Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 562 - 
4.7.1-jadval 
Xorvatiya
iqtisodiyotining umumiy tavsifi (2017 y.) 
Markaziy Yevropa va Polshaning janubidagi hudud 
 
Poytaxti
YaIM 
Oltin 
valyuta 
zahirasi 
Tashqi 
qarzi 
ZAGEB, 687,000 
$61.056 mlrd 
$15.53 mlrd 
$44.53 mlrd 
Budjeti 
 
 
Global 
innovatin index 
HDI 
Daromadlar 
: 
$79.75 mlrd 
Xarajatlar: $91.45 mlrd 
41 (39.80) 
0.827 
Maydoni
 
49,035 kv km 
Tabiiy 
resurslar 
linyit, oz miqdorda temir javhari, mis 
va marganets rudasi; tuz; ekin 
maydonlari 
Aholisi 
 
5,445,829 kishi 
Qishloq 
xo’jaligi 
donalar, kartoshka, shakar lavlagi, 
shpak, meva; cho'chqalar, qoramollar, 
parrandalar; o'rmon mahsulotlari 
Umumiy 
chegarasi 
uzunligi 
 
1,611 km 
Avstriya 105 km, 
Chexiya 241 km, 
Vengriya 627 km, 
Polsha 541 km, 
Ukraina 97 km 
 
 
Sanoati tarkibi 
 
metallurgiya oziq-ovqat; elektr, gaz, 
koks, neft, yadroviy yonilg'i; kimyoviy 
moddalar va manmalangan tolalar; 
mashinalar; qog'oz va bosma; sopol va 
seramika; transport vositalari; 
to'qimachilik; elektr
Ishsizlik 
Inflatsiya 
Soliqlar 
13.9%
1.4% 
29.7 
YaIM 
darajasi 
Qishloq xo‘jaligi: 3.8 % 
Sanoat:34.8% 
Xizmatlar:61.4% 
Gini index 
BERI 
Easy of 
Doing 
Business 
29.7 
52 (6.33)
33 
 
Yirik 
kompaniyalari 
3LHD, Adria LNG, Adris grupa, 
Agrokor, BioGnost, Croteam, 
CROTRAM, Dalekovod, Digitron, 
DOK-ING, Ericsson Nikola Tesla, 
INGRA, Krań, Ledo, Konzum 
YAIM 
darajasi 
 
78 (Nominal) 
84 (PPP) 
Xalqaro 
iqtisodiy 
hamkorlik 
EBRD, IMF, UN, OSCE, UNCTAD, 
UNESCO, UNIDO, UNWTO,
WIPO, WMO, WTO,
Davlat 
boshqaruvi 
Parlamentar
respublika 
Jon boshiga 
YaIM darajasi 
$ 14.790 (Nominal), $31,200 (PPP) 
Manba
: Xalqaro tashkilotlarning rasmiy ma’lumotlari asosida mualliflar ishlanmalari (ciaworldfactbook.com, 
britannica.com, 
 
countrymattersltd.com, 
 
un.org, 
 
worldatlas.com, 
 
focus-economics.com, 
 
imf.org, 
 
metrocosm.com, 
 
statista.com ) asosida. 
Eksportga yo‘naltirilgan baliqchilik muhim ahamiyatga ega bo'lib, 
dengizbo'yi, orkinos va midiya allaqachon xalqaro bozorlarda milliy brendlar juda 
mashhur. Deyarli barcha eksportbop baliq savdosi chuchuk suv havzalarida boqiladi 
hamda baliq ovlash turizmining yangicha tizimlari uchun milly dasturlar qabul 
qilinishi muhim ahamiyatga ega bo‘ldi. Baliqchilik fermerlari Ispaniya va Yaponiya 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 563 - 
singari mamlakatlarga eksport qilinsa, konservalangan baliqlar esa asosan atrof 
hududdagi mamlakatlarga sotiladi. 
4.7.4. Tabiiy resurslar va Energetika
Mamlakatda neft va tabiiy gaz zahiralarining Slavoniya sharqiy Pannon 
vodiysida joylashgan bo'lsada, ishlab chiqarish hajmidan ko'ra neft va gaz resurslari 
ko'proq iste'mol qilinadi. Shuning uchun mamlakat ushbu sohaga ancha importga 
qaramlilik vujudga kelgan. Boksit va ko'mir qazib olish XXI asrning boshlarida 
to'xtatilgan. Biroq, gil, tosh, shag'al, gips va kvarts ham katta miqdorda qazib 
olinmoqda mamlakat bo‘ylab qurilish ob‘ektlariga yetkazib berilmoqda. Mamlakat 
bo'ylab boshqa foydali qazilmalarning, shu jumladan osh tuzining kichik konlari 
mavjud. Hırvatistan'ın ko'plab daryosi gidrotexnika salohiyatiga ega bo'lsa-da, 
mamlakat elektr energiyasining katta qismini import qiladi. Xorvatiyada 610 km 
(380 milya) uzunlikdagi neft quvurlari mavjud. Rijeka neft terminalini Sisakdagi 
neftni qayta ishlash zavodlari hamda yiliga 20 million tonna quvvatga ega bo‘lgan 
tizim bir nechta tranzit terminallari bilan uzviy ravishda bog'lab turadi. Tabiiy gaz 
tashish tizimi magistral va hududiy tabiiy gaz quvurlarining 2,113 km (1313 km) ni 
tashkil etadi. Okoli zavodi katta miqdorda tabiiy gazni saqlash jihozlarini, 27 ta 
so‘ngi foydalanuvchi va 37 ta tarqatish tizimini nazorat qiladi.
Xırvatiyada energiya manbalarining ishlab chiqarish butun mamlakat bo'ylab 
tabiiy gazga bo‘lgan talabining 85% va neft bo‘yicha 19% ni o'z ichiga oladi. 2015 
yilda Xorvatiyaning asosiy energiya ishlab chiqarish tizimining 37,6% tabiiy gaz, 
(59,7%) neft (18,0%), yoqilg'i (9,4%), gidroenergetika (25,8%) va boshqa qayta 
tiklanadigan energiya manbalarini tashkil etadi. 2017 yilda Xorvatiyada aniq elektr 
energiyasi ishlab chiqarish quvvati 12,725 GWh bo‘lib, 28,5 foizini import qilish 
hisobiga to‘g‘ri kelgan. Xorvatiya importining asosiy qismi Hrvatska 
elektroprivragiga tegishli bo'lgan Krńko atom elektr stantsiyasi tomonidan yetkazib 
beriladi. Bu esa Xorvatiya elektr energiyasining 15% ni tashkil etadi. 

---