Urganch davlat pedagogika instituti

Melanxolik - yo`qsak senzitivlik xususiyatiga ega. Sezgirligi yo`qsak (sezgi chcgaralari yuqori), Arzimagan sababga ko’ra, ko’zlaridan yosh oqib ketaveradi. Nihoyatda arazchan, sekin yig’laydi. Samimiy, juda oz kuladi, faolligi sust. o’ziga ishonmaydi, tortinchoq, ozgina qiyinchilik tug’iladigan bo’lsa, ho’Iini yuvib qo’ltig’iga urib g’o’ya qoladi. g’ayratslz qatiy ernas, Diqqati tez chalg’iydi, barqaror cmas. Psixik tempi sust, Rigid (qotib qolgan). Introvertlik xususiyatiga ega.
Faollikni indvidual uslubi va temperament
Nixoyat, faoliyat talablariga temperamentni moslashtirishning asosiy eng unversal yuli individual ish uslubining tarkib topishidir. Mexnat faoliyatidagi ayni bir vazifa va talablar xar turli usullar va yullar bilan bir xil samarali amalga oshirilishi mumkin. Faoliyatning indvidual uslubi deganda biz mazkur odam uchun xarakterli bo`lgan va samarali ishlashi uchun maqsadga muvofik bo`lgan xarakatlar va yullarning individual sistemasini tushunamiz. Faoliyatning indvidual uslubi odamda o`z-o`zidan, stixiyali ravishda paydo bo`lmaydi. U ta’lim va tarbiya jarayonida tarkib topadi. Individual uslub tarkib topishining birinchi ko`rtaqlari bogcha yoshidagi katta bolalarda uyin xarakteridagi amaliy masalalarni echishdayok ko`rina boshlaydi.
Faoliyatning indvidual uslubini tarbiyalash ishlari asoslanadigan qator aloxida psixologik va pedagogik printsiplar mavjuddir. Ta’lim va tarbiyaning asosiy vazifalaridan biri shundan iboratki, indvidual uslubni tarkib toptirish yuli bilan odamning temperamentini faoliyatning ob’ektiv talablariga yaxshilab moslashtirishdan iboratdir.
Temperamentni tarbiyalash
Temperamentning xususiyati faollikning samaradorligida emas, balki usullaming oVjga xosligidadir. Shu ma'noda Ye.A.Klimov tomonidan olib borilgan tadqiqotga ko’ra, stanokchi, to’quvchiiarning ishini kuzatish natijalari muhim sanalgan. Ma'lum bo’Jcliki, bir necha stanokda ishlashda nerv tizimi harakatchan tipdagi ham, harakatsiz lipdagi xodiuilar ham ishlab chiqarishda muvaffaqiyatlarga erishadilar. Temperamenlni harakalchanligiga ko’ra qaraina-qarshi xususiyatli kishilar bir xil nichnat vaziyaticla turlicha liarakat taktikasiga murojaat qilishlari aniqlandi. Harakatchanlari shoshiliiich, tc/roq bajaradi, temperamentaing sust tipdagi kishilar esa shoshilinch harakatning Ziiruriigini bikliradigan tayyorlov ishlariga ko’p e'tibor berisbi bilan ajralib turadi.
Faollikning individual usluhini V.S.M(>rlii», Ye.A.KIiniovlnr o’rganib, uning kishida darrov paydo bo’ltnasligi va faqat stixiyali tarzda paydo bo’lishini ko’rsatishdi. Agar kishi o’z temperamenliga muvollci yaxshi natijalariga erishishiga yordam beradigaa o’zining yo’Uari va usularini faol izlasa, individual uslub yuzaga keladi.
Odamlarning birgaiikdagi faoliigi shatoitlarida ular Lemperamentning dinamik fazilatiari ular faoliyatining pirovard natijasiga har biri individual ishlagan holdagiga qaraganda ancha jiddiy ta'sir ko’rsatadi, Bunda mazkur faoliyatni bajarish uchun ancha qulay va kamroq qwlay bo’lgan temperamentning har xil tiplarini birga qo’shilib ketishi aniq bo’ladi. Chunonchi, xoierik temperamentli kishining faoliyati sangvinik yoki xolerik temperamentli kishi bilan sherik bo’Iib ishJaganiga qaraganda flegmatik yoki melanxolik biian birgalikda ishlagan hollarda ancha samarali bo’Iadi. Bunday faktlar shuni ko’rsatadiki, temperamentning u yoki bu xususiyatlarining ahamiyatini ko’pgina faoliyat turlarini birgalikdagi xarakterini hisobga oiniasdan baholab bo’lmaydi. o’z temperamentining xususiyatlarins egallash va ularning o’rnini to’ldirish, faoliyatning individual uslubini shakllantirish bolalik yillaridan boshlanib, talim va tarbiya ta'sirini negizida yuzaga keladi.
Temperamentni rivojlanishi tarixi, temperament tipi