Xirurgik kasalliklar
Yüklə 10,99 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
O’tkir xoletsistit O’t pufagining o’tkir yallig’lanishi kalkulyoz xoletsistitning eng ko’p uchraydigan asoratlaridan biridir. O’t pufagi devorida o’tkir yallig’lanish jarayoni paydo bo’lishining asosiy sabablari: pufak bo’shlig’ida mikroflora bo’lishi va o’t suyuqligi oqib ketishining buzilishi hisoblanadi. O’tkir xoletsistitning klinik turlari: kataral, flegmonoz va gangrenoz (o’t pufagi teshilgan va teshilmagan). Tana harorati subfebril raqamlargacha ko’tariladi. Minutiga 100 martagacha taxikardiya, qorin nafas olish aktida qatnashadi, qorin devori o’ng yarmining nafas olish aktida bir oz orqada qolishi qayd qilinadi, qorinni paypaslab ko’rilganda o’ng qovurg’alar ostida, ayniqsa o’t pufagi proektsiyasi sohasida keskin og’riq paydo bo’ladi, qorin devori mushaklari taranglashgan yoki bu unchalik yuzaga chiqmagan, Ortner-Grekov, Myussi-Georgievskiy simptomlari musbat. Ba’zan kattalashgan, o’rta darajada og’rib turadigan o’t pufagini paypaslab ko’rsa bo’ladi. Tahlillarda leykotsitoz o’rtacha: 10000- 12000.
467
Flegmonoz xoletsistitning klinik simptomatikasi birmuncha ifodalangan bo’ladi. Og’riq kasallikning kataral formasiga qaraganda kuchliroq. Og’riq nafas olishda, yo’talishda, gavda vaziyatini o’zgartirishda kuchayadi. Ko’pincha ko’ngil ayniydi, bemor ko’p marta qayt qiladi, umumiy ahvoli yomonlashadi, tana harorati subfebrilgacha etadi, taxikardiya minutiga 100-120 gacha oshadi. Ichaklar parezi hisobiga qorin birmuncha kepchigan, ichak shovqinlari sustlashgan. Paypaslab ko’rilganda qorinning o’ng qovurg’alar ostida keskin og’riq paydo bo’ladi, infiltrat yoki kattalashgan va og’riydigan o’t pufagini aniqlash mumkin. O’ng yuqori kvadratida Shyotkin-Blyumberg simptomi musbat. Ortner-Grekov, Myussi-Georgievskiy simptomlari musbat. Tahlillarda leykotsitoz 20000-22000 gacha, leykotsitar formulasi chapga surilgan. Morfologik tekshirganda pufak o’lchami kattalashgan, uning devori qalinlashgan, to’q, qizil-ko’kimtir rangda, uni qoplab turgan qorin pardasi fibrin bilan qoplangan, bo’shlig’ida yiringli eksudat bo’ladi. Gangrenoz xoletsistit klinik jihatdan jadal kechadi, odatda flegmonoz bosqichdagi yallig’lanishning davomi hisoblanadi, bunda organizmning himoya kuchlari virulent mikrob florasi bilan kurasha olmaydi. Intoksikatsiya simptomlari bilan mahalliy yoki tarqalgan yiringli peritonit birinchi o’rinni egallaydi. Yalig’lanishning gangrenali formasi to’qimalarning regenerativ xususiyatlari pasayib ketgan, organizmning reaktivligi pasaygan yoshi katta va keksa yoshdagi odamlarda ko’proq kuzatiladi. Pufak yorilganda tarqalgan peritonit simptomlari tez rivojlanadi. Bemorlarning ahvoli og’ir bo’ladi, ular bo’shashgan, kam harakat, tili quruq, qorni ichak parezi hisobiga kepchigan, uning o’ng bo’limlari nafas aktida qatnashmaydi, ichak peristaltikasi keskin pasayib ketgan, qorin old devori ushlab ko’rilganda taranglashadi, qorin pardasining qo’zg’alish simptomlari bor. Laboratoriya taxlillarida: yuqori leykotsitoz, leykotsitar formulaning chapga keskin siljigani, EChT oshishi, qon elektrolit tarkibi va kislota-ishkor xolatining buzilishi, proteinuriya, tsilindruriya aniqlanadi.
468
Agar o’tdagi mikrob florasining virulentligi kam bo’lsa va o’t pufagi bo’yni yoki pufak yo’li okklyuziyasi saqlanib qolgan bo’lsa, o’t pufagi istisqosi o’tkir xoletsistit xuruji tugagandan keyin rivojlanadi. O’t pufagida o’t tarkibiy qismlarining so’rilishi sodir bo’ladi, bakteriyalar xalok bo’ladi, o’t pufagi ichidagi suyuqlik rangsiz, shilimshik bo’lib qoladi. Bemorlarni fizikal tekshirganda o’t pufagining kattalashgan, cho’zilib ketgan, og’rimaydigan tubini paypaslab ko’rish mumkin. O’t pufagi empiemasi rivojlanishi mumkin.
Yüklə 10,99 Mb. Dostları ilə paylaş:
|