Arin qaraçay balkar -azərbaycan türkcəSİ SÖZLÜk bey hadi TƏBRİZ 2006 a 1



Yüklə 6,55 Mb.
səhifə30/65
tarix10.04.2017
ölçüsü6,55 Mb.
#13755
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   65

qəmik sümük. çırça11. qumuq11. qımıq. kömüq. qısa. koralmış. küt.
-ləgən gəmiği: quymuç11. quyruq soxumu.
-kürək gəmiği: çapqaq11.
-qol gəmiği: qısqayılıq11.
-qurdun kürək gəmikləri: sirəy qalaq11.
-sınıqçılıqda, qırıq gəmikləri bir arada tutmaya yarayan çubuq: qıpqın11.

qəmim -böyük aşığ gəmimiği: cuqutur11. yuqutur.

qəmircək gəmircək. qıqırdaq.
-burun gəmircək: burun qıqırdağı.
-qulaq gəmircək: qulaq qıqırdağı.

qəmirmək kəmirmək. 1. gəmirmək. 2. iztirab vermək. əziyət çəktirmək.
-gəmirib avru: sızlamaq.
-gəmirgən avruv: sızı. gövdə qırıqlığı.

qəmisqan ırmaqların, göllərin tanrıcası.
-göl anası gəmisqan, suv anası gəmisqan: tanrıcanın digər adları.

qəmit gəmit. qumot11. çənə. ağız.

qəmiz gəmiz11. kəmiz. cılız. sısqa. xəsdəlik.
-gəmizi bolqan: xəsdə. rahatsız.

qəmizli gəmizli11. kəmizli. zayıf. xəsdə. çəlimsiz.

qəmləmək kəmləmək. azaltmaq. aşağılamaq. kiçiltmək.

qəmlətmək kəmlətmək11. azaltmaq.

qəmliq kəmlik11.1. yetərsizlik. əksiklik. 2. sıxıntı. yoxsulluq.

qəmpək11 şəkər.
-mıyala kəmpək11: bonbon şəkəri. aqidə şəkəri.

qəmpil kəmpil. qampıl11. əğiq. əğilmiş.

qəmqa11 ipəkli qumaş.
-asıl azmaz kəmqa tozmaz: əsil pozulmaz ipəkli əsgiməz.

qəmrət gəmrət. kərtmə. armut.

qəmsinmək kəmsinmək11. önəmsəməmək. əhmiyət verməmək.

qəmsiz kəmsiz11. çox. pək artıq. qusursuz.
-gəmiz edmək: qusursuz yapmaq. rahat ettirmək.
-yurtumu qəmsiz süyəmə: yurdumu çox sevirim.

qen gən. tanqıl. kən. lay. olaraq. -yaşlay: gənckən. gənc olaraq.

qənari yavbölək11. yağbölək. yavbadaq11.

qənc gənc. tubul11. alısın11. körpə.yaştuv. yaşuv. yaşuv. yaştuv. yaşqay. yaşqo. dəliqanlı. -gənc saymaq. yaşsınmaq.
-onu gənc bulub yönətici seçmədilər. onu yaşsınıb, tamadağa ayırmadılar:

qənc yaş11. dəliqanlı. oğul.

qencəqaşavay11 nart nağıllarında qaraşavay adlı qəhrəmanın adı.

qənckən yaşlay11.

qəndçil kəndçil. kədçil. kəndinə aşırı güvənmə. osparlıq11. qurum. çalım.

qəndi halında iləşsiz. ilişsiz. ilgisiz. ilgəsiz

qəndi -kəndindən soğutmaq: çirqitmək11. çiyritmək. vazqəçirmək.

qəndi -kəndinə gəlmək: ayazımaq11. ayılmaq. açılmaq. -kəndini yoxsul göstərmək. kəndini gücümsəmək. yarlılanmaq11. yoxsılamsınmaq

qəndinə mal etmək ençiləmək11. mənimsəmək.

