Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

 
47 00 N, 8 00 E; UTC+1 
Swiss franc (CHF) 
BERN
 
3.2.1. Mamlakat haqida umumiy ma'lumot
Statistics Time xalqaro reyting kompaniyasi 2018 yil ikkinchi choragi 
hisobotiga ko‘ra Shveytsariya nominal YaIM hajmi 741,688 mlrd. AQSh dollari, 
2017 yil yakunlari bo‘yicha XVF ma‘lumotiga ko‘ra aholi jon boshiga tushadigan 
milliy daromad bo‘yicha esa 86,840 AQSh dollarini tashkil etib, hozirda dunyo 
iqtisodiyotining 20 orinida turadigan mamlakat
160
. Ushbu reyting kompaniya 
tomonidan mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 923,3 mlrd. AQSh dollari 
160
 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/switzerland
Shveytsariya Konfederatsiyasi 
federal ittifoq bo'lib, 2000 yilgacha 
1874 yilgi Konstitutsiyaga asosan, 
federal majlisda oliy organ, qonun 
chiqaruvchi 
organ 
va 
Federal 
Kengashda ijro etuvchi hokimiyatga 
ega edi. 2000 yil 1 yanvardan boshlab 
yangi federal Konstitutsiya kuchga 
kirdi 
va 1874 konstitutsiyasini 
o'zgartirdi. 
Yangi 
konstitutsiya 
konstitutsiyaviy qonunining to'rtta 
ustunini rasmiy ravishda ajratib turadi.: 
demokratiya; 
qonun 
ustuvorligi; 
ijtimoiy farovonlik; va federalizm.
 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 291 - 
bashorat qilinmoqda
161
. Shveytsariya 1995 yil 1 yanvarda Butunjahon Savdo 
Tashkilotiga a‘zo bo‘lgan
162
. 
Shveytsariya uchta rivojlangan mamlakat orasidagi geografik jihatdan 
noqulay hududda joylashgan. U bozor mexanizlari to‘liq amal qiladigan xizmat 
ko‘rsatishga tayangan rivojlangan iqtisodiyot. Mamalakat Katta Yigirmalik 
mamlakatlari a‘zosi. Shveytsariya jahon hamjamiyatida betaraf mamlakat sifatida 
tanilgan. Hatto ikkita Jahon urushi davrida ham mamlakatga hech qanday zarar 
yetmagan. Mamlakat asosan, xalqaro hamjiyatning turli xil sammit va yig‘inlari 
o‘tkaziladigan joyga aylandi. Hozirda Jahon Bankining xalqaro iqtisodiy 
munosabatlardagi tendensiyalar, muammolar va yechimlar haqidagi har yillik 
sammiti ―Dunyo Iqtisodiy Forumi‖ (World Economic Forum)ham aynan 
Shveytsariyaning Davos shahrida o‘tkaziladi. 
Mamlakat hududi judayam kichik bo‘lgani uchun qishloq xo‘jaligi va 
sanoatni rivojlantirishda xom ashyo muammosiga duch keladi. Har yili mavjud 
yog'ingarchilik va tuproq holatiga qarab ekish turini va hajmini aniqlaydilar. Savdo 
va transport sohalari esa Shveytsariyaning Yevropa markazida joylashuvi hamda 
to‘g‘ridan-to‘g‘ri dengiz yo‘llari mavju bo‘lmaganligi tufayli xalqaro savdo 
koridorlaridan foydalandi. Shvetsariyadagi ajoyib tabiat, jumladan, muzliklar va 
Alpin ko'llar, tog‘lar sayyohlik salohiyatini keskin oshiradi. Ikkinchidan, mamlakat 
ichki bozorini yuqori malakali va samarali tadbirkorlikni o'zlashtira olmasligi 
Shveytsariyani jahon bozorlariga chiqishga majbur qildi. Shunday qilib, xom 
ashyolarni import qilish va tayyor mahsulotni eksport qilish uchun yuqori sifatli, 
baland qo'shimcha qiymatli tayyor mahsulotlarga aylantirish yaxshi tashkil etilgan. 
Samarali transport tizimini ishlab chiqish va sayyohlik sanoatini rivojlantirish 
mamlakatning yuqori darajadagi ixtisoslashuviga olib keldi. Erkin bozor 
munosabatlariga 
yo'naltirilgan 
qo‘l mehnati, hunarmandchilik keyinchalik 
sanoatning bir qismiga aylanishi mamlakatni dunyodagi birinchi sifatli soat ishlab 
161
 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 
162
 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm#collapseU

---