Universiteti abdullayeva shaxzoda abdullayevna askarov abror davlatmirzayevich
Yüklə 2,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Qo‘llash shartlari va qoidalari:
Ishontirish tarbiyalanuvchiga ta'sir etish metodi sifatida yuqori samara berishi uchun u quyidagi talablarga javob berishi kerak: 1) ishontirishning shakli va mazmuni, bolalar yosh davriga mos bo‘lishi lozim (kichik maktab yoshida ertak, rivoyat va fantastik hikoyalar misolida, so‘ngra esa borliq dunyoni o‘rganish inson ma'naviy dunyosini o‘rganish); 2) ishontirish bolaning individual xususiyatlariga mos bo‘lishi va ruhiy qiyofasining o‘ziga xosligini e'tiborga olish lozim. Buning uchun bolalarning haqiqiy hayot tarzini o‘rganish zarur; 3) ishontirish umumiy tarzdagi qoida va prinsiplardan tashqari aniq dalil va misollarni ham o‘z ichiga olishi zarur (o‘qitishdan ko‘rgazmalilikka e'tibor berish); 4) ishontirish jarayonida ba'zi holatlarda barcha bir xil xabardor bo‘lgan dalil va xulq-atvorni muhokama qilishga to‘g‘ri keladi. Bu, o‘z navbatida dalilning haqqoniyligi to‘g‘risidagi ikkilanishlarni yo‘qqa chiqarishga va umumiy to‘g‘ri xulosa chiqarishga yordam beradi; 5) boshqalarni ishontirar ekan, tarbiyachi yoki o‘qituvchi o‘z fikriga qat'iy ishonishi zarur. Soxta ishonchni o‘zgartirishning qoidalari: 1) tinglovchini o‘zini boshqalar bilan taqqoslashga undash. Uning fikriga qarama-qarshi fikrda bo‘lgan kishi bilan yaqindan tanishish (masalan, bola o‘qishni xohlamaydi, lekin uning tanish o‘rtog‘i ko‘p o‘qiydi va biladi, ammo o‘zining “quruq yodlovchi” yoki “o‘ta bilimdon” qilib ko‘rsatmaydi); 2) noto‘g‘ri qarashlar va ishonch oqibatlari nimalarga olib kelishini ko‘rsatish (masalan, ana shunday xislatlarga ega bo‘lib, o‘z hayotini barbod qilgan, o‘z erki, g‘ururi va vijdonini yo‘qotgan kishilar haqida so‘zlab berish. Buning 148 uchun hayotiy misollar, badiiy asarlar, kinofilmlar va boshqalardan foydalanish mumkin); 3) soxta ishonchni yoqlab, himoya qiluvchi tarbiyalanuvchi fikrini mantiqiy rivojlantirib, uni hayratga soluvchi holatga yetkazish. Masalan, barcha tarbiyalanuvchilar o‘qituvchilarni aldash, ichki tartib-qoidalarga rioya qilmaslik nimalarga olib borishi mumkin). Yüklə 2,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|