qəndini itirmək . şaşırmaq. sərlənmək11.

qenə qaytadan11. təkrar. yenidən. daxı da. yenə. təkrar.

qənətləmək çaldışdırmaq11. dolamaq.

qenəzir11 iğrənc. tikisindirici. iğrənc. pis. çirkəf.
-genəzir kişi: qabadayı. gülxanbəyi.

qenəzirlənmək11 1. iğrəncləşmək. çirkəfləşmək. 2. adiləşmək.

qenəzirlik iğrəncliq. çirkəfik.

qeng11 geniş. uzaq.
-geng tüzledə at çapdırabız: geniş ovalarda at qoşturuyoruz.
-qengdə: uzaqta.
-qengdən qarab görgəndi: uzaqtan baxıb görmüş.

qengbet11 almacığ gəmikləri çıxıq yüz.

qengə11 qazıqlı humma xəsdəliği.

qengərmək11 genişləmək. fəraxlamaq.

qengəş11 istişarə. qarşılıqlı danışma.
-qengəş edmək: istişarə edmək.
-qengəş onov edmək: toplanıb istişarədə bulunaraq qarara varmaq.

qengəşmək11 tartışmaq. istişarə edmək.

qengmək11 genişləmək. fəraxlamaq.
-gölü qengmək: könlü, içi açılmaq.

qeninə geninə. qenqinə. 1. enin. enləməsinə. 2. ardına qədər.

qeniş buqar11. böyükara. buxara. böyük həcimli.

qeniş geniş. cayma11. yayma. yayılmış. ergin. bol. fərax.

qenişləmək gengmək11. fəraxlamaq.

qenişləmək genişləmək. gərilmək11. açılmaq.

qenişləmək qengərmək11. fəraxlamaq.

qenişlətmək gərmək11. açmaq.

qenişlik tərənlik11. dərinlik. enginlik.

qeniy geniy. hər tərəli kişi. ağıllı. uslu. həlim.

qenqinə geninə. 1. enin. enləməsinə. 2. ardına qədər.
-yolnu qenginə baradı: yolun enləməsinə gedir.
-tərəzni qenginə açdı: pəncərəyi ardına qədər açtı.

qəpçə kəpçə. sablı11. saplı. çolpu11.

qəpəğ -taxıl kəpəği: aşüqü11.

qəpək kəpək. qılqı11. -saç kəpəki: qabu11.

qəpəng kəpəng. ( ç <> k <> y ) çəpəng. yəpəng. yapanq.

qəpər kəpər. ağıl. qoş11

qəpəyini almaq kovlamaq. çaqaslamaq11.

qəpi11 yamaq. tıxac. dəlinən tuluma qoyulan yama parçası.

qəpik (<> kəpək). kiçik para. xırda pul. -qəpikli-saylı11: paralı. nəğdən. -qəpik-som11: quruş. önəmsiz para.

qəpis11 küpənin ucundaki qiymətli daş.

qəppə11 süt süzməyə yarayan qab.

qəpsorqa11 akrobat. canbaz.

qəqəl kəkəl11. kakil.

qəqəl kəkəl11. saç parçası. pərçəm.
-töppə kəkəl: ərkəklərin başları üzərində bıraqtıqları saç parçası.

qəqələmə kəkələmə. büldürgü11.

qəqələmək kəkələmək. büldürmək11. dili dolaşmaq. qonuşamamaq.

qəqəmə kəkəmə tilqav11. tilpə11. dilpə.

qəqlik kəklik. yaz tavuq11

qəqrə kəkrə. gəs. bur. mor.

qəqrəmsi kəkrəmsi. buruq. əkşi. qalın11.

qərar qarar. onov11. -biçimli onov: qarşılıqlı tartışib verilən qarar.

qərbaş iynək11 geniş aralıqlı buynuzları olan inək.

qərbətin kərbətin. qıçqaç11.

