Vİtaminler araş. Gör. Ersin doğAÇ

VİTAMİNLER

• Araş. Gör. Ersin DOĞAÇ

• Muğla Üniversitesi Fen-Edebiyat Fak. Biyoloji Bölümü

Vitaminler vücudu hastalıklardan koruyan,direnci artıran,taze meyve,sebze ve diğer besinlerde bulunan maddelerdir.Bitkisel besinler en iyi vitamin kaynağıdır.

• Vitaminler vücudu hastalıklardan koruyan,direnci artıran,taze meyve,sebze ve diğer besinlerde bulunan maddelerdir.Bitkisel besinler en iyi vitamin kaynağıdır.

• Vitaminler ısı,ışık.oksijen etkisiyle bozulabilir.Bu nedenle sebze ve meyveler taze tüketilmelidir.

VİTAMİNLER:Hücrelerin normal metabolizması için gerekli organik maddelerdir.

• VİTAMİNLER:Hücrelerin normal metabolizması için gerekli organik maddelerdir.

Vitaminlerin Özellikleri

• Bir organik maddedir

• Az miktarda bulunurlar

• Hayatsal öneme sahiptirler

• Yetersizlik – sorunlar

• Çoğunluğu “esansiyel” karaktere sahip

• Enzimlerin yapısında bulunma ve katalizör olma özellikleri

Vitaminler :

• Metabolizmadaki olaylarda görev alan enzimlerin önemli bir kısmını meydana getirir.Bu nedenle de

• Sağlıklı büyüme ve gelişme için

• Metabolizmadaki olayların düzenli yürüyebilmesi için son derece önemli maddelerdir.

Vitaminler vücut içinde yapılmaz.Daima dışardan hazır olarak besin maddeleriyle birlikte alınırlar.

• Vitaminler vücut içinde yapılmaz.Daima dışardan hazır olarak besin maddeleriyle birlikte alınırlar.

Vitaminlerin bazıları vücutta depo edilebilir.Özellikle yağda eriyenler,(A,D ve en çok da E vitamini)bazıları ise vücutta hemen hemen hiç depo edilmez.(C vitamini)

• Vitaminlerin bazıları vücutta depo edilebilir.Özellikle yağda eriyenler,(A,D ve en çok da E vitamini)bazıları ise vücutta hemen hemen hiç depo edilmez.(C vitamini)

Vitaminler yağda ve suda eriyen vitaminler olmak üzere ikiye ayrılır.

Yağda eriyen vitaminler

• Retinoller olarak bilinir.

• Provitaminler

• Alfa karoten

• Beta karoten

• Gamma karoten

Yağda eriyen vitaminler

• A vitamininin en önemli görevi karaciğerde görme pigmentlerinin yapısına katılmasıdır.

• A vitamini eksikliğinde gece körlüğü,göz küresinde görme bozuklukları görülür.

• A vitamini balık yağı,tereyağı,yumurta sarısı,süt,peynir ve havuçta bulunur.

D Vitamini

• “Antiraşitik vitamin” olarak da bilinir.

• “Kalsiferol” adı verilen bileşikler girer.

• Prekursorleri

• Ergosterol (vitamin D2 olarak bilinen ergokalsiferolün prekursoru – bitki, maya ve mantarlarda bulunur)

• 7-dehidrokolesterol (vitamin D3 olarak bilinen kolekalsiferolün prekursoru – hayvanlarda)

D vitamini gereksiniminden az alındığında vücuttaki CA-P dengesi bozulacağından kemiklerde ve dişlerde yumuşama meydana gelir.Raşitizm bunun en görülür belirtisidir ve özellikle çocuklarda görülür.

• D vitamini gereksiniminden az alındığında vücuttaki CA-P dengesi bozulacağından kemiklerde ve dişlerde yumuşama meydana gelir.Raşitizm bunun en görülür belirtisidir ve özellikle çocuklarda görülür.

• D vitamini en çok balık yağı olmak üzere karaciğer,yumurta ve peynirde bulunur.

Ca Metabolizmasının Kontrolü

Ca Metabolizmasının Kontrolü

Osteoporesis

Raşitizm

E Vitamini

• Tokoferol ve tokotrionel bileşiklerinden oluşur.

• “antisterilite vitamini” “antidistrofik vitamin” “fertilite vitamini” “ kısırlığı önleyici vitamin”

• α-; Β-; γ-; δ-tokoferol ve tokotrionellor vitamin E’nin doğal formlarıdır.

E vitamini döllenmenin ve plasentanın oluşmasında,testislerin ve yumurtalıkların gelişmesinde önemli rol oynar,kısırlığı önler.

• E vitamini döllenmenin ve plasentanın oluşmasında,testislerin ve yumurtalıkların gelişmesinde önemli rol oynar,kısırlığı önler.

