Va ahamiyati

Ma’lumotlar turlari va tuzilishi 
 
Kompyuterda qayta ushlanadigan ma’lumotlar o’z ichiga kundalik 
turmushda ishlatiladigan barcha axborotlarn oladi. Bunday ma’lumotlarning 
eng asosiylari sonli (raqamli) va belgili (matnli) axborotlar hisoblanadi. 
Shunday bo’lsa-da, axborotlar tizimini yaratuvchilar yana ikkita ma’lumot turi 
– sanalar va mantiqiy o’zgaruvchilardan xabardor bo’lishi lozim.
Ma'lumotlarning turlarini ko'rib chiqamiz  
 Belgili ma’lumotlar, Har qanday belgili ma'lumotning qiymati bo'lishi kerak.
ixtiyoriy uzunlikdagi alifbo - raqamli belgilar majmuidan iborat 
Bunday dasturlar ikki turga: integrallashgan (umumlashtirilgan(
masalan, «5», 
«Vatan», «10+25», ...). Ma'Iumotlarni bunday ifodalash eng ko'p tarqalgan. 
Belgili ma'lumotning qiymati «1055»ga teng bo’lsa, mashina bu qiymatni 
osongina songa aylantirib olishi ham mumkin. 
Ko'pgina 
tizimlarda 
belgili 
ma'lumotning 
uzunligi 
255belgi 
bilan
chegaralangan. 
muammoli - yo'naltirilgan axborotlarni kiritishning qulayligi: chegaralangan. 
Lekin ishlab chiqarish texnologiyasining rivojlanishi axborotlar tizimi 
yaratuvchilariga keng imkoniyatlar ochib bermoqda. Hozirgi paytda ikki 
o'lchamli 
jadvallardan, 
ba'zi 
tizimlarda 
belgili 
ma'lumot qiymati sifatida uzunligi 30 yoki 40 belgi bo'lgan biror turdagi fayl 
nomini yozish imkoniyatlari mavjud. 
Bu nom orqali ixtiyoriy uzunlikdagi obyektning biografryasini 
o'z ichiga olgan matnli fayl yoki obyektning fotosuratini ko'rsatuvchi grafik fayl 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

ochish mumkin. 
Ma'lumotlarni uch xil ko'rinishda ifodalash mumkin: iyerarxif; 
(shajaraviy), tarmoqii va relyatsion (jadvalli). 
Bu turlarning har birini alohida ko'rib chiqamiz. 
Iyerarxik tizim jadvallardan tashkil topgan bolib, unda axborotnj izlash 
jarayoni oldindan berilgan tartibda «ko'rib» chiqiladi. Iyerarxi]( tizimda 
elementlarni joylashtirishda dasturlashgan tartib mavjud. Har bir guruhda 
biror element asosiy, qolganlari unga nisbatan ikkinchj darajali xususiyatga 
ega bo'ladi. Kerakli elementni tanlash ma'lum ketma-ketlikda olib boriladi. 
Ma'lumotlarning daraxtsimon joylashishiga ma'lumotlarning iyerarxik