qerçək çınğ11. ilk. düz. tün11. həqiqət. gerçək. kirti11. doğru. həqiqət. şart11. həqiqət.

qerçək çıntdı11. həqiqi. saf.

qerçəkləşmək gerçəkləşmək.toldulamaq11

qerçəkləştirmək bacarmaq11. yerinə gətirmək.

qerçəktən kirtidə11. həqiqətən.

qərdək -gərdək gecəsi: toğudav geçə11.

qərdən qonqa11. boyun.

qərdi kərdi. taxda11. saxla. evlək. bölük.

qərə -yüz kərə: yüzləb11.

qərək vəsayil. ləvazim.

qerəkmək tüşmək11. gərəktirmək. icabettirmək.

qərəktirmək tüşmək11. gerəkmək. icabettirmək.

qərələmək kərələmək. 1. çarpma, zərbdər işləmi yapmaq. 2. arttırmaq. çoğaltmaq.

qərəli yazılı örmə cit.

qərəq gərək11. lazım.
-at gərək: atın qoşun taxımları.
-gərəgin bermək: azarlamaq. paylamaq. dövmək.
-tolu gərək: taxım.
-üy gərək: ev eşyası.

qərəqli gərəkli. ixtiyaç.
-yox gərəqlinğ barmıdı: bir şeyə ixtiyacın var mı.

qərəqsiz gərəksiz. lüzumsuz.

qərəqsizqə gərəksizqə. lüzumsuz yerə. boş yerə. boşuna.

qərgə çıpçıq çayır quşu. toyqar.

qərgəciz11 bir quş türü.

qərgəf gərgəf. çiy tiqiş: naxış.

qərginlik tiqliq11. diklik. sərtliq.

qeri -geri dönmək: izinə aylanmaq. əsgi halını almaq.
-geri dönmək: taymaq11. vazqeçmək.

qeri -geri püsgürtülmək: iqtırıltmaq11.

qərib qucur11. əcib. tuhaf.

qəribliq qucurluq11. əcibliq.

qərilmək gərilmək11. 1. genişləmək. açılmaq. 2. vurmaq üçün qaldırmaq. 3. gərinmək. tartılmaq11. dartılmaq. çəkilmək. 4. ardına qədər açılmaq.
-börküm gərilgəndi, başıma ullu boladı: qalpağım genişləmiş. başıma böyük gəlir.
-qamçi bilə gərildi: qamçıyı vurmaq üçün qaldırdı.
-eşik qenqinə gərildi: qapı ardına qədər açıldı.

qərinmək gərinmək. gərilmək11.

qeriyə geriyə. artqa11. soraya. izinə11.

qərkmək kərkmək. yontmaq. çəntiq açmaq.

qərmək gərmək11. genişlətmək. açmaq.

qərqinlik gərqınlik. tartışlıq. soğuqluq. tartış11. soğuqluq.

qərt kərt. irci11. sınır.

qərtənkələ kərtənkələ. qurqun11.

qərtmə kərtmə. 1. çəntmə. izlik11. çizgi. xədd. 2. gəmrət. armut.
-kərtmə tirək: armut ağacı.

qərtmə11 armut. -çiy kərtmə: xam armut.

qərüv kərüv. kəzüv11. sıra.

qəs gəs. kəkrə. bur. mor.

qəsdən öcqəqə11. bilərəq. məxsus. -öcqəqəliq etmək: bilərək yapmaq. qəsdən yapmaq.

qəsək11 az. parça.
-bir kəsək: bir az.
-qayqım bir kəsək söl boldu: qayğım biraz əğiklədi.
-bir kəsək: biraz. bir parça.
-iyi kəsək: birçox. pək çox.
-tanq kəsək: pək çox. əpəycə.
-iyi kəsək yol koratdım: çox uzun yol getdim.
-bir kəsəkdə mında oltur: biraz da burada otur.

qəsəl kəsəl. xəsdəlik pozara. bozara11.

