Yaxşı təhsil almış və təlim keçmiş müəllim
valideynli ailələrin uşaqlarının erkən təhsilə cəlb
uşaqlarda müsbət koqnitiv və sosial nəticələr əldə
edilməsi və onların işləyə bilmələri üçün bu
etmək məqsədilə yüksək keyfiyyətli UETQ xidmətinin
valideynlərə ET üzrə ümumi xərcin 70%-i daxil
təmin edilməsində əsas faktor rolunu oynayır.
olmaqla uşaq vergi kreditlərinin verilməsi daxildir.
Müəllimlərin işləmə şəraiti UETQ xidmətləri ilə
Bir çox ölkələrdə erkən təhsilin keyfiyyətinin və
yanaşı uşaqların inkişafında da vacib rol oynayır və bu
təsirlərinin öyrənilməsi məqsədilə monitorinqlər
şəraiti şərtləndirən amillərə müəllim-uşaq nisbəti və
aparılır.Bu məqsədlə məlumatlar əsasən aşağıdakı
kiçik ölçülü qruplar, yüksək maaş və digər mənfəətlər,
sahələr üzrə toplanır:
düzgün cədvəl/iş yükü, stabil işçi heyəti, həvəsləndirici
a)
Uşaqlar (yaşlar üzrə bağçaya cəlb edilən uşaq-
fiziki mühit və lazım olan ləvazimatlarla təminat,
ların sayı, onların sosial-iqtisadi durumları, cinsi, miq-
anlayışlı və dəstək olan menecer daxildir.
rant statusu);
Koreyada dövlət bağçalarında müəllimlərin 66%-i
b)
Proqramlar (xidmətlərin növləri və formaları);
4illik universitet dərəcəli, özəl bağçalarda isə müəllim-
C)
İşçi gücü (işçi heyətinin sayı və onların dərəcə-
lərin 88%-i 2illik kollec diplomlu müəllimlərdi. ABŞ-da
ləri, yaşı, cinsi,miqrant statusu, maaşı və inkişaf imkan-
ET üzrə müəllimlərin ixtisası ilə bağlı heç bir milli sis-
ları);
tem yoxdur, hər bir ştat bununla bağlı standartlar qoy-
d)
Maliyyə mənbələri və xərclərlə bağlı malumat-
maqda azaddır. Norveçdə ET üzrə qanuna uyğun olaraq
lar.
müəllimlərin 35%-i ixtisaslı pedaqoqlardı. İsveçdə
Avstraliyada ET ilə bağlı monitorinq və məlumat-
bağça işçi heyətinin təxminən 54%-i universitet təhsilli
landır ma Avstraliya Məhsuldarlıq Komissiyası
bağça müəllimi, 41%-i dayəlik üzrə iki illik təhsil almış,
tərəfindən hər bir ştat üzrə, Avstriyada bələdiyyə
yalnız 5%-i isə uyğun təhsili olmayan şəxlərdir.
nəzarətçiləri tərəfindən aparılır. Koreyada erkən
Hökumət işçi heyətinin kompetensiyalarının artırılması
təhsilin monitorinqi əsasən iki mənbədə aparılır: Təhsil
məqsədilə tədqiqat məktəblərinə maliyyə ayırıb. Fin-
Üzrə İllik Statistika və Bağçalarda Cari Vəziyyət və bu
landiyada ET üzrə işləyən insanların hər üç nəfərdən
məlumatlar Təhsil Nazirliyinin saytında dərc edilir.
birinin bağça müəllimliyi üzrə bakalavr dərəcəsi (əlavə
Norveçdə bu məqsədlə müşahidə metodundan geniş
olaraq hər sinifdə bir baş müəllim), digər ikisinin
istifadə edilir. 2006-cı ildə Təhsil və Tədqiqatlar
“dayəlik təcrübəsi lisenziyası” olmalı, kiçikyaşlı
Nazirliyi bu sahə üzrə qiymətləndirmənin səviyyəsini
uşaqlarla işləmək üçün xüsusi təhsil və təlim
yüksəltmək məqsədilə plan təqdim etmişdi.
keçməlidir. Finlandiyada müəllimlik statusu çox
Belçikada Təhsil və Təlim nazirliyi ilə İqtisadiyyat,
yüksəkdir və ölkənin ən çox müraciət edilən iş
Elm və İnnovasiya Nazirliyi erkən təhsilin uşaqlara təsi-
yerlərindən hesab edilir.
rini öyrənmək üçün proqram təşkil etmişdi. Bu proqram
Avropada 6 yaşdan aşağı uşaqları olan ailələrin təx-
uşaqların bağçadakı üçüncü ilini, məktəb təhsilini və iş
minən altıda biri kasıblıq baxımından risk faktorlu he-
həyatını araşdıraraq erkən təhsilin gələcək inkişafdakı
sab edilir. Bu, əsasən də Estoniya, İtaliya, Litva, Luk-
təsirini öyrənməyə hədəflənmişdi.
semburq, Polşa, Portuqaliya, Böyük Britaniya kimi öl-
İrlandiyanın Səhiyyə və Uşaq Departamenti tərəfin-
kələrdə özünü göstərir. Araşdırmalar göstərir ki, erkən
dən 2006-2012-ci illər üzrə “İrlandiyada böyümək” adlı
təhsildə ən az iştirak etnik azlıq və təkvalideynli
uzunmüddətli araşdırma mərkəzi yaradılıb. Uşaqların
ailələrin uşaqlarının payına düşür. Sübuta yetirilmişdir
doğuşdan başlayaraq inkişafını öyrənən layihənin nəti-
ki, UETQ xidmətlərinin ən yüksək faydası məhz bu
cələri daim cəmiyyətə çatdırılır.
qruplardan olan uşaqlarda özünü göstərir, çünki bu
yolla təhsil sistemində uzunmüddətli inteqrasiya və
Türkiyədə Ana-Uşaq Təlim Fondu 1982-2005 illər
gələcək uğurlar üçün böyük şanslara nail olmaq
üzrə Erkən İnkişaf Layihəsinə başladı. Layihə ET
mümkündür.
müəssisələrinin və evdə öyrənmə proqramlarının
uşaqların gələcək həyatında olan təsirlərini
İsveçdə İƏİT ölkələri arasında uşaqlar arasında ka-
öyrənmişdir.
Dostları ilə paylaş: |