Urganch davlat universiteti I. S. Abdullayev

«B ozom i bloklash» -
raqobatchi ta ’qibchilar tomonidan mar- 
keting-miksni (tovar, narx, siljitish, taqsimlash) ishlatish borasida biror 
ustunlikka erishish imkoniyatiga y o i q o‘ymaslik.
«Hujum»
(«ro‘paradan qilingan hujum») - raqobatchining o ‘zi 
q o ilag an vositalari bilan raqiblarga ta ’sir qilishdan iborat. Muvaf- 
faqiyatli b o iish i uchun ro‘paradan qilingan hujum, hujum qiluvchidan 
yirik kuch ustunligini talab qiladi (harbiy strategiyaga nisbatan analog 
b o ‘yicha bu munosabat 3:1 ga teng deb qabul qilingan).
«0 ‘pirish»
(«yon tomondan yorib o‘tish») - yetakchi bilan uning 
z aif joylari k o ‘rinuvchi strategik yo‘nalishda olib boriladigan kurashni 
nazarda tutadi. Bu strategiyadagi klassik yondashuv - narx orqali hujum 
qilish, ya’ni o ‘sha tovarlarni pastroq narxlarda taklif etish.
«Kurs b o ‘yicha borish» -
o ‘zining yechimlarini raqiblar yechimi 
bilan moslashtirgan, ko ‘nikuv xatti-harakatni tanlagan, bozoming katta 
b o im ag an qismida faoliyat olib boruvchi raqobatchining strategiyasidir. 
Bunday firmalar «tinch birga yashash» va bozomi oldindan belgilab 
o ‘ylab b o iib olish maqsadini ko ‘zlaydilar.
«0 ‘rab olish»
- yetakchining zaif joylarini bilib olish asosida mos
93

---

ustunlikni jam lab, shu bilan raqobatchining turli tomonlaridan o‘tishga 
shart-sharoit yaratish.
«Manfaatli maydonlarga kuchlartti to ‘plash»
- faoliyat hajmi 
katta b o ‘lmagan firma o ‘zining xabardorligini yaxshiroq ro ‘yobga 
chiqarishi yoki asosiy raqobatchilar bilan to‘qnashuvdan saqlanib qolishi 
mumkin.
«0 ‘rinni saqlash»
- raqobatchilarning e ’tiborini olmagan bozor 
faoliyatida doimiylikni saqlash.
«Aylanib chiqish
» - raqobatchilar bilan to ‘g‘ri to ‘qnashuvdan 
saqlanish. Shu bilan birga firma raqobatga chidamagan tovarlarni ishlab 
chiqarib servis xizmatlarini yaxshilamay, raqobatchilar nuqtayi nazari­
dan jozibasiz b o ig a n sotish kanallari va rag‘batlantirishdan foydalanish 
va boshqalar.
Marketingning funksional strategiyasiga birinchi navbatda maqsadli 
bozor strategiyasi, segmentatsiya va mavqelashtirish kiradi.