qəsələqqə kəsələqqə11. qərtənqələ.

qəsəmət kəsəmət11. 1. muqavilə. anlaşma. 2. kıritik. tənqid.
-kəsəmət edmək: anlaşma yapmaq.

qəsəmətləmək kəsəmətləmək11. qarar vermək. hükm vermək. təsbit etmək.

qəsəqləmək11 kəsəkləmək11. parçalamaq. parçalara ayırmaq.

qəsgin -çox kəsgin: qılqıyar11.

qəsgin kəsgin. cütü11. yütü. sülpüavuz11. sülpüq11. çafqı11. sivri. tab.
-kəsgin ovçu, nişançı: tab maravçu.
-çox kəsgin: qılqıyar11.
-qəsgin olmayan: qumadaq11. qısa. küt. koralmış. kor.

qəsi kəsi. kəndi. kəndisi.
-kəsi allına: kəndi kəndinə.
-kəsi yaravun edmək: özün rahatlamaq.
-kəsi otunda kəsi küymək: kəndi xətası nəticəsində zərər görmək. kəndini etmək. kəndini bulmaq.
-kəsin pozmaq: öfgələnmək. qızmaq.
-kəsin yüqənqə yığmaq: kəndini tutmaq.
-kəsin qolqa almaq: kəndini ələ almaq.
-kəsin köbdürmək: küsmək. darılmaq.

qəsik kəsik. samır11. qısa. topal11. axsaq. çolaq. çort11. qısa. güdüq. çubur11. qısa. carxa11. yarğa. yarılmış.

qəsili budvar11. zayıf.

qəsilmə kəsilmə. söngüv11. sönmə. duraqlama. dinmə. yatışma.

qəsilmək qıyılmaq11. qırılmaq. şavşalmaq. çavşalmaq. sakinləşmək. durqunlaşmaq. dinmək. toqtamaq11. durmaq. dinmək. ara vermək. yerləşmək. qıypalanmaq11. doğranmaq. qıypaymaq11. -səsi kəsilmək: qapışmaq: qabışmaq11. susmaq.

qəsim kəsim. kəsmə. qırqın11. heyvan kəsimi. soqum11.
-kəsim heyvanı: soyumluq11.

qəsimlik -kəsimlik heyvan: soqumluq11.

qəsin arsarlıqsız11. qəti'. sasılmaz. əmin. tavqal11. quşqusuz. güvənlə.

qəsin kəsin 1. kəsqin11. açıq-seçik. 2. özün. -kəsin qaltaq edmək: özün tutmaq. burnu qaf dağında olmaq. burnu böyümək.
-kəsin qararlı: armavsuz11. sübatlı. əzimli.

qəsinlik arsarsızlıq11. qətiyət. sasımazlıq.

qəsintisiz kəsintisiz.taymazdan11. dayima. dəvamlı. arımsız11. yorulmadan. fasiləsiz.

qəsiş kəsiş11. mücadilə etmək. savaşmaq. yarışmaq.

qəsişmək kəsişmək. biçimləşək11. qarşılıqlı qonuşup qararlaşmaq.

qəsişüv11 kəsişüv11. qətliam. qırım.

qəsit kəst11. qəst. tövbə. yəmin.

qəsmə kəsim. qırqın11.
-baqa kəsmək: fiyat biçmək.
-bolcal kəsmək: və’də vermək.
-onov kəsmək: qarara varmaq.

qəsmədən kəsmədən. qırsız11. qırqsız.

qəsmək kəsmək. sındırmaq11. qırmaq. dindirmək. soyuşmaq11. soymaq. talamaq11. dalamaq. qıymaq11. qırpmaq. şavşaltmaq11. çavşaltmaq. sakinləştirmək. durqunlaştırmaq. dindirmək. toqtatmaq11. durdurmaq. tuvramaq11. doğramaq. tomurmaq11. yonmaq. doğramaq. sılmaq11. sıymaq. qırmaq. yarmaq. tilqəmləmək11. dilimləmək. parçalanmaq. qıypamaq11. qıypalamaq11. doğramaq.

