Urganch davlat universiteti

1926-yilning  19-mayida  Samarqandda  o„zbek  ziyolilarining  alifbo 

muammolariga  bag„ishlangan  ilmiy  kengashi  bo„lib  o„tadi.  Mana  shu  anjumanda 

ishtirok  etgan  Abdurauf  Fitrat  alifbo  o„zgarishi  bilan  bog„liq  shunday  fikrlarni 

bildirgan edi: “Bokuda bo„lib o„tgan turk tilshunoslari qurultoyi ilmiy tekshirishlar 

natijasida  turk  ellari  uchun  lotin  alifbosining  arab  alifbosidan  yaxshiroq 

yaratilganligi  to„g„risida  ilmiy  qarorini  bergan  edi.  Bu  muhim  qaror  turk 

millatlariga, turk hukumatlariga yashin kabi ta‟sir qildi. Ko„pdan beri lotin harflari 

asosida  yangi  turk  harflarini  tuzib,  uning  nashriga  bor  kuchi  bilan  tirishmoqda 

bo„lgan  Ozarbojon  jumhuriyatida  va  boshqa  totor,  boshqird,  qirg„iz,  turkman, 

o„zbek  jumhuriyatlarining  bu  muhim  masala  to„g„risida  kengashlari,  qarorlari 

bo„lib, tatbiq uchun choralar ko„rmoqdalar. Boku qurultoyining bu qarori yolg„uz 

sho„ro  jumhuriyalari  ittifoqda  bo„lg„on  turk-totor  jumhuriyatlari  emas,  balki 

ittifoqdan tashqaridag„i Turkiya jumhuriyatiga ham ta‟sir qildi.  

Arab harflarining turk tillariga yaramaganligi to„g„risida Turkiyada ko„pdan 

beri  masala  qo„zg„otilg„on  bo„lsa  ham,  uni  tashlab  lotin  harflarmini  qabul  qilish 

uchun so„ng qat‟iy , rasmiy qaror, onda ham Boku qurultoyidan keyin bo„ldi.  

Bizning o„zbek sho„rolar jumhuriyati bu masalaga juda katta ahamiyat berdi. 

O„zbek  vakillari  Boku  qurultoyidan  qaytgandan  boshlab  lotin  harflarini  hayotg„a 

oshirish  yo„lida  tirishmoqdalar.  19-mayda  (1926-yil)  Samarqandda  o„zbek  ilm 

xodimlarining kengashlari ochilib uch kun davom etdi.