6-LABAROTORIYA MASHG’ULOTI:
“UY.ODAM.DARAXT ” METODIKASI.
Bu proyektiv metodika 1948 yilda J. Buk tomonidan ishlab chiqilgan.
Metodika barcha yoshdagi sinaluvchilarga mo‘ljallangan,
uni guruhda ham
o‘tkazish mumkin.
Metodikaning mohiyati shundan iboratki,
sinaluvchiga uy, daraxt, odam
rasmini (butun bo‘yiga) chizish yo‘riqnomasi beriladi. So‘ng ishlab chiqilgan reja
asosida savol-javob qilinadi.
R.Berne metodikadan foydalanish davrida uy, daraxt,
odam tasvirini bitta
sur’atda, yaxlit sahnani ifodalashni so‘raydi. Uy, daraxt, odam o‘rtasidagi o‘zaro
munosabat ko‘rish metaforasini paydo qiladi deb, hisoblanadi.
Agar butun rasm
harakatga keltirilsa, hayotimizda ro‘y berayotgan hodisalarni ko‘rish mumkin.
Tahlilning asosiy usullaridan biri, rasmni qay
ketma-ketlikda chizilishiga
ahamiyat berish. Agar daraxt birinchi bo‘lib chizilgan bo‘lsa, unda inson uchun
asosiy narsa hayotiy energiya hisoblanadi. Agar
dastlab uy surati chizilsa, unda
xavfsizlik, muvaffaqiyat birinchi o‘rinda bo‘ladi, yoki buning aksi bo‘lganda, bu
tushunchalarga bepisandlik munosabatni ilg‘ash mumkin.
«UY – DARAXT – ODAM»
rasmi metodikasining sharhi
Uy
Uy eski, vayron bo‘lgan – ba’zida subyekt bu bilan o‘z-o‘ziga
munosabatini namoyon qiladi.
Uy uzoqda chizilgan bo‘lsa – inkor etilganlik, xo‘rlanganlik.
Uy yaqinda bo‘lsa – ochiqlik, kamsuqumlik, iliqlik va mehmondo‘stlik.
Agar uy o‘rniga uning proyeksiyasi (yuqoridan ko‘rinishi) chizilgan
bo‘lsa – jiddiy nizolar, muammolar belgisi.
Shahar uyi, ko‘p qavatli bino – quruq, odamovi, o‘z muammolari bilan
tanho odam.
Juda past tomli kichik uy – juda charchagan, ezilgan, o‘tmishni eslashni
yaxshi ko‘radigan, odatda bu o‘tmishdan ham hech narsa topmaydigan odam.
Qasr – yetgiltaklik, jiddiy emaslik, bunday odamda juda oshirib yuborilgan
xayol mavjud, lekin odatda u o‘zining real vazifalarini
amalga oshirishga ulgura
olmaydi.