qəsmək maltamaq11. baltamaq. çiğnəmək. əzmək. doğramaq.

qəsqin kəsqin11. açıq-seçik. kəsin.
-sözün kəsgin aytdı: sözünü açıq-seçik söylədi.
-kəsgin olmayan: tuppuq. duppuq. kor.

qəst11 kəst11. kəsit. tövbə. yəmin.
-alaqa barmazqa kəstim bardı: onlara getməməyə yəminim.
-kəst edmək: kəstənmək: niyyətlənmək. amaclamaq.

qəstənə qarqası qoy çıpçıq11.

qəstənə kəstana. şaqbulut11. çaqpalıt.

qəstənmək kəstənmək kəst edmək: niyyətlənmək. amaclamaq.

qəstirmək kəstirmək düzətmək11. çırım etmək11. uyuqlamaq. şəkərləmə yapmaq. qımıqlatmaq11. qırdırmaq. sıldırmaq11. sıyıldırmaq. yardırmaq.

qəstirmək maltatmaq11. baltatmaq. çiğnətmək. əzdirmək. doğratmaq.

qəstlənmək kəstlənmək11. kəsitlənmək. 1. niyyətlənmək. qarar vermək. 2. tövbə etmək. yəmin etmək.

qetdikcə "sinmək" sözün feilə artırmaqla bu anlam ədə olunur. -getdikcə zayıflamaq: qaqsınmaq11.

qətən11 yelkən bezi. çadır bezi.
-kətən qayıq: yelkənli təkne.

qetərmək11 gidərmək.

qetgən11 gedən. geçən.
-getgən yaz: geçən yaz.
-getgən ıyıh gün11: geçən bazar günü.
-getgən suv qaytmaz: gedən su dönməz.

qəti bitdək11. sağlam. dayanıqlı.

qətik11 işləmə. naxış. yazı.

qətirmək -yerinə gətirmək: bacarmaq11. qerçəkləştirmək.

qetmək getmək. yerimək yönəmək11. yönəşmək. yerimək. -çıxıb getmək: salıb barmaq. -hızla getmək: uqulmaq11. qoşmaq.

qətmən kətmən11. qazma.

qetmən11 it, domuz kimi heyvanların azı dişi.

qettıra11 topaç oyunu. topaç çevirən cocuqların kəndilərini qeyrətə gətirmək üçün bağırtıkları bir söz

qetüv11 gediş.

qəvəzə gəvəzə. bazarsöz11. çox qonuşan. boşavuz11. çənəsi düşüq. sandıraqçı11. qanqqıldavuq11. sandıravuq11. boşboğaz. söztəpər11. boşboğaz. qalqay11. tonqquldavuq: donqquldavuq11. çənəbaz. yayqaracı. qırıldavuq11.

qəvəzə işqaldır11. içqaldır. çənəsi düşük. yarıcayaq11. yarıçanaq. çənəsi düşük.

qəvəzəlik gəvəzəlik etmək. sanamaq11. sayaqlamaq. sayıqlamaq. çənəsi düşmək. . sandırav11. boşboğazlıq. saçmalama. yanşav11. boşboğazlıq. qırıldav11. -qəvəzəlik etmək: yanşamaq11. boş qonuşmaq. -gəvəzəlik etmək: yanşamaq11. boş qonuşmaq.

qeviş kişən11.

qəvrək gəvrək. çuqu11. çatıq. şatıq11. qırılqan. zayıf.

qəvrətmək gəvrətmək. qavratmaq. azarlamaq. paylamaq.

