Urganch davlat universiteti

12 – мавзу. Эксперементал тадқиқотлар.
Эксперимент тадқиқотларнинг тури. Эксперимент ўтказишдан бош мақсад. Табиий ва сунъий эксперементлар. Лаборатория экспериментлари. Ишлаб чиқариш экспериментлари.
Экспериментнинг мақсад ва вазифаси. Ўрганилаётган жараён ёки объектга таъсир этувчи омилларни танлаш.
Экспериментал маълумотларни ишлаб чиқиш ва таҳлил қилиш усуллари. Эксперимент натижалари намойиш этиш.


13– мавзу. Илмий тадқиқот ишини ёзиш ва илмий мақола таёрлаш
Илмий тадқиқот ишини ёзиш ва илмий мақола таёрлаш тартиби. Илмий мақола. Сарлавха. Илмий мақола таркиби. Илмий мақола долзарблиги. Илмий мақоланинг асосий мақсади.
Илмий муаммо ва илмий муаммоларни мақолада ёритилиши. Илмий мақола таёрлашда мантиқийликнинг тутган ўрни. Хулоса. Илмий мақолада фойдаланилган адабиётлар шархи. Илмий мақола натижаларининг хаётга татбиқ этилиши.
14 – мавзу. Илмий тадқиқот ишларини олиб бориш, унинг натижаларини расмийлаштириш ва ҳаётга татбиқ этиш.
(магистрлик диссертатсияси мисолида)

Тадқиқот муаммосининг белгиланиши. Илмий тадқиқот олиб борилиши. Илмий изланиш қандай тартибда олиб борилиши. Диссертатсия мавзусининг долзарблиги. Муаммони ўрганганлик даражаси.Тадқиқотнинг мақсади. Тадқиқотнинг вазифалари. Тадқиқотнинг объекти. Тадқиқотнинг предмети. Тадқиқотнинг усуллари. Тадқиқотнинг илмий янгилиги. Тадқиқотнинг амалий натижаси. Ишнинг синовдан ўтиши. Илмий иш апробатсиясининг шакл ва кўринишлари. Илмий ишни ҳимоя этилиш тартиби.

Тадқиқот натижаларини эълон қилиш тартиби. Нашрлар турлари. Илмий нашр. Нашрларнинг асосий вазифалари. Илмий нашрларнинг стандарт шакллари. Илмий нашрлар рўйхати. Маърузалар ва чиқишлар тезисларининг асосий афзаллиги. Маъруза (чиқиш) мавзусини танлаш. Маъруза учун материал. Маърузанинг тузилиши. Маъруза тезисини тайѐрлаш. Илмий мақола. Халқаро иқтибос тизимига кирувчи журналларда тадқиқот натижаларини эълон қилиш.


15 – мавзу. Илмий изланишда олимнинг ижтимоий масъулияти.
Фан олимлар томонидан амалга оширувчи фаолият тури сифатида.Ички ва ташқи детерминатstия. эркинлик ва ижтимоий назорат. Нейтрализим ва ижтимоий масъулият. Ҳозирги замон олимининг портрети.
Конфоризм роли. Олимнинг меҳнати ва консенсус. Консенсусга эришиш даражалари,коинот ва табиатнинг азалий муаммолари.
Илм одамлари. Олимларнинг учрашувлари ва мулоқотини таоминлаш шакллари. Ратstионаллик қобилиятларнинг ҳаддан ташқари ортиқ ривожланиши. Фан тарихчилари профессионаллашув жараёни. ХХасрда фанда ҳаваскорлар ва дилентларнинг ўрни. Интелектуал элита ва супер интелектуал элита назарияси. Ижтимоий масъулият тушунчаси ва унинг зарурияти. Олим этикети. Олимнинг ижтимоий масьулияти -инсониятнинг тур сифатида сақлаб қолишнинг бош омили.
Амалий машғулотлари буйича кўрсатма ва тавсиялар.
Амалий машғулотлар учун қуйидаги мавзулар тавсия этилади:
1. Илмий тадқиқот методологияси фаниниг предмети. Фан-ижтимоий маданий ходиса сифатида
2. Илмий тадқиқот асослари. Педагогика соҳасидаги тадқиқотларнинг ўзига хос жиҳатлари
3. Илмий тадқиқотда ратсионаллик ва ирратсионаллик
4. Новатсия ва инноватсиялар ҳозирги замон илмий тадқиқотларининг таркибий қисми.
5. Илмий тадқиқотнинг эмпириc даражаси шакл ва методлари.
6. Илмий билишнинг назарий даражаси, унинг ўзига ҳос хусусиятлари, шакл ва методлари.
7.Илмий тадқиқотда тушуниш ва тушунтиришнинг аҳамияти
8. Ҳақиқат ва унинг илмий билишдаги ўрни
9.Илмий далилларнинг педагогик изланишлардаги ўрни.
10. Педагогик тадқиқотларда ижодниниг намоён бўлиши
11. Илмий тадқиқотда метод тушучаси
12. Илмий билишнинг шакл ва методлари
13. Илмий тадқиқот ва Синергетика
14. Илмий тадқиқот ишларини олиб бориш, унинг натижаларини расмийлаштириш ва ҳаётга татбиқ этиш. (магистрлик диссертатсияси мисолида)
15. Илмий изланишда олимнинг ижтимоий масъулияти.
“Илмий тадқиқот методологияси” фанида режалаштирилган амалий машғулотлари бутун курс мазмунини қамраб олган. Амалий машғулотларда талабалар фан бўйича ажаратилган мавзуларни амалий жиҳатдан ўрганадилар.