Узбекистон республикаси олий ва урта

9.7. Don massasini  kimyoviy  konservalash 

Don massasini kimyoviy konservalash kuyidagi 3 xil holatda amalga oshiriladi. 

1.  Kichik  namlikka  ega  bo`lgan  don  massasini  uzok  muddatga  saqlashda  bu 

usuldan foydalaniladi. Buning uchun preparat 242 moddasining oz miqdordagi dozasi 

ishlatiladi. Ishlatiladigan bu ximikat donning oziq-ovqat, iste`molbop xususiyatlariga 

ta`sir kilmay, uning tarkibidagi kana va zararkunandalarni yukotishga yordam beradi. 

SHu  bilan  birga  bu  urinda  karbofos  moddasining  ishlatilishi  har  maqsadga 

muvofikdir. 

2.  Yuqori  namlikka  ega  bo`lgan  don  massasini  saqlashda  (natriy  pirosulfit) 

NaHSO3  tuzining  1-1,2  %  li  eritmasi  ishlatiladi.  SHu  bilan  birga  organik 

---

 

64 

kislotalardan  chumoli,  yog`,  propion,  sirka  kislotalari  ,  ugleammoniy  tuzlari,  ozon, 

(NH4)2SO3,NH3- ammiakni qo`llash har maqsadga muvofikdir. 

Bu  urinda  kanada  mutaxassislari  tomonidan  ishlab  chikarilgan  "Kemstor" 

moddasi ishlab chiqarishda keng kullaniladi.Uning miqdori kuyidagicha: 

chumoli kislotasi - 0,5 %; 

yog` kislotasi  - 2 %; 

propion kislotasi- 32,5 %; 

sirka kislotasi - 65 %. 

3.  Bu  holatda  242  preparatning  ko`prok  dozasi,  hamda  TMTD  ximikati 

ishlatiladi.  Bunday  holatdagi  donni  nafakat  urug`chilik  soxasida,  balki  non 

pishirishda har kullab bulmaydi.