XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI - 883 - iqtisodiyotining 14 orinidagi mamlakat
576
. Ushbu reyting kompaniya tomonidan
mamlakatning 2023 yilga borib YaIM hajmi 1.958 trl. AQSh dollari bashorat
qilinmoqda
577
. Avstraliya
1995 yil 1 yanvarida Butunjahon Savdo Tashkilotiga a‘zo
bo‘lgan
578
.
Avstraliya iqtisodi tashqi manfaatlar - birinchi navbatda Buyuk Britaniya,
keyin Qo'shma Shtatlar va Yaponiya tomonidan, keyinchalik esa yirik xalqaro
kompaniyalar tomonidan boshqarildi. Avstraliya korporativ, moliyaviy, siyosiy va
byurokratik madaniyatlar, butun dunyo miqyosidagi globallashuv va mamlakat
milliy iqtisodiyotini tartibga solish, yanada ratsionalistik rivojlanishga qat'iy rioya
qiladi.
6.1.2. Iqtisodiy rivojlanish tarixi 1980-yillarning boshlarida Avstraliyada shakllangan iqtisodiy liberaliashtirish
jarayoni janubi-sharqiy Osiya qit‘asida qudratli davlatning paydo bo‘lishi bilan
ahamiyatlidir. 1983-yilda bosh vazir Bob Xakening tashabbusi bilan xazinachi Pol
Keating boshqargan moliyaviy siyosat Avstraliya dollarlarini suzib yuruvchi kursga
o‘tganligi milliy iqtisodiyotga juda katta turtki bo‘ldi.
1990-yillarning boshlarida tushkunlik Dow Jones Industrial Averagening
22,6%ga tushishiga sabab bo'lgan misli ko'rilmagan miqdorda fond bozorloarining
inqirozga uchrashi natijasida 1987 yil oktyabr oyi qora dushanba kunidan keyin
tezlik bilan qimmatbaho qog‘ozlar bozorida narxlar pasayishi boshlandi. 1929 yilgi
fond birjasidagi zarardan kattaroq bo'lgan bu qulash jahonning yirik iqtisodiyoti
mamlakatlari tomonidan samarali boshqarildi va fond bozori tezda tiklandi. Biroq,
Shimoliy Amerikada aqlsiz jamg'armalar va kreditlar sohasi kamayib borar edi. Bu
esa, oxir-oqibat, millionlab amerikaliklarning farovonligiga putur yetkazadigan
kredit inqiroziga olib keldi. Ushbu turg'unlik ko'plab mamlakatlarga Qo'shma
Shtatlar, jumladan, Avstraliya bilan chambarchas bog'liq bo'ldi
579
. O'sha davrda
576 http://www.imf.org/external/datamapper/ngdpdpc@weo/oemdc/advec/weoworld/lva 577 http://statisticstimes.com/economy/countries-by-projected-gdp.php 578 https://www.wto.org/english/thewto_e/whatis_e/tif_e/org6_e.htm 579 https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geosaust.html