Urganch davlat universiteti «yengil sanoat texnologiyalari va jihozlari»

Laboratoriya ishining maqsadi: 
Paxta tolasining klassifikatsiyasi va me`yoriy 
ko’rsatkichlarini o’rganish. Kimyoviy tolalar bilan tanishish. 
Laboratoriya darsi uchun kerak bo’ladigan anjomlar va materiallar: 
O’zRST-604- 
2016. 
 
Topshiriq 
1.
Paxta va kimyoviy tolalarning klassifikatsiyasini o’rganing. 
2.
Paxta tolasining me`yoriy ko’rsatkichlari (tip, nav, sinfi)ni o’rganing. 
3.
To’qimachilik sanoatida ishlatiladigan kimyoviy tolalar xossalarining afzallik va 
kamchiliklarini ko’rsating. 
Uyda: 
Laboratoriya ishi bo’yicha hisobot tayyorlang. 

---

Talabalar O’R VM xuzuridagi «Sifat» markazi tayyorlagan va O’R VM xuzuridagi 
standartlashtirish, metrologiya va standartlashtirish davlat markazi tasdiqlagan 
paxta 
tolasining davlat standarti 
O’zRST-604-2016 
bilan tanishadi. 
O’zRST-604-2016 
paxta tolasining texnikaviy shartlari hisoblanib, unda paxta 
tolasining klassifikatsiyasiga muvofiq me`yoriy talablar keltirilgan. 
Paxta tolasi uzunligi bo’yicha 9 ta tipga bo’linadi:1a; 1b; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7. 
1a; 1b; 1; 2 va 3 tiplar uzun tolali, 4; 5; 6; 7 tiplar esa o’rta tolali paxta hisoblanadi. 
Xar bir tipdagi paxta tolasi rangi, tashqi ko’rinishi va dog’lariga qarab beshta navga 
bo’linadi: Birinchi (I), Ikkinchi(II), Uchinchi(III), To’rtinchi(IV) va Beshinchi(V). 
Paxta tolasining tipi bo’yicha ko’rsatkichlari 
3.1-jadval 
Tip 
Shapel massauzunligi, 
mm,da kamida 
Chiziqiy zichlik, 
mteks, ko’pi bilan 
I va II navlar uchun solishtirma 
uzilish kuchi, sN/teks 
1a 
40,2 
125 
28,4 va undan ortiq 
1b 
39,2 
135 
1 
38,2 
144 
2 
37,2 
150 
3 
35,2 
165 
4 
33,2 
180 
22,6-26,5 
5 
31,2 
190 
6 
30,2 
200 
7 
29,2 
200 dan ortiq