• E vitamini yeşil sebze, et,karaciğer ve en çok bitkisel yağlarda bulunur.

Organizmadaki işlevleri

• Antioksidant

• Vitamin A’nın etkinliğini artırır

• Dokulardaki normal solunum işleminin devam etmesine yardımcı olur

Organizmadaki işlevleri

• Normal fosforilasyon reaksiyonlarına yardımcı olur (ATP üretimi).

• Vitamin C’nin bazı hayvanlar tarafından sentezinde rol oynar.

• Selenyum ve kükürtlü amino asitlerin metabolizmasında etkindir.

Eksiklik Belirtileri

• Antioksidant etkisine bağlı sorunlar

• Tüm hayvanlarda

• Zaman zaman gelişme sorunları

• Uterusta yapısal dejenerasyon

• Embriyonun damar sisteminde dejenerasyon ve anemi

• Antibody üretiminde sorunlar

K Vitamini

• K vitamini kanın pıhtılaşmasında rol oynayan protrombinin karaciğerde oluşmasını sağlar.

• K vitamini eksikliğinde kan pıhtılaşmasında gecikme veya hiç pıhtılaşmama görülür.

• K vitamini yeşil bitkiler,bitkisel yağlar,,karaciğer ve yumurtada bulunur.

Suda eriyen vitaminler

• Büyük bir kısmını B kompleksleri meydana getirir.(B1,B2,B5,B6,B12)

• Sinir ve kasların normal gelişme ve çalışmasını,al ve akyuvarların oluşunu sağlar.Kansızlığı önler.

• Tahılların kabuklarında,mayalarda(bira mayası)taze sebze ve meyvede,taze et,süt,yumurta ve karaciğerde bulunur.

Suda çözünen vitaminler

• vitamin B1 (tiamin)

• vitamin B2 (riboflavin)

• nikotinik asit (niasin)

• vitamin B5 (pantotenik asit)

• vitamin B6 (piridoksin)

• biotin (vitamin H)

• folik asit

• vitamin B12

• vitamin C (askorbik asit)

Vitamin B1 (tiamin, antiberiberik vitamin)

Vitamin B2 (riboflavin, laktoflavin)

Niasin (nikotinik asit)

Vitamin B5 (pantotenik asit)

Vitamin B6

Biotin (vitamin H)

Folik asit

Vitamin B12 (kobalamin, ekstrinsik faktör)

Vitamin C (askorbik asit)

C vitamini bağ dokusunun oluşması için gereklidir.Yetersizliğinde kılcal kan damarları zayıflar,diş etlerinde çekilme,iltihaplanma şeklinde görülen skorbüt hastalığı kendini gösterir. C vitamini Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.Yeşil sebze ve meyvelerde bulunur.

• C vitamini bağ dokusunun oluşması için gereklidir.Yetersizliğinde kılcal kan damarları zayıflar,diş etlerinde çekilme,iltihaplanma şeklinde görülen skorbüt hastalığı kendini gösterir. C vitamini Vücudu enfeksiyonlara karşı korur.Yeşil sebze ve meyvelerde bulunur.

Vitamin benzeri bileşikler

• kolin

• karnitin

• -lipoik asit

• PABA (p-aminobenzoat)

• inozitol

• koenzim Q

• biyoflavonoidler (vitamin P)

Kolin

Karnitin (vitamin T)

-Lipoik asit (tiyoktik asit)

PABA (para amino benzoik asit)

İnozitol (Miyoinozitol, mezoinozitol)

Koenzim Q (ubikinon)

Biyoflavonoidler (vitamin P)

Uygulama

• Askorbik Asit Tayini

Deneyin Yapılışı

• 50 ml 0.1 N Na2O3S2 .5H2O (sodyum tiyosülfat) bürete doldurunuz.

• 250 ml lik erlene 2ml 6M asetik asit, 3 damla %10 nişasta, 10ml distile su koyup karıştırınız.

• Üzerine 10 ml taze limon suyu ekledikten sonra 5 ml lugol çözeltisi ekleyiniz.

• Erleni büretin altına yerleştirdikten sonra düğmesini açarak yavaş yavaş titre ediniz ve rengi lacivertten beyaza döndüğü anda musluğu kapatınız.

(g/v)% Askorbik asit= (Vilk- Vson) × N ×17.6

• (g/v)% Askorbik asit= (Vilk- Vson) × N ×17.6

• Vilk= Sodyum tüyosülfatın ilk hacmi (ml)

• Vson = Sodyum tüyosülfatın son hacmi (ml)

• N = Sodyum tüyosülfatın normalitesi

• V= Taze Limon suyunu yada Ticari limon suyunun hacmi (ml)

TEŞEKKÜRLER

• TEŞEKKÜRLER