“Uzluksiz kasbiy rivojlantirish – 2022” loyihasi

lug‘aviy-uslubiy, morfologik uslubiy, 
sintaktik-uslubiy. 
Boshlang‘ich sinflarda 
lug‘aviy-uslubiy
xatolar ko‘proq uchraydi. Bunday 
xatolarga quyidagilar kiradi: 
1. 
Bir so‘zni qayta-qayta ishlatish.
Bunday xatoning kelib chiqishiga 
sabab, birinchidan, o‘quvchi so‘zni ishlatishga kam e’tibor beradi va faol 
lug‘atidagi so‘zdan takroriy foydalanadi;
ikkinchidan, 
o‘quvchining so‘z boyligi kam, sinonimlami bilmaydi, 
takrorlanadigan so‘zlar o‘rniga olmoshlardan foydalana olmaydi. 
Agar o‘qituvchi bir so‘zni qayta-qayta ishlatmaslik uchun uning 
ma’nodoshlaridan yoki shu so‘z o‘rniga olmoshlardan foydalanish kerakligini 

---

yaxshi tushuntirsa, kichik yoshdagi o‘quvchi matnni e’tibor bilan o‘qib, 
takrorlarini nisbatan tez tuzata oladi. 
2
. So‘zning ma’nosini yoki ma’no qirrasini tushunmaslik natijasida 
uni aniq ma’nosida ishlata olmaslik
. Bunday xato bolaning nutqi yaxshi 
rivojlanmaganligi, so‘z boyligining kamligi sababli yuzaga keladi. 
3. 
Shevaga xos so‘zlardan foydalanish
. O‘quvchilar bunday so‘zlarni ota-
onalarining nutqi va nutqiy sharoit ta’sirida qo‘llaydilar. Ularda adabiy tilda 
qo‘llanadigan tushunchalarni shakllantirish asosida shevaga xos so‘zlarni 
ishlatmaslik ko‘nikmasi hosil qilinadi. 
Leksik xatolar xilma-xil bo‘lgani uchun uni to‘g‘rilash va tushuntirish 
usullari ham turlicha, ammo bunday xatolarning oldini olishning umumiy yo‘li 
bor: bu yaxshi nutqiy sharoit yaratish, o‘qilgan va qayta hikoya qilingan matnni til 
tomondan tahlil qilish, matndagi so‘zlaming ma’no qirrasini tushuntirishdir. 
Morfologik-uslubiy xatolarga
so‘z shaklini, so‘zlarni o‘zao bog‘lovchi va 
so‘z yasovchi qo‘shimchalarni noto‘g‘ri qo‘llashdan kelib chiqadigan xatolar 
kiradi.