qəvşək gəvşək. busu11. pörsümüş. yumuşaq. əzik. sant11. uyuşuq. ilgisiz. qayıtsız. hissiz. duyqusuz. gəvşək. uçqara11. bəsituydurmaq. üstüngörü. əğikçe. istiqrarsız. xıra11. sulu. xirə. xıra. bol. yumuşaq. pörsük. pusu11. sarqıq. söl11. sakin. dingin. zayıf. əğik. beləv11. sarqıq. beləvüt11. güvənılməz. boşat. boşam11. susta. sust. boşayqan11. boş. sarqıq. sıntıl11. quvvətsiz.-gəvşək biçimdə: uçqaratın11. üstüngörü. əğik alaraq.

qəvşəklik gəvşəklik. pusuluq11. sarqıqlıq. xirəlik. yumuşaqlıq. cılızlıq.

qəvşəmək gəvşəmək. boşaymaq11. xirə bolmaq. pörsümək.

qəvşətən gəvşətən. gəbərtən. qavşatqan11. öldürücü.

qəvşətmək gəvşətmək. boşaytmaq11. zayiflatmaq. gücsüz düşürmək. qavşatmaq11. gəbərtəmək. öldürmək. yox etmək.

qəvürgə gün11 salı günü.

qəvüz qotur11 yara qabuğu.

qeyəcək giyəcək. qablarıq11.

qeyim geyim11. paltar. opraq11. paltar. yapraq. qaplam. qablam11. paltar. üsbaş11. qiyafə.
-ayaq qeyim: ayaqqabı.
-çınday qeyim: hörgü paltar. tirikotaj.
-iç qeyim: paltar.
-qeyim tuxum sordurur: geyim hançı soydan olduğun göstərir.
-şik geyim: aybat geyim.

qeyimli geyimli. geyinik.

qeyiq geyik11. butaqlı11. -dişi geyik: maral. -allından geyik atlamaqan: usta avcı. 2. yaban. asav. -geyik kişi: yaban kişi. -geyik babuş: yaban ördəği.

qeyiqsəmək geyiqsəmək11. yabanılaşmaq.

qeyirmək geyirmək11. soxmaq.
-tuvarlanı bavqa qeyirdi: sığırları axıra soxtu.

qeyitsiz davranmaq aldırmamaq. baldırlıq edmək11. umursamamaq.

qeyiz geyiz11. keçə.
-ala qeyiz: alacalı, çəşitli rənglərdə keçə.
-qeyiz börk: keçədən yapılmış sapqa.
-tərlik qeyiz: atın sırtına örtülən keçə.

qeyrət tıqalas11. dıqalas. arzu. həvəs. istək. mücadilə.

qeyrətli qadalma11. çalışqan. özənli. əzimli. qadalmış11. çalışqan. özənli. sübatlı.

qeytan sapal11. şərit. bağ.

qəza qadav11. dərd. bəla.

qəzəgən çox qəzən. aylançaq. haylazlık edən.

qəzək gəzək. qazaq11. başı boş. avara. salsar. sərsəri.

qəzən -boş qəzən: aylanma. darqaşayıd. haylaz.

qəzəqən : çox qəzən. aylanıvçu11. yerində durmayan.

qezliq gəzliq11. gəzən. kiçik bıçaq.

qəzmək gəzmək. uqqa barmaq11. dolaşmaq. aylanmaq. dolaşmaq. təntərmək11. boydan boya dolaşmaq.
-qəzməyi səvən: aylanıvuq: sərsəri. avara. yerində durmayan.

qəzüv kəzüv11. kərüv. sıra. zaman.

qıbırt ton11 kötü tabaqlanmış dəridən yapılmış kürk.

qıbırt11 sərt.

qıbıt11 tulum. qarın. göbək.
-qıbıt bışlaq: tulum peyniri.
-qıbıt qopuz: tulum çalqısı.
-qıbıt qobucça: gəvəzə.
-qıbıt savda: etin qavrulduqtan sonra tuluma basılması, üzəri yağ ilə qapatıltıqtan sonra qışa saxlanması. bax > ət savda.

Yüklə 6,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   65




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin