRIQ

Yosh psixologiyasi fanida psixik rivojlanishni

davrlashtirish muammosi

Vazifa: Berilgan Yosh davrlarining fanda qabul qilingan taxminiy xronologik chegaralarini ajratib ko‘rsating. Bunda qo‘yida chizib ko‘rsatilgan shkalaning tegishli bandidan ajratuvchi chiziqni qo‘yib, hosil bo‘lgan kesma oldiga muayyan davrning tartib raqamini yozish talab qilinadi.





V TOPSHIRIQ

Psixik rivojlanish haqidagi nazariya va ta’limotlar 1-Vazifa: Psixik taraqqiyotning turli jihatlari bilan bog‘liq bo‘lgan qo‘yidagi tushunchalar qaysi olimlarning ilmiy qarashlarida markaziy o‘rin tutishini ko‘rsating. Bunda tegishli tushuncha keltirilgan jadval satrlari va muayyan olim ismi sharifi ko‘rsatilgan ustun o‘zaro kesishgan joyga biror belgi qo‘yish talab qilinadi.



Ilmiy tushunchalar


Olimlar

A.Adler

D.B.Elkonin

J.Piaje

Z.Freyd

L.Kolberg

E.Erikson

L.S.Vigotskiy

1

Egotsentrizm























2

Edip kompleksi























3

Taraqqiyotning eng yaqin zonasi























4

Etakchi faoliyat























5

Dekalyaj























6

Kemtiklik kompleksi























7

Psixologik himoya























8

Yosh inqirozi























9

Ijtimoiy-psixologik identifikatsiya























10

Ahloqiy dilemma























2-Vazifa: Z.Freyd tomonidan psixik rivojlanishni davrlashtirish bo‘yicha ilgari surilgan g‘oyaga ko‘ra turli Yosh bosqichlari bir-birini qanday ketma ketlikda almashtirishini belgilab chiqing. Bunda har qaysi Yosh bosqichi umumiy tizimda nechanchi o‘rinni egallasa, qo‘yida keltirilgan jadvalda bu bosqichga mos tartib raqamidan boshqa raqamlarni o‘chirish talab qilinadi.

Psixik taraqqiyot bosqichlarining nomi va umumiy tasnifdagi tartib raqami

Genital bosqich

Fallik bosqich

Oral bosqich

Latent bosqich

Anal bosqich


1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

3-Vazifa: E.Eriksonning inson psixik rivojlanishi davlari haqidagi nazariyasiga muvofiq har bir davrda qaysi psixik holat va xususiyatlar o‘zaro ziddiyatga kirishib psixologik inqirozni vujudga keltirishini ko‘rsating. Bunda qo‘yidagi jadvalda aralash holda keltirilgan va o‘zaro zid juftlikni hosil qiluvchi psixik holat hamda xususiyatlarning umumiy ro‘yxatdagi tartib raqamlarini jadval ostidagi ikki satr (javoblar maydoni) ning yuqori va past darchalariga juft-juft qilib kiritish talab qilinadi.



Psixik

holat va xususiyatlar





Psixik

holat va xususiyatlar



1

Atrof olamga ishonch

9

O‘ziga berilishlik

2

Tashabbuskorlik

10

Rollarning chalkashishi

3

Hayotiy faollik

11

Uyalish va ikkilanish

4

YAqin munosabatlarga intilish

12

Aybdorlik hissi

5

Ego-integratsiya

13

Atrof olamga ishonchsizlik

6

Mustaqillik hissi

14

Kemtiklik hissi

7

Ego-identifikatsiya

15

YOlg‘izlanishga harakat qilish

8

Mehnatsevarlik

16

Afsuslanish



Javoblar maydoni

















































4-Vazifa: J.Piaje ajratgan intellekt taraqqiyoti bosqichlarining har biriga xos xususiyatlarni belgilang. Bunda quyida sanab o‘tilgan intellektual faoliyat xususiyatlarining tartib raqamini tegishli bosqich nomi keltirilgan satrdagi javoblar ustuniga yozish talab qilinadi.



Intellektual faoliyat xususiyatlari

1

Bolaning o‘zini muayyan harakat ishtirokchisi sifatida anglay boshlashi

2

Bolaning narsa-buyumlarni faqat bir belgisiga muvofiq tasniflay olishi

3

Bolaning mantiqiy fikrlashga va taxminlarni tizimli tekshirishga qodir bo‘lishi

4

Bolaning narsa-buyumlarni muayyan so‘z va obrazlar orqali ifodalay olishi

5

Bolaning maqsadli harakatni amalga oshirishga qodir bo‘lishi

6

Bolaning miqdor, hajm va vazn saqlanishi qonunlarini tushuna olishi

7

Bolaning nazariy, mafkuraviy muammolar bilan, kelajak bilan qiziqa boshlashi

8

Bolaning narsa-buyumlarni biror belgisi bo‘yicha tartiblashtirishga qodir bo‘lishi





Intellektual taraqqiyot bosqichlari

Javoblar maydoni

I

Sensomotor intellekt bosqichi







II

Operatsiyalargacha bo‘lgan bosqich







III

Konkret operatsiyalar bosqichi







IV

Formal operatsiyalar bosqichi







VI TOPSHIRIQ


Yüklə 1,91 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   173   174   175   176   177   178   179   180   ...   268




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin