Verska(1 128) 2017 yil p65

166-mashq.
 Faqat vazifadosh ko‘makchilar ishtirok etgan qatorni
aniqlang. Ularni qatnashtirib gaplar tuzing.
1) bilan, orqa, ko‘ra, o‘rtada;
2) sari, boshida, qadar, maqsadida;
!

---

80
3) ustida, ichida, qoshida, tomon;
4) sababli, oldida, uchun, qarab.
Savol va topshiriqlar
1. Qanday ko‘makchilar vazifadosh ko‘makchilar deyiladi?
2. Ular mustaqil so‘zlardan qanday farqlanadi?
3. Ularni farqlagan holda gaplar tuzing.
167-mashq. 
Uyga vazifa. Sof va vazifadosh ko‘makchilar ishtirokida
gaplar tuzing. Ularning farqini izohlang.
KO‘MAKCHILARNING MA’NO TURLARI
1-topshiriq. Matndagi nuqtalar o‘rniga qavs ichidagi ko‘makchi-
lardan mosini qo‘yib, ko‘chiring.
1. Akam dala... (tomon, uchun, qarab, bo‘ylab) ketdi. 2. Yurt
farovonligi... (sababli, to‘g‘risida, uchun) qayg‘uradi.
2-topshiriq. Nuqtalar o‘rniga qo‘yilgan ko‘makchilarning ma’no-
sini izohlang.
Ko‘makchilar yetakchi so‘zga bog‘lanib, unga turli
qo‘shimcha ma’nolar yuklaydi. Jumladan, sababli,
tufayli sabab ma’nosini, uchun sabab va maqsad
ma’nosini; tomon, qarab, sari, bo‘ylab yo‘nalish ma’-
nosini; haqida, to‘g‘risida ko‘makchilari mavzu ma’no-
sini; kabi, singari ko‘makchilari o‘xshatish, qiyoslash
ma’nosini; qadar ko‘makchisi chegara ma’nosini
ifodalaydi.
168-mashq.
 Nuqtalar o‘rniga kerakli ko‘makchilarni qo‘yib, gaplarni
ko‘chiring. Ko‘makchilarning ma’no turini ayting. Hayo, ibo to‘g‘risida
fikrlashing.
1. Shunaqa, – dedi Xolida opa hikoyasini davom ettirib, –
uni bizning maktabimizga tajriba ... olib kelishgandi. (E. Usmo-
nov) 2. Yana ular futbol ... nazariy bilimlarga ega bo‘lishi-