Korxona tartib raqami
|
Asosiy fondlar, mln. So'm (X)
|
Yalpi mahsulot mln. So'm (Y)
|
XY
|
X2
|
Yx
|
6
|
9
|
12,5
|
112,5
|
81
|
10,294658
|
7
|
8,4
|
10,2
|
85,68
|
70,56
|
9,6585104
|
8
|
2
|
3,8
|
7,6
|
4
|
2,872936
|
9
|
4,5
|
4
|
18
|
20,25
|
5,523551
|
10
|
5
|
6,1
|
30,5
|
25
|
6,053674
|
11
|
8,6
|
7
|
60,2
|
73,96
|
9,8705596
|
12
|
2,5
|
3
|
7,5
|
6,25
|
3,403059
|
13
|
3,8
|
3,5
|
13,3
|
14,44
|
4,7813788
|
14
|
6,5
|
6
|
39
|
42,25
|
7,644043
|
15
|
3,2
|
4
|
12,8
|
10,24
|
4,1452312
|
31
|
2,8
|
3,4
|
9,52
|
7,84
|
3,7211328
|
32
|
4,1
|
6
|
24,6
|
16,81
|
5,0994526
|
33
|
5,3
|
7,5
|
39,75
|
28,09
|
6,3717478
|
34
|
8,2
|
10,2
|
83,64
|
67,24
|
9,4464612
|
35
|
4,3
|
5,5
|
23,65
|
18,49
|
5,3115018
|
36
|
1,2
|
2,1
|
2,52
|
1,44
|
2,0247392
|
37
|
3,4
|
5,2
|
17,68
|
11,56
|
4,3572804
|
38
|
6,1
|
7,4
|
45,14
|
37,21
|
7,2199446
|
39
|
7,5
|
8,7
|
65,25
|
56,25
|
8,704289
|
40
|
5,7
|
7,2
|
41,04
|
32,49
|
6,7958462
|
jami
|
102,1
|
123,3
|
739,87
|
625,37
|
123,2999966
|
O'rtacha
|
5,105
|
6,165
|
36,993
|
31,268
|
6,16499983
|
2- Topshiriq. Dinamik qatorlarni o’rganish
2.1. Davriy dinamika qatori o'rtacha darajasi o'rtacha oddiy arifmetik miqdor formulasi yordamida aniqlanadi. Dinamik qatorlar mohiyatiga ko'ra 2 turga bo'linadi: a) davriy dinamikalar qatori va b) momentli dinamika qatori. Davriy dinamika qatorlari ma'lum davr ichida (o'y, kvartal, yil va hakozo) xodisalarning o'zgarishini ifodalaydi.Bizga yillar berilgan demak bu davriy dinamik qator turiga kiradi. Statistik jadvallar o'z egasi va kesimiga ega bo'lishadi. Jadvalda gap nima ustida borayotgan bo'lsa, o'sha jadvalning egasi deyiladi. Egani tavsiflovchi ko'rsatkichlar esa jadvalning kesimi deyiladi. Ega jadvalning chap tomonida, kesim esa o’ng tarafida turadi.
Dinamika qatorlarini o'rganish uchun variantlar
|
Вариант №
|
Тармоқ тури
|
2009
|
2010
|
2011
|
2012
|
2013
|
2014
|
2015
|
2016
|
13
|
А
|
34
|
35
|
35
|
36
|
38
|
40
|
46
|
50
|
Б
|
39
|
38
|
36
|
38
|
41
|
43
|
46
|
50
|
2.2. A qator uchun:
Demak, A tarmoq turida 2009-2016 yillar oralig’ida o’rtacha 39.25 birlik mahsulot ishlab chiqarilgan. Ushbu qatorlar davriy dinamik qator hisoblanadi.
2.3. B qator uchun:
Demak, B tarmoq turida 2009-2016 yillar oralig’ida o’rtacha 41.375 birlik mahsulot ishlab chiqarilgan. Ushbu qatorlar davriy dinamik qator hisoblanadi.
2.4. Statistik tadqiqot uchun statistik kuzatish birligi va obyektini aniqlang. Statistik tadqiqiot ikki bosqichdan tashkil topadi: 1.Tasviriy .2. Analitik. Birinchi bosqichda quyidagi asosiy maqsad va vazifalar ko' zlanadi: o'rganilayotgan obyektlarni spetsifikatsiyalash, ular haqida ma'lumotlar to 'plash va qayta ishlash, ommaviy hodisa va jarayonlaming miqdoriy me 'yorlarini tavsiflovchi ko'rsatkichlami hisoblash, ulami ko'rkam va ixcham shaklda va zarur hollarda so' z bilan tavsiflash. Ikkinchi bosqichda esa ko'rsatkichlami statistik tahlil qilish, ular orasidagi sabab-oqibat bog'lanishlami aniqlash va baholash, o'rganilayotgan obyektlar taqsimotlaridagi qonuniyatlami oydinlashtirish, ilmiy gipotezalami ishonchlilik jihatdan baholash va statistik xulosalami chiqarish va hokazolar asosiy maqsad va vazifalar hisoblanadi.
