Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 720 - 
Litva) yo'nalishida joylashgan. Yangi imkoniyatlarni yaratish rejalariga oid barcha 
qarorlar ushbu davlat kompaniyalari tomonidan qabul qilinadi. 
5.3.1-jadval 
Belorussiya
iqtisodiyotining umumiy tavsifi (2017 y.) 
Sharqiy Yevropa, Polshaning sharqiy qismidagi hudud 
 
Poytaxti
YaIM 
Oltin 
valyuta 
zahirasi 
Tashqi 
qarzi 
MINSK, 
$59.246 mlrd 
$5.059 mlrd 
$38.75 mlrd 
Budjeti 
 
Global 
innovation 
index 
HDI 
Daromadlar 
: 
$200.7 mlrd 
Xarajatlar: $244.8 mlrd 
88 (29.98) 
52 (0.796)
Maydoni
 
207,600 kv km 
Tabiiy 
resurslar 
neft, tabiiy gaz, ko'mir, noyob yer 
elementlari, yog'ochsozlik, konchilik
Aholisi 
 
9,549,747 kishi 
Qishloq 
xo’jaligi 
don, kartoshka, sabzavot, shakar 
lavlagi, zig'ir; mol, sut 
Umumiy 
chegarasi 
uzunligi 
 
3,642 km 
Latviya 161 km 
Litva 640 km 
Polsha 418 km 
Rossiya 1,312 km 
Ukraina 1,111 km 
Sanoati tarkibi 
 
metall kesish dastgohlari, traktorlar, 
yuk mashinalari, tuproqshunoslar, 
mototsikllar, sintetik tolalar, o'g'itlar, 
to'qimachilik, muzlatgichlar, kir 
yuvish mashinalari va maishiy texnika 
Ishsizlik 
Inflatsiya 
Soliqlar 
1%
21.8% 
23.2% YaIMda 
 
YaIM 
Qishloq xo‘jaligi: 8.1 % 
Sanoat:39.6% 
Xizmatlar:52.3% 
Gini index 
BERI 
Doing 
Business 
27.0 
75 (5.07)
38 (2018) 
 
Yirik 
kompaniyalari 
Awem, BelaPAN, Belavia, BelAZ, 
Belshina, Byelorussian Steel Works, 
Minsk Motorcycle, Minsk Kristall, 
Mozyr Oil Refinery, Olivaria Brewery 
YAIM 
darajasi 
 
79 (nominal)
71( PPP) 
Xalqaro 
iqtisodiy 
hamkorlik 
CIS, EBRD, UN, UNCTAD, 
UNESCO, UNIDO, UNIFIL, 
UNWTO, WIPO, WTO (kuzatuvchi) 
Davlat 
boshqaruvi 
Prezidentlik 
respublikasi 
Jon boshiga 
YaIM darajasi 
$6,300 (nominal) 
$17,000 (PPP) 
Manba
:Xalqaro tashkilotlarning rasmiy ma’lumotlari asosida mualliflar ishlanmalari (ciaworldfactbook.com, 
britannica.com, 
 
countrymattersltd.com, 
 
un.org, 
 
worldatlas.com, 
 
focus-economics.com, 
 
imf.org, 
 
metrocosm.com, 
 
statista.com) asosida. 
Neft mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi korxonalarning faoliyati "Tabiiy 
monopoliyalar 
to'g'risida"gi 
qonunga 
muvofiq 
tartibga 
solinadi. 
Tabiiy 
monopoliyalar to'g'risidagi qonun quvurlarda neft transporti operatorlarini tabiiy 
monopoliyalar deb hisoblaydi.
 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 721 - 
Tabiiy gaz 
Belorussiyada ishlatiladigan tabiiy gazning deyarli barchasi Rossiyadan 
import qilinadi (iste'molning qariyb 99 foizi). Mahalliy gaz narxi hukumat 
tomonidan tartibga solinmoqda va ko'p hollarda real talabning faqat bir qismini 
qoplaydi. Belarusiyada iste'molchilariga tabiiy gaz yetkazib berishni ta'minlaydigan 
yaxshi rivojlangan gaz transporti va gaz taqsimlash tarmoqlari mavjud. Hozirda 
faoliyat ko'rsatayotgan "Beltransgaz" OAJ 100% davlat aktsiyadorlik jamiyati 
asosiy tabiiy gaz quvurlari tizimiga ega. 2002 yil noyabr oyida Belarus parlamenti 
"Beltransgaz" ni xususiylashtirishga ruxsat beruvchi qonunni qabul qildi. 
"Gazprom" bilan 2016 yilda "Beltransgaz" OAJning 50% aktsiyalarini 2,5 mlrd. 
Dollarga sotib olish to'g'risida kelishuvga erishildi.