Verska(1 128) 2017 yil p65

BOG‘LOVCHILAR
1-topshiriq. Nuqtalar o‘rniga qavs ichida berilgan yordamchi
so‘zlarni qo‘yib, gaplar qatorini hosil qiling.
1. Men Pirimqul Qodirov ... Said Ahmad asarlariga qiziqaman.
2. Saidiy borib qishloqning ruhini o‘z ko‘zi bilan ko‘rgisi
keldi, ... borishga yuragi betlamas edi. (Abdulla Qahhor) 3. Da-
raxtlarning barglari sarg‘aya boshladi, ... kuz keldi.
(bilan, va, lekin, chunki)
2-topshiriq. Nuqtalar o‘rniga qo‘yilgan yordamchi so‘zlarning
vazifasi va gap ma’nosiga qanday ta’sir etayotganini ayting.

---

86
Ikki va undan ortiq gap bo‘lagi yoki qo‘shma gap
tarkibidagi sodda gaplarni o‘zaro bog‘lash uchun xizmat
qiluvchi yordamchi so‘zlarga bog‘lovchi deyiladi. Masalan:
va, ammo, lekin, biroq, chunki, yo... yo, dam... dam,
goh... goh singari.
178-mashq.
 Nuqtalar o‘rniga bog‘lovchilardan mosini qo‘yib, gaplarni
ko‘chiring.
1. Farzandlari galma-galdan xivichlarni bir yo‘la sindirishga
urinibdi, ... hech biri buning uddasidan chiqa olmabdi.
(Ertakdan) 2. O‘zi balo tog‘ining ... ofat bulog‘ining Boshida
o‘ltirarmish, Kun-u tun, yoz ham qish. (Hamid Olimjon)
3. O‘ktam u yoq-bu yoqqa asta yurar, «Komila bu yerda biron
ishga ... majlisga o‘ralashib qolmasaydi» deb xavotirlanardi.
(Oybek) 4. Sizga bir narsani ko‘rsataman, ... kinoga olmaysiz!
– dedi Islom. (Sh. Xolmirzayev)
5. O‘zbekning boshida do‘ppisi anvor,
Belbog‘i ... to‘ni misoli do‘st-yor.
Siym-u zarin olsang olgin-u ...
Tegma do‘ppi,
Belbog‘i,
To‘niga zinhor! (Azim Suyun)
B o g ‘ l o v c h i l a r: va, yo, ammo, bilan, lekin.
179-mashq. 
Bilan bog‘lovchi vazifasida kelgan o‘rinlarni aniqlab,