Xarici və daxili mühit amillərinin orqanizmə patogen təsiri



Yüklə 39,16 Kb.
səhifə9/13
tarix10.05.2022
ölçüsü39,16 Kb.
#56972
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
2.Xarici ve Daxili muhit amilleri

MUTASİYALAR .

Təsnifat prinsipləri :

  1. Əmələgəlmə səbəbinə görə :

  1. Spontan (Özbaşına )

  2. Süni ( törədilmiş ) . Məs : Ultrabənövşəyi şüaların təsirindən baş verən mutasiya .

  1. Lokalizasiyasına görə :

  1. Somatik – 1 – 22 ci cüt xromosomla bağlıdırsa somatikdir .

  2. Cinsi – 23 – cü cüt xromosomla bağlıdırsa cinsidir .

  1. Morfoloji və funksional xassələrinə görə :

  1. Faydalı

  2. Ziyanlı

  3. Təzirsiz

  1. Zədələnmə səviyyəsinə görə :

  1. Gen mutasiyası – nöqtəvari mutasiya ( submolekulyar zədələnmə olur , nukleotidlərdə dəyişikliklər olur . Genin kimyəvi quruluşu , DNT – də purin və pirimidin törəmələrinin ardıcıllığı dəyişir .

  2. Xromosom mutasiyası – xromosomun strukturunda dəyişiklik əmələ gəlir . Aşağıdakı formaları var :

  1. Delesiya – seqmentin qopub düşməsinə deyilir .

  2. Dublikasiya – seqmentin ikiləşməsi .

  3. İnversiya – seqmentin öz oxu ətrafında fırlanması

  4. Translokasiya – seqmentin qopub , başqa yerə yapışmasıdır . ( 15 , 21 – ci xromosomda müşahidə olunur . Məs : Daun sindromu )

  1. Genom mutasiyası – xromosomun sayı dəyişir ( monosomiya – Şerşeviski – Terner , trisomiya – Klayn – Felter )

Bir gendə mutasiya varsa monogen xəstəlik , bir neçə genin xarici mühit amillərinin təsirindən baş verən xəstəliyə poligen və ya mutifaktorial irsi meylli xəstəlikdir . Məs : şəkərli diabet , allergiya , hipertoniya və s.


Yüklə 39,16 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin