Verska(1 128) 2017 yil p65

Savol va topshiriqlar
1. Qanday so‘zlar taqlid so‘zlar deyiladi?
2. Tovushga taqlid so‘zlarni ayting va gaplar tuzing. Ular nima uchun
shunday nomlanadi?
3. Qanday so‘zlar holatga taqlid so‘zlar deyiladi? Misollar keltiring.
268-mashq. 
Uyga vazifa. «Bolalar bog‘ida» sarlavhali hikoya tuzing.
Hikoyangizda taqlid so‘zlardan foydalaning. Ularning tagiga chizib, ma’no
turini ayting.

---

128
!
TAQLID SO‘ZLARNING TUZILISHI
VA IMLOSI
1-topshiriq. Berilgan taqlid so‘zlarni sodda, takroriy so‘zlar
sarlavhasi bilan ikki guruhga bo‘lib yozing.
Gumbur-gumbur, chars-churs, shitir-shitir, taq-tuq, ship, tars,
qirs, yarq-yurq, yilt-yilt, qiy-chuv, duk-duk.
2-topshiriq. Takroriy taqlid so‘zlarning qanday yozilishini tu-
shuntiring.
Asos qismning aynan takrorlanishidan yoki ayrim
tovush o‘zgarishi bilan takrorlanishidan hosil bo‘lgan
taqlid so‘zlar takroriy taqlid so‘zlar sanaladi. Masalan:
gumbur-gumbur, gurs-gurs, chars-churs, taq-tuq, yarq-
yurq.
Takroriy taqlid so‘zlar qismlari chiziqcha bilan ajratib
yoziladi.
269-mashq.
 Berilgan sodda taqlid so‘zlar bilan takroriy taqlid so‘zlar
o‘rtasidagi ma’no farqlanishini izohlang.
Sodda taqlid so‘zlar
Takroriy taqlid so‘zlar
Ship
ship-ship
Yarq
yarq-yurq
Yilt
yilt-yilt
Tars
tars-turs
270-mashq.
 Taqlid so‘zlarni toping va ma’nosini izohlang.
1. Yetti qaroqchi yulduzi tik kelganda g‘o‘ng‘ir-g‘o‘ng‘ir
ovozdan uyg‘onib ketdim. (G‘afur G‘ulom) 2. Jigarim otashga
tegardi jiz-jiz. Sochlarim oqargan shunda, ehtimol. (S. Zun-
nunova) 3. Shunday bo‘lsa ham, vujudini tutgan qalt-qalt
titroqni bosib hazilomuz qichqirdi. (O. Yoqubov) 4. Allakim
ship-ship qadam bosib, ayvon labiga kelayotganday bo‘lardi.
(O‘. Hoshimov) 5. Osmonda yombi oltinday yaraqlagan to‘lin
oy ...xiralashib borar, milt-milt qilgan yakkam-dukkam
yulduzlargina uyg‘oq edi. (Muhammad Ali) 6. Qamchin bilan

---

129
taqa-tuq, Darvozani qoqdi chol. (A. Oripov) 7. Ali Qushchi
hovliga chiqishi bilan o‘ng qo‘ldagi binodan kimdir lip etib
chiqib, yo‘lini to‘sdi. (O. Yoqubov) 8. Tun sukutini ot tu-
yoqlarining dupuri buzdi. (O. Yoqubov) 9. Men-ku ishonaman,
sahrolar gullab, Sizning qiy-chuv bilan to‘lgay dalalar. (A. Oripov)