Revalvatsiya
— milliy valyutaning chet el
valyutalariga yoki hisob-kitob pul birliklariga nisbatan
qadrini
oshirishdir.
Revalvatsiya
qadri
kuchli
valyutalarga nisbatan qoʻllaniladi.
Inflyatsiyaning nihoyatda past darajada boʻlishi,
uzoq vaqt davomida mamlakat toʻlov balansining aktiv
boʻlishi, hamda milliy firma va kompaniyalarning
jahon savdo bozorida raqobatbardoshligining ortishi,
revalvatsiyani
keltirib
chiqaradi.
Revalvatsiya
devalvatsiyaga nisbatan jahon amaliyotida kamroq
qoʻllaniladi.
31
Odatda, valyutaviy cheklashlar deganda, chet el valyutasi
hamda valyuta qimmatliklari bilan bo’ladigan operatsiyalarga
davlat tomonidan cheklashlarni joriy qilishga aytiladi. Hozirgi
vaqtda, deyarli barcha rivojlangan mamlakatlarda valyutaviy
cheklashlar mutlaqo olib tashlangan, ayrimlarida esa, uning zaif
ko’rinishini kuzatish mumkin.
Valyutaviy cheklashlar mamlakatlar hududidan oltin va
valyuta qimmatliklari chiqib ketishining oldini olishda, shu
asosda, chet el valyutalariga boʻlgan talabni tartibga solish
maqsadida qoʻllaniladi.
32
Mamlakatlarda
valyuta kursi rejimini tanlash
, uning shartlariga
amal qilish ham valyuta siyosatining bir koʻrinishi hisoblanadi.
Valyuta kursi rejimlarini tasniflash borasida iqtisodchi olimlar
tomonidan hanuzgacha yagona toʻxtamga kelinmagan. Biroq valyuta
kursining xilma xil rejimlari qat’iy belgilangan va suzuvchi rejim
oralig’idan joy olishi ta’kidlanadi. Boshqacha aytganda, kurs rejimlari
keng ma’noda qat’iy belgilangan, suzuvchi va oraliq rejimlardan
tarkib topadi.
33
|