ekologik valentlik deb aytiladi.
Tabiatdagi hamma ekologik omillar birlikda, murakkab hamjihatlikda bir vaqtda tirik organizmlarga ta’sir qiladi. Shuday ekologik omillar yig’indisi konstellyatsi deyiladi. Organizmning ma’lum bir omilga nisbatan optimal chidash chegarasi boshqa omillar ta’siriga ham bog’liqdir. Masalan, optimal haroratli muhitda namlikning kamligi, organizmda ozuqa moddalarning yetishmasligi ortib boradi. Ozuqa moddalarining yetarli bo’lishi bilan esa, organizamning bir necha ekologik omillarining o’zgarishiga chidamliligi ortadi.
Ekologik omillarni guruhlashda shu omillar ta’sirini sezadigan organizmlar holatlariga nisbatan olish bilan birga ularning moslashish darajasini bilish kerak. Chunki, ekologiyaning asosida organizmlarning muhitga moslashish qonunlari yani organism bilan uning muhiti ortasidagi o’zaro bog’liqlikni o’rganish yotadi.
Organizmning moslashishi doim to’g’ri o’zgarib turadigan muhit omillari orqali aniqlanadi. Ya’ni omillarning kun, oy, fasllar yoki yil davomida o’zgarishlari birlamchi davriy o’zgarishlari bo’lib, ular yerning o’z o’qi atrofida aylanishi, uning quyosh atrofidagi harakati, yoki oy fazalarining o’zgarishi, natijasidir.
Foydalinilgan Adabiyotlar
I.A.Karimov. O’zbekiston XXI asr busagasida xavsizlikka
taxdid, barkarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari.T.
Baratov P. Tabiatni muhofaza qilish. T. O’qituvchi. 1983 y.
Egamberdiyev R. Ekologiya. T. 1993 y.
Ergashev A. Ergashev T. Ekologiya, biosfеra va tabiatni muxofaza qilish. Toshkеnt “yangi asr avlodi” 2005 y.
4. To’xtaеv A. Ekologiya. T., “O`qituvchi” 1998 y.
5. Usmonov M.B., Rustamboеv M.X., Xolmuminov J.T. va boshk. Ekologiya xukuki. T.: “Uzbеkiston yozuvchilar uyushmasi” 2001 y.
6. Yormatov D. Norqulov A. Avazov Sh. Sultonov N. Sanoat ekologiyasi «O`zbеkiston faylasuflari milliy jamiyati» nashriyoti. Toshkеnt 2007 y.
7. Otaboyev S. Nabiyev M. Inson va biosfera. T. O’qituvchi . 1995. 307b.
8.To’xtayev A, Xamidov A, Ekologiya asoslari va tabiatni muhofaza qilish. T. O’qituvchi .1994.
9. Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. T. O’qituvchi. 1994.