Uot 338: 04 Əliquliyev R. M

İnternet  və  kommersiya.  İnternet,  kompüter  sənaye  cəmiyyətinin  bir  sıra  mühüm 

atributlarını,  o  cümlədən   kinoteatrları,  kitab  mağazalarını,  ənənəvi  ticarət,  kommunikasiya 

sistemlərini  aradan  qaldırır.  Xüsusən,  elektron  kommersiyanın  inkişafı  və  hərtərəfli  istifadəsi 

nəticəsində  şəhərlərin  simasının  əhəmiyyətli  dərəcədə  dəyişəcəyi  gözlənilir.  Elektron 

kommersiya  mühitində  adi  kənd  mağazası  belə  məhdud  çərçivədən  çıxaraq,  artıq  bir  yaşayış 

məntəqəsinin ehtiyaclarını ödəmə vasitəsinə deyil, qlobal bir mağazaya çevrilir. Çünki dünyanın 

istənilən nöqtəsindən həmin mağazanın veb-saytına daxil olmaqla təklif edilən məhsullarla tanış 

---

İnformasiya cəmiyyəti problemləri, 2016, №1, 35–45 

 

38                                                                  www.jpis.az 

olmaq və əldə etmək mümkün olur. Həmçinin virtual mağazanın bağlanması anlayışı yoxdur. 24 

saat ərzində günün istənilən vaxtında həmin mağaza alıcının xidmətində dayanır [1].

 

Elektron kommersiyanın meydana çıxması bəşəriyyətin indiyə qədər qarşısında duran ciddi 

problemlərdən birinin həllinə kömək edir. Bu, bazarlarda informasiya asimmetriyası problemidir. 

Yəni  satıcı  məhsulunun kimə  satılması  barədə  əvvəlcədən məlumata malik  olmadığı  kimi,  alıcı 

da  konkret  olaraq  kimdən  məhsulu  alacağı  barədə  məlumatsızlıq  problemi  ilə  üzləşir.  Belə 

ki,   informasiya  balansının  pozulması  həmişə  kommersiya  münasibətlərinin  əsas  özəyini  təşkil 

edib.  Elektron  kommersiya  isə  informasiyanın  asimmetrikliyini  simmetrikliyə  doğru  aparıb 

çıxarır ki, bunun nəticəsində də satıcı ilə alıcı arasında informasiya bolluğu yaradılır. 

Bu  gün  artıq  elektron  kommersiya  istənilən  dövlətin  iqtisadiyyatının  ayrılmaz  hissəsinə 

çevrilib. Cəmi bir neçə il bundan əvvəl insanlar İnternet vasitəsi ilə alış-veriş etməkdən ehtiyat 

edirdilərsə, bu gün artıq, heç olmasa, bir dəfə elektron kommersiya əməliyyatı aparmayan insanı 

tapmaq çətin məsələdir. Elektron kommersiya əməliyyatlarının sayı hazırda çox yüksək templə 

artmaqda  və  dünya  iqtisadiyyatına  getdikcə  daha  güclü  şəkildə  təsir  göstərməkdədir.  Hazırda 

elektron kommersiyanın artım tempi, bütövlükdə, ticarətin artım tempindən xeyli yüksəkdir [7].