Verska(1 128) 2017 yil p65

239-mashq.
 Nuqtalar o‘rniga mos yuklamani qo‘yib, gaplarni ko‘-
chiring. Dunyoda nima mangu qoladi? Shu haqda o‘ylab ko‘rganmisiz?
1. ... jimlik tilaydi yurak, Sizdan bugun birgina o‘tinch:
Yolg‘iz qo‘ying meni, do‘stlarim, Charchaganman, orom olayin.
(E. Vohidov) 2. U ... shoir... emas, balki adabiy tanqidchi ham
edi. 3. Yo‘q, bekam, men ... biz diqqat bilan hamma yoqni
qidiryapmiz, dedim. (Mirmuhsin) 4. Bahor ham, umr ham o‘tar,
ehtimol, ... sen dunyoda mangu qolursan. (A. Oripov) 5. Kuyning
... nasiba, rizqi bo‘lurmi? Kuyni ... avjida qirqsa bo‘lurmi?
(Sirojiddin Sayyid)

---

116
Savol va topshiriqlar
1. Qanday yuklamalar ayiruv-chegaralov yuklamalari deyiladi?
2. -gina, (-kina, -qina) qo‘shimchasi yana qanday xususiyatga ega?
Misollar bilan tushuntiring.
240-mashq.
Uyga vazifa. -gina yuklamasi va -gina erkalash
qo‘shimchasini bir-biridan farqlovchi so‘zlar qatnashgan gaplar yozib,
ularning farqini tushuntiring.
KUCHAYTIRUV-TA’KID
YUKLAMALARI
1-topshiriq. Berilgan gaplardagi yuklamalarni tushirib qoldiring.
1. O‘shanda dadam ham frontda edilar. (O‘. Umarbekov) 2. Necha
marta uchrashay dedim-ku. (Oybek) 3. Yurtimiz yaqin kunlarda
bundan-da go‘zalroq, bundan-da farovonroq bo‘lishiga ishonaman.
(I. To‘lakov)
Gapning ma’lum bir bo‘lagi yoki butun gap ma’nosini
kuchaytirib, ta’kidlab keluvchi yuklamalar kuchaytiruv-
ta’kid yuklamalari hisoblanadi.
Hatto, nahotki, ham, g‘irt singari so‘zlar, -ku, -u
(-yu), -da, -oq (-yoq) qo‘shimchalari kuchaytiruv-ta’kid
yuklamalaridir.