Va II a guruh elementlari va ularning birikmalari a guruh elementlari
Yüklə 108 Kb.
|
|
VODOROD PEROKSID (H2O2)
H2O2 rangsiz, siropga o’xshagan suyuqlik. Zichligi d=1,4633 g/sm3, Syuqlanish harorati Tsuyq=0,43oC, 26 mm simob ustuni bosimda qaynash harorati Tqayn=68oS, 65 mm sim. ustunida 85oС, atmosfera bosimida Tqayn = 150,2oC. +1 -1 -1 +1 H - O - O – H Vodorod peroksid beqaror birikma. Oson parchalanadi. 2H2O2 = 2H2O + O2 + 195,15 kj 151oС da vodorod peroksid portlaydi. Suvli eritmalarda vodorod peroksid kuchsiz kislota va 2 bosrichda dissotsiatsiyalanadi. H2O2 Û H+ + HO2- HO2- Û H+ + [O2]2-- H2O2 nordon va asosli tuzlar hosil qiladi. NaHO2, Na2O2, Ba[O2] H2O2 oksidlovchilik va qaytaruvchilik xossalarini namoyon qiladi. H2O2 kisloroddan kuchliroq oksidlovchi. H2O2 oksidlovchi bo’lganda: 1. Kislotali muhitda H2O2 H+ ionlari bilan birikib suv molekulasini hosil qiladi. H2O2 + 2H+ + 2e = 2 H2O 2HJ + H2O2 = J2 + 2 H2O 2 J- - 2 e® J2 1 H2O2 + 2H+ + 2e ® 2 H2O 1 2KJ + H2O2 + H2SO4 = J2 + 2 H2O + K2SO4 2 J- + 2 e ® J2 1 H2O2 + 2H+ + 2e®= 2 H2O 1 2. Neytral va ishqoriy muhitda oksidlovchi H2O2 2ta elektron biriktirib OH- ionlarini hosil qiladi. H2O2 + 2e = 2OH- KNO2 + H2O2 = H2O + KNO3 N O2- +H2O - 2e® NO3- +2H+ 1 H2O2 + 2e ® 2OH- 1 2 KCrO2 + 3H2O2 + 2KOH = 2K2CrO4 + 4H2O CrO2- + 4OH- - 3e ® CrO42- + 2H2O 2 H2O2 + 2e ® 2OH- 3 CrO2- + 8OH- + 3H2O2 = 2CrO42- + 4H2O + 6OH- P bS + H2O2 = PbSO4 + H2O H2O2 + 2e ® 2OH- 4 PbS + 4H2O - 8e ® Pb- + SO42- + 8H+ 1 PbS + 4H2O2 + 4H2O = Pb2+ + SO42- + 8H+ + 8OH- PbS + 4H2O2 = PbSO4 + 4H2O Oksidlovchilar KMnO4, Ag2O, CrO3 va b. ishtirokida vodorod peroksid qaytaruvchilik xossasini namoyon qiladi. 1. Kislotali muhitda vodorod peroksid 2ta elektron berib, vodorod ionlari va kislorod molekulasini hosil riladi. H2O2 - 2 e = 2H+ + O2 Misol: 5H2O2 + 2KMnO4 + 3H2SO4 = 5O2 + 2 MnSO4 + K2SO4 + 8H2O H 2O2 - 2 e ® 2H+ + O2 5 MnO4- + 8H+ + 5e ® Mn2+ + 4H2O 2 5H2O2 + 2MnO4- + 16H+ = 10H+ + 5O2 + 2Mn2+ + 8H2O K 2Cr2O7 + 3H2O2 + 4H2SO4 = 3O2 + Cr2(SO4)3 + 7H2O + K2SO4 Cr2O72- + 14H+ + 6e ---- 2Cr3+ + 7H2O 1 H2O2 - 2 e = 2H+ + O2 3 CrO42- + 14H+ + 3H2O2 = 2Cr3+ + 7H2O + 6H+ + 3O2 2. Neytral va ishqoriy muhitda OH- ionlarini biriktirib suv va kislorod hosil qiladi. H2O2 + 2OH- - 2e = 2H2O + O2 A g2O + H2O2 ® 2Ag + O2 + H2O H2O2 - 2 e ® 2H+ + O2 1 Ag2O + H2O + 2e ® 2Ag + 2OH- 1 H2O2 + Ag2O + H2O = 2Ag + 2H2O + O2 2 K3[Fe(CN)6] + H2O2 + 2KOH = 2K4[Fe(CN)6] + O2 + 2H2O [Fe(CN)6]3- + ® [Fe(CN)6]4- 2 H2O2 + 2OH- - 2e ® 2H2O + O2 1 2[Fe(CN)6]3- + H2O2 + 2OH- - 2e = 2H2O + O2 + 2 [Fe(CN)6]4- Olinishi. Vodorod peroksid natriy yoki bariy peroksidlarga kislota ta’sir ettirib olinadi. Na2O2 + H2SO4 = Na2SO4 + H2O2 BaO2 + H2SO = BaSO4 + H2O2 Dunyoda ishlab chiqariladigan vodorod peroksidlarning 30%i 50%li sulfat kislotani elektroliz qilish orqali olinadi. 2H2SO4 = 2H+ + 2HSO4- 2H+ + 2e = H2 katodda anodda 2H+ + 2e = H2 2 HSO4- - 2e = H2S2O8 peroksodisulfat kislota H2S2O8 + 2H2O = H2O2 + 2H2SO4 3% li vodorod peroksid eritmasi (pergidrol) va 73-90%li eritmalari sotiladi. Vodorod peroksid ko’p bo’yoqlarni oqartiradi. Shu xossasi tufayli ipak, soch, par va boshqalarni oqartirish uchun ishlatiladi. U harbiy va raketa texnikasida, 3% li eritmasi tibbiyotda dezinfektsiyalovchi modda sifatida qo’llaniladi. Yüklə 108 Kb. Dostları ilə paylaş:
|