Yillar
|
Qiymatlar
|
Absolyut qo'shimcha o'sish.(Bazisli )
|
Absolyut qo'shimcha o'sish.(Zanjirsimon)
|
o'sish yoki kamayish sur'ati(bazisli)
|
o'sish yoki kamayish sur'ati(zanjirsimon)
|
qo'shimcha o'sish sur'ati(bazisli)
|
qo'shimcha o'sish sur'ati(zanjirsimon)
|
2009
|
34
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
2010
|
35
|
1
|
1
|
102,941
|
102,941
|
2,941
|
2,941
|
2011
|
35
|
1
|
0
|
102,941
|
100
|
2,941
|
0
|
2012
|
36
|
2
|
1
|
105,882
|
102,857
|
5,882
|
2,857
|
2013
|
38
|
4
|
2
|
117,647
|
105,555
|
17,647
|
5,555
|
2014
|
40
|
6
|
2
|
142,857
|
105,263
|
42,857
|
5,263
|
2015
|
46
|
12
|
6
|
135,294
|
115
|
35,294
|
15
|
2016
|
50
|
16
|
4
|
147,058
|
108,695
|
47,058
|
8,695
|
A tarmoq uchun bazisli va zanjirsimon o’sish yoki kamayish jadvali.Bundan kelib chiqadiki:
2016-yil 2009-yilga nisbatan bazisli o’sish sur’ati 147 foiz, qo’shimcha o’sish sur’ati esa 47 foizga teng.
2.5.
B tarmoq uchun bazisli va zanjirsimon o’sish yoki kamayish jadvali
yillar
|
qiymatlar
|
Bazisli qo'shimcha o'sish
|
Zanjirsimon qo'shimcha o'sish
|
o'sish yoki kamayish sur'ati(bazisli)
|
o'sish yoki kamayish sur'ati(zanjirsimon)
|
qo'shimcha o'sish sur'ati(bazisli)
|
qo'shimcha o'sish sur'ati(zanjirsimon)
|
2009
|
39
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
2010
|
38
|
-1
|
-1
|
97,436
|
97,436
|
-2,564
|
-2,564
|
2011
|
36
|
-3
|
-2
|
92,308
|
117,91
|
-7,692
|
17,91
|
2012
|
38
|
-1
|
2
|
97,436
|
97,436
|
-2,564
|
-2,564
|
2013
|
41
|
2
|
3
|
105,128
|
105,128
|
5,128
|
5,128
|
2014
|
43
|
4
|
2
|
110,256
|
104,878
|
10,256
|
4,878
|
2015
|
46
|
7
|
3
|
117,949
|
106,977
|
17,949
|
6,977
|
2016
|
50
|
11
|
4
|
128,205
|
108,696
|
28,205
|
8,696
|
2016-yil 2009-yilga nisbatan bazisli o’sish sur’ati 128.2 foiz, qo’shimcha o’sish sur’ati esa 28.2 foizga teng.
2.6. Har bir bosqichni, o’z navbatida, fazalarga bo'lish mumkin. Masalan, tasviriy statistika bosqichida quyidagi fazalar ajralib turadi: o'rganilayotgan obyektlar to 'plamini, ornmaviy hodisa va jarayonni spetsifikatsiyalash; ular ustida statistik kuzatish 0 'tkazish; to 'plangan boshlang'ich ma'lumotlami rna' lum tartibga solish, umumlashtiruvchi ko'rsatkichlami hisoblash, ulami ko'rkam va ixcham shakllarda tasvirlash.
2.7. Analitik statistika bosqichida esa quyidagi fazalar odatda ko' zga tashlanadi: o’rganilayotgan obyektlaming turli belgilari asosida taqsimotlarini tuzib, ulardagi qonuniyatlami o'rganish, hodisalar o'rtasidagi bog'lanishlami miqdoriy ifodalash, ulami zamonda rivojlanish tendensiyalarini o’rganish, ilmiy gipotezalami baholash va statistik xulosalar yasash, murakkab jarayon tomonlari orasidagi o'zaro bog'lanishlami integral tizim shaklida bir butunlikda tahlil qilish.
2.8. U yoki bu bosqichning har bir fazasida ornmaviy hodisa va jarayonlami tekshirishning turli usullari, vositalari,yo'llari qo'llanadi. Masalan, obyektlami spetsifikatsiyalash fazasida ulami oddiy yoki murakkab tasniflash, elementar yoki ierarxik birlashmalarini tuzib guruhlashlar, ikkilamchi (qayta) guruhlashning turli yo'llari, klaster tahlil yo 'llari va hokazolar ishlatiladi. Statistik kuzatish jarayonida ishlab chiqarish yoki laboratoriya sharoitida tajriba-sinovlar o'tkazish, hisobot yoki maxsus tekshirishlar va ro 'yxatlar amalga oshirish, anketa yoki tanlama usullarda kuzatish va boshqalar qo 'llaniladi.
2.8. Hodisalar orasidagi o 'zaro bog'lanishlami o'rganishda analitik guruhlash, parallel qatorlarni tuzish, ulaming egri chiziqlarini diagrammalarda tasvirlash, balans usuli, korrelyatsion va regression tahlil usuUari, dispersion tahlil usuUari, ko 'p o'lchovli tahlil usuUari (omilli tahlil, bosh komponent usuli va h.k.) va boshqa usullardan foydalaniladi. Bundan buyon so' z asosiy usullar ustida boradi. Statistika nazariyasi statistik tadqiqotning ikkala bosqichi va ularning barcha fazalariga tegishli umumiy nazariyadir. U mazkur tekshirishning umumiy qoidalarini, uslubiyatini, ya 'ni unda qo'llanadigan usullami o'rganayotgan ommaviy hodisalaming mohiyati bilan bir butunlikda yoritadi.
Dostları ilə paylaş: |