Umumiy psixologiya

Ta’lim jarayonida qo‘llanuvchi ko‘rgazmali qurol va vositalarning turlari

Vazifa: Ta’lim jarayonida keng qo‘llanuvchi har xil ko‘rgazmali qurol va vositalar ko‘rgazmalilikning qaysi turiga kirishini ko‘rsating. Bunda quyida sanab o‘tilgan ko‘rgazmali qurol va vositalarning tartib raqamini o‘zlari oid bo‘lgan ko‘rgazmalilik turining nomi keltirilgan tegishli soha ostidagi bo‘sh katakchalarga kiritish talab qilinadi.

№	Ko‘rgazmali qurol va vositalardan namunalar	Ko‘rgazmalilik turlari
1	CHizmalar, sxemalar	Predmetli ko‘rgazmalilik
2	Ko‘rgazmali tajribalar
3	Og‘zaki misollar	Tasviriy ko‘rgazmalilik
4	Jadvallar, diagrammalar
5	Obrazli nutq	Nutqiy ko‘rgazmalilik
6	Ekskursiyalar, sayohatlar

XIV TOPSHIRIQ

Ta’lim jarayonida o‘quvchilar o‘quv motivatsiyasi muammosi

1-Vazifa:O‘quvchining o‘quv motivlariga quvvat beradigan ichki, tashqi va shaxsiy manbalarni belgilang. Bunda quyidagi jadvalda keltirilgan o‘quv motivlariga tayanch bo‘ladigan har bir omilning qanday manbaga oid ekanini hisobga olib, manba ostidagi satrda uning tartib raqamini ochiq qoldirish, tegishli manbaga aloqasi bo‘lmagan omillar tarib raqami ustidan esa chizib qo‘yish talab qilinadi.

№	O‘quv motivlariga tayanch bo‘ladigan omillar	O‘quv motivlariga quvvat beruvchi manbalar
1	SHaxsning faollikka bo‘lgan ehtiyoji	Ichki manbalar
2	SHaxsning hayotiy ideallari	1	2	3	4	5	6
3	SHaxsga jamiyat qo‘yuvchi talablar	Tashqi manbalar
4	SHaxsning axborotga bo‘lgan ehtiyoji	1	2	3	4	5	6
5	SHaxsning qiziqishlari	SHaxsiy manbalar
6	SHaxsni qurshab turgan shart-sharoit	1	2	3	4	5	6

2-Vazifa: O‘quv faoliyatida muvaffaqiyatsizlikdan qochish-muvaffaqiyata intilish motivlaridan biri ustun bo‘lgan o‘quvchilar uchun xos xususiyatlarni ko‘rsating. Bunda quyidagi jadvalda muvaffaqiyatsizlikka uchrashdan qochishga yoki muvaffaqiyatga intilishga motivlashgan o‘quvchining tegishli xususiyatlari

yozilgan satr va o‘quv faoliyatidagi etakchi motiv nomi ko‘rsatilgan ustun o‘zaro kesishgan joyga biror belgi qo‘yish talab qilinadi.

№	Muvaffaqiyatga intilish yoki muvaffaqiyatsizlikdan qochishga motivlashgan o‘quvchining xususiyatlari	Muvaffaqiyatga erishishga intilish motivi	Muvaffaqiyatsizlikka uchrashdan qochish motivi
1	Faoliyat samaradorligi tashqi nazoratga unchalik bog‘liq emasligi
2	Mas’uliyatli topshiriqlarni bajarishda ulardan voz kechishga yordam beruvchi sabablarni qidirish
3	Ekstremal maqsadlarni, ya’ni yoki o‘ta oson, yoki juda qiyin maqsadlarni o‘z oldiga qo‘yish
4	Vaqt tanqisligi sharoitida muammoli mazmundagi topshiriqni bajarishda ish samaradorligining odatda ortishi
5	Muvaffaqiyat va muvaffaqiyatsizlik ketma ket ro‘y berganda muvaffaqiyatga mubolag‘ali bahoning berilishi
6	Ko‘pincha murakkablik darajasi o‘rtacha yoki biroz yuqori bo‘lgan maqsadlarni o‘z oldiga qo‘yish
7	Biror topshiriqni bajarishda muvaffaqiyatsizlik ro‘y berganda unga qiziqishning ko‘pincha ortishi
8	Muvaffaqiyat va muvaffaqiyatsizlik ketma ket yuz bersa muvaffaqiyatsizlik mubolag‘ali darajada baholanishi
9	Vaqt tanqisligi sharoitida muammoli mazmundagi topshiriqni bajarishda ish samaradorligi odatda pasayishi
10	Biror topshiriqni bajarishda muvaffaqiyatsizlik ro‘y berganda unga qiziqishning ko‘pincha kamayishi

XV TOPSHIRIQ