Savol va topshiriqlar
1. Qo‘shimchalar deb nimaga aytiladi?
2. So‘z yasovchi qo‘shimchalarga misollar keltiring.
3. Shakl yasovchi qo‘shimchalar deb nimaga aytiladi?
4. Olindi, erkin so‘zlari tarkibida kelgan qo‘shimchalarning nimasi
bilan bir-biridan farqlanishini ayting.
14-mashq.
Qavs ichida berilgan qo‘shimchalardan mosini qo‘yib, gap-
larni ko‘chiring va ularni izohlang. O‘zingiz yashayotgan viloyatning go‘-
zalliklari haqida gapirib bering.
Bu olam (-ga,-da,-ni) men kezma (-kan, -di, -gan) yurt
kam qoldi, – deb davom etdi Bobur o‘y (-li, -chan, -siz)
ohangda. –Ne-ne go‘zal maskanlarni zabt etmadi (-ng, -m,
-si)! Lekin hech yerda undek latofatlig‘ bir viloyat (-ning,
-ni, -i) ko‘rmadim. (X. Sultonov)
♦
♦
♦
♦
♦
15-mashq.
Quyidagi qo‘shimchalarni jadvalga joylashtiring va ularni
so‘zlarga qo‘shib, gap ichida keltiring.
-ta, -tadan, -tacha, -nchi, -ov, -ovlon, -ala, -ni, -ning, -la,
-i, -y, -ar, -im, -ga, -ka, -qa, -dan, -nch, -inch
16-mashq.
Tagiga chizilgan qo‘shimchalarning turini aniqlang va
gaplarni ko‘chiring, ilm haqida aytilgan maqollarni toping.
Ilm-hunardan bahramand bo‘lgan kishi barkamol in-
sondir. O‘qimishli, bilimdon, madaniyatli odam bilan johil,
nodon, savodsiz o‘rtasida yer bilan osmoncha farq bor. Bu
yorug‘ dunyoning go‘zalligi, boyligi, betakror saxovati ilm-
hunar peshvolarining borligi, adabiyot va san’atga rag‘bat
tufaylidir. «Olim bo‘lsang, olam seniki», – deydi xalqimiz.
(G‘. Salomov)
9
17-mashq.
Uyga vazifa. -oy, -loq, -cha, -choq, -li, -ning, -siz, -gacha,
-guncha qo‘shimchalarini so‘zlarga qo‘shib ko‘ring va ular ishtirokida gaplar
Dostları ilə paylaş: |
