Azərbaycan Respublikası Prezidenti İnsan Hüquqları üzrə Təlim və Tədqiqat

Faydalı əmək cəza xarakteri daşımamalıdır 

 

Azərbaycan Respublikasının müvafiq qanunvericiliyin məhkumların əməyindən istifadənin əsas 

prinsiplərini müəyyən etmişdir. Əməyə cəlb etmənin məqsədi heç bir halda məhkuma cəza 

vermək məqsədi daşımır. Eyni zamanda məcəllədə müəyyən edilir ki: 

•  Altımış yaşından yuxarı kişi, əlli beş yaşından yuxarı qadın məhkumlara, birinci və ikinci 

qrup əlilliyi , 18 yaşınadək sağlamlıq imkanlarının məhdudluğu olan məhkumlara, 

hamiləliyi dörd aydan çox olan və ya cəzaçəkmə müəssisələri nəzdindəki uşaq evlərində 

uşaqları olan qadın məhkumlara könüllülük əsasında işləməyə icazə verilir. Yetkinlik 

yaşına çatmayan məhkumlar əmək qanunvericiliyinə uyğun işə cəlb edilirlər; 

•  Məhkumların  əməyindən istifadə edilməsi, qadağan olunan işlərin və  vəzifələrin siyahısı 

cəzaçəkmə müəssisələrinin Daxili İntizam Qaydaları ilə müəyyən edilir. 

•  Məhkumların istehsalat fəaliyyəti cəzaçəkmə müəssisələrinin  əsas vəzifəsinə, yəni 

məhkumların islah edilməsinə mane olmamalıdır. 

•  Məhkumların iş vaxtının müddəti,  əməyin mühafizəsi və istehsalat sanitariyası qaydaları 

əmək qanunvericiliyinə uyğun olaraq müəyyən edilir. 

                                                 

8

 Avropa Penitensiar Qaydaları. Mənbə: 

http://www.justice.gov.az/view_hr.php?id=9

9

 

Vətəndaşların  Əmək Hüquqlarını Müdafiə Liqası. Azərbaycan Respublikasinin iqtisadi,sosial və  mədəni 

hüquqular üzrə BMT komitəsinə təqdim etdiyi 3-cü dövrü hesabata  alternativ  hesabat Bakı-2011. 

 

 

---

•  Məhkumlara istirahət günləri verilir və onlar əmək qanunvericiliyində  nəzərdə tutulmuş 

qaydada səsvermə, iş günü hesab edilməyən bayram günləri və ümumxalq hüzn 

günündə işdən azad edilirlər 

•  Məhkumların gördükləri işin xüsusiyyətini nəzərə alaraq, tərbiyə müəssisələri istisna 

olmaqla, iş vaxtının cəmləşdirilmiş uçotuna yol verilir. Uçot dövründə iş vaxtının müddəti 

qanunla müəyyən edilmiş gündəlik iş vaxtı müddətindən çox olmamalıdır. 

•  Məhkumların ödənişli əməyə cəlb edildikləri vaxt ümumi əmək stajına daxil edilir. Əmək 

stajının hesablanması təqvim ilinin yekununa əsasən, cəzaçəkmə müəssisəsinin müdiriyyəti 

tərəfindən aparılır. Ardıcıl olaraq əmək vəzifələrini yerinə yetirməyən, yaxud digər hallarda 

işdən boyun qaçıran məhkumların müvafiq dövrdəki iş vaxtları  cəzaçəkmə müəssisəsinin 

müdiriyyətinin təqdimatına  əsasən məhkəmənin qərarı ilə onların ümumi əmək stajından 

çıxarıla bilər. 

•  Əmək fəaliyyəti ilə məşğul olan məhkumlar hər il əmək qanunvericiliyi ilə müəyyən 

edilmiş ödənişli məzuniyyətdən istifadə hüququna malikdirlər. 

•  Məhkum qadınlar hamiləliyə və doğuşa görə qanunvericilikdə müəyyən edilmiş müddətə 

işdən azad edilirlər. 

•  İş normalarını artıqlaması ilə yerinə yetirən və ya müəyyən edilmiş tapşırıqları nümunəvi 

yerinə yetirən məhkumlara  əmək qanunvericiliyində  nəzərdə tutulmuş  əlavə  məzuniyyət 

verilə bilər

10

.