tezlik (suv, shamol va h. k. tezligi) bir xil bo’lgan nuqtalarni
birlashtiruvchi chiziqlar. Sokin ob-havoda daryo suvining tezligi ko’ndalang kesim (daryo) chuqurligining 1/16 5, qismidan atrofga, chuqurga va yuqoriga tomon kamaya boradi.
Izoterma
Izotermicheskiy
Isothermal
(yunoncha izos – barobar, terme – issiqlik)–jo’g’rofiy, sinoptik va
meteorologik xaritalarda ma’lum vaqtda havo harorati teng joylarni tutashtiruvchi chiziqlar.
Iqlim
Klimat
Climate
Yer yuzasi biror joyi ob-havosining ko’p yillik rejimi. Iqlim Quyosh
radiatsiyasi, еr yuzasining holati va atmosferadagi havo harakatlari hosilasidir.
Kaynozoy erasi
Vozrast kaynozoya
Age of the Cenozoic
(yunoncha kaynos – yangi, zoe – hayot)– Yer geologik tarixining eng
yangi erasi. 67 mln. yil davom etayapti. Uchta davrga bo’linadi: paleogen, neogen va antropogen.
Kamsuvlik
Pozor
A shame
Daryolarda suv oqimining eng kamaygan davri. O’zbekistondagi katta
daryolarda K. kuz oylariga to’g’ri keladi, past tog’lardan boshlanuvchi daryolar bahorda qor erib, yomg’ir ko’proq yog’adigan davrdan boshqa hamma vaqt K. bo’ladi.
Karst
Karst
Karst
karst hodisasi (Yugoslaviyadagi karst platosi nomidan olingan)–suvda
yaxshi eriydigan tog’ jinslari (ohaktosh, bo’r, dolomit, gips, tuzlar) ni еr osti suvlari eritib olib ketishi natijasida ro’y beradigan jarayonlar.