Xirurgik kasalliklar

O’pka kistalari 

O’pkaning  kistalar  bilan  zararlanishlari  kelib  chiqishi  va  morfologik 

tuzilishiga  ko’ra  turli  xil  kasalliklar  guruhini  tashkil  qiladi.  Qisman  yoki  to’liq 

suyuqlik yoki havo bilan to’lgan yupqa devorli bo’shliq shakllanishi ular uchun 

umumiy belgi hisoblanadi. 

Kelib  chiqishiga  ko’ra  kistalar  tug’ma  (haqiqiy)  va  orttirilgan  (soxta) 

bo’lishi mumkin. 

Haqiqiy  o’pka  kistalari  embrional  va  postnatal  davrda  o’pkaning 

shakllanish jarayonlari buzilishi natijasida vujudga keladi. 

Soxta  kistalar  ko’pchilik  hollarda  asosiy  kasallikning  yaxshi  kechishi  va 

tuzalishi  (abstsess,  exinokokk,  sil  kavernasi,  o’pka  ichi  gematomasi)  natijasida 

vujudga keladi. 

O’pkada  o’choqli  emfizema  zaminida  shakllanadigan  havoli  bo’shliqlarni 

haqiqiy va soxta kistalardan farq qilish lozim bo’ladi. 

O’pka  kistalarida  klinik  manzara  ularda  yallig’lanish  jarayoni  paydo 

bo’lgandagina yuzaga chiqadi. Bunda harorat ko’tarilishi, balg’am ko’chadigan 

yo’tal  qayd  qilinadi.  Diagnoz  rentgenologik  tekshiruv  asosida  qo’yiladi. 

---

 

62 

Rentgenologik  ikkita  sindromlar  guruhi  –  sharsimon  va  yumaloq  tuzilmalar  va 

yupqa devorli bo’shliqlar aniqlanadi. 

 

 

 

8-rasm. Ikkala o’pka polikistozi. 

 

 

 

9-rasm. Chap o’pka polikistozi. 

 

Kista  yiringlaganda  rentgenologik  manzara  ko’p  jihatdan  o’tkir  yoki 

surunkali  o’pka  abstsesslaridagi  klinik  manzarani  eslatadi.  Bronxografiyada 

kista bo’shlig’i kontrast bilan to’ldiriladi, ayni vaqtda o’rab turgan bronxial shox 

ham  o’zgarmay  qoladi.  Asoratlangan  kistalarni  davolashda  jarrohlik  usuli 

qo’llaniladi,  u  kistani  olib  tashlashdan  yoki  o’pka  to’qimasi  bir  qismini 

rezektsiya qilishdan iborat. 

---

 

63 

Radikal  jarrohlik  amaliyotga  moneliklar  bo’lganda  o’pkaning  yiringli 

kasalliklariga  davo  qilishning  umumiy  printsiplari  bo’yicha  konservativ 

davolash o’tkaziladi.