Və vasiTƏLƏRİ fənnindən mühazirələr toplusu hazirladi qaim cəFƏrov metrologiya haqqında ümumi məlumat

Avtomat telefon stansiyasında aparılan ölçmələr
Rabitə kanallarının istismarı zamanı kanal, kabel və stansiya ölçmələri aparılır.
Kanalın parametrlərinin ölçülməsi sönmənin və güclənmənin ölçülməsindən, kanalın səviyyə diaq­ramının tərtib olunmasından və küyün ölçülməsindən ibarətdir. Bu ölçmələr nəticəsində kanalın və­ziyyəti haqqında məlumat əldə olunur. Ölç­mə nəticəsində alınan qiymətlər norma qiymətləri ilə müqayisə edilir və kanalın işə yararlı olub-olmadığı müəyyən olunur. Kanal istis­mara buraxılmazdan əvvəl onun tezlik xarakteristi­ka­sı çıxarılır və traktdakı xidmət olunmayan gücləndirmə məntəqə­ləri yoxlanı­lır. Bütün bunlar xüsusi jurnalda qeyd olunur.
Kabel ölçmələrinə kabelin parametrlərini – şleyf müqa­vimətinin, izolyasiya müqavimətinin, omik asimmetriyanın, da­mar­lararası elektrik tutumunun ölçül­məsi aiddir. Bu zaman kabelin parametrlərinin norma qiymətlərinə uyğun olub – olmaması və kabellərdə nasazlıqlar aşkar olunur. Optik kabelli sistemlərdə isə bu əmə­liyyatlar reflektometr cihazı vasitəsilə həyata keçirilir.
Stansiya ölçmələri avtomat telefon stansiyalarının ( ATS ) avtozalında və kross otağında apa­rılır. Bu məqsədlə ATS - in kross otağında kompüter quraşdırılır. Xüsusi alqoritmik proqramla buradan xətt avadanlığında və stansiya avadanlığında ölçmələr aparılır.
Avtomat telefon stansiyalarında yerinə yetirilən ölçmə və əmə­liyyatlar aşağıdakılardır:

• 
  ATS – in qida batareyasının gərginliyinin ölçülməsi. Bu gərginlik koordinat ATS – lər üçün 58 ÷ 64 V, elektron ATS – lər üçün 48 ÷ 54 V həddində olmalıdır.
  
• 
  Xəttin məşğul olub - olmamasının yoxlanılması və bu dövrədə ölçmə aparılması.
  
• 
  Abunəçi xəttinin şleyf müqavimətinin, asimmetriya müqa­vimətinin, izolyasiya müqavimətinin və damarlararası elektrik tutumunun ölçülməsi.
  
• 
  Xəttin qırıq olmasının, qısa qapanmasının, dövrədə torpaq­lamanın olmasının və dövrələrarası keçid sönməsinin ölçülməsi.
  

Elektron və rəqəmsal tipli ATS - lərdə ümumi kanal siqnallaşması ( OKS № 7 ) vardır.
Elektron ATS – in tipindən asılı olaraq hər birinin öz nəzarət siqnallaşması vardır ki, bu da kompüter vasitəsilə işçi personal tərəfindən təyin edilir. Stansiyadan nömrənin açılıb – bağlanması, test olunması, abunəçilərə servis xidmətlərinin verilməsi xüsusi tərtib olunmuş proqram vasitəsilə həyata keçirilir ( Sistem – 12 tipli EATS – də əmrlər əsasında ).
NGN tipli rabitə şəbəkələrində ölçmələr kanalların test olunması vasitəsilə aparılır. Kanalların və abunəçi xəttlərinin yoxlanması zamanı a və b naqilləri ayrılıqda yoxlanılır və xəttin müx­təlif parametrləri ölçülür. NGN tipli rabitə şəbəkələri aralarında birləşmə İP protokollarla, digər ATS – lərlə ( sistemlərlə ) OKS № 7 vasitəsilə yaradılır. Əsasən telefon yükünün və xidmətetmə keyfiyyətinin parametrləri ölçülür.