8 Bir nöqtədə tətbiq olunmuş qüvvələr sisteminin həndəsi üsulla toplanması
Bir nöqtədə görüşən qüvvələri həndəsi olaraq toplamaq üçün qüvvələr çoxbucaqlısı qaydasından istifadə etmək olar. Bu məqsədə fəzada ixtiyari A nöqtəsini qəbul edərək ardıcıl olaraq 1 2 3 4 F , F , F ,F qüvvələrinə uyğun olan AB, BC, CD, DE vektorlarını çəkirik . Vektorlar cəbrindən məlumdur ki, bu halda alınan çoxbucaqlının qapayıcısı olan AE vektoru yuxarıda deyilən vektorların həndəsi cəminə bərabər olacaqdır. Onda AE vektorunu R ilə işarə edərək yaza bilərik:
Bir nöqtədə görüşən ixtiyari n sayda qüvvələr olan halda
Qüvvələr çoxbucaqlısının qapayıcısı olan / R vektoru baxılan qüvvələr sisteminin baş vektoru adlanır. Beləliklə, baş vektor sistemin qüvvələrinin həndəsi cəminə bərabər olur. Baxılan qüvvələr sisteminin əvəzləyicisi R qiymət və istiqamətcə baş vektorla eyni olub qüvvələrin təsir xətlərinin ümumi kəsişmə yeri olan O nöqtəsinə tətbiq olunur. Onda / R vektorunu özünə paralel olaraq O nöqtəsinə köçürsək bu qüvvələr sisteminin R əvəzləyicisini alarıq. Deyilənləri nəzərə alaraq yaza bilərik:
9Bir nöqtədə tətbiq olunmuş qüvvələr sisteminin həndəsi müvazinət şərtləri.
Bir nöqtədə görüşən qüvvələr sisteminin müvazinətdə olması üçün bu qüvvələrin əvəzləyicisi sıfra bərabər olmalıdır, yəni R =0 şərti ödənməlidir. Onda (3) bərabərliyini nəzərə alaraq yaza bilərik:
ifadəsi bir nöqtədə görüşən qüvvələr sisteminin həndəsi müvazinət şərti adlanır. Buradan görünür ki, bir nöqtədə görüşən qüvvələr sisteminin müvazinərdə olması üçün bu qüvvələrin həndəsi cəminin sıfra bərabər olması zəruri və kafidir. Bundan sonra sadəlik üçün cəm işarəsinin indekslərini yazmayacağıq.
10 Qüvvənin müstəvi və ox üzərindəki proyeksiyası.
Qüvvənin ox üzərindəki proyeksiyası onun başlanğıc və sonundan bu oxa çəkilən perpendikulyarın oxla kəsişdiyi nöqtələr arasında qalan düz xətt parçasına deyilir. Qüvvənin ox üzərindəki proyeksiyası skalyar kəmiyyətdir və onun qiyməti qüvvənin qiyməti ilə oxla bu qüvvənin arasında qalan bucağın kosinusu hasilinə bərabərdir
