4.7.3-rasm. Xorvatiya ishsizlik darajasining yillar mobaynida o’zgarishi
(2008-2018 yil birinchi choragi)
362
362
https://tradingeconomics.com/croatia/unemployment -rate
XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 571 -
Xorvatiya ishsizlar sonining eng katta pasayishi 2016 yilning noyabr oyidan
boshlab 6,1% dan 12,7% gacha ko‘rsatkich qayd etildi. Xorvatiyada ishsizlik
darajasi yanvar oyida 12,20% dan 2017 yil dekabrda 12,70% gacha ko'tarildi.
Xorvatiyada ishsizlik darajasi 1996 yildan 2018 yilgacha o'rtacha 17,74% ni tashkil
qilib 2002 yilning yanvar oyida 23,60% gacha o'sdi. 2017 yil iyun oyida esa rekord
daraja qayd etilib 10,80% ga kamaydi. Xorvatiyada ishsizlar soni 2018 yilning
yanvarida 2017 yil dekabriga mos ravishd 187363 kishidan 195400 kishiga
o‘zgarish kuzatildi. Xorvatiyada ishsizlar 1990 yildan 2018 yilgacha o'rtacha
286224.08 kishini tashkil etib 2002 yil mart oyida kelib 415352 kishini tashkil etdi.
1990 yil yanvar oyida bu omil 147618 kishini tashkil qilgan edi.
4.7.9. Soliq tizimi
Xorvatiyada xususiy tadbirkorlikka soliq yuki o'rtacha stavkada qabul
qilingan. Bir qator rag'batlantiruvchi dasturlarga muvofiq, korxona o'zining foyda
solig‘ini kamaytirishi mumkin. Daromad solig'i, masalan, jiddiy urushlarga yoki
yuqori ishsizlik darajasiga ega bo'lgan joylarga sarmoyalar qisqarmoqda. Daromad
solig'i har xil faoliyat turdagi shaxslarga nisbatan undiriladi. Daromadning katta
qismi qo'shilgan qiymat solig'i hisobiga to‘g‘ri kelmoqda. Ushbu soliq ko'plab
sayyohlik xizmatlari uchun pasaytirilgan bo‘lsada, ayrim mahsulotlar, masalan,
kitoblar, asosiy oziq-ovqatlar va muayyan tibbiy mahsulotlar uchun bekor qilingan.
Xorvatiyada tashkilotlar solig'i darajasi 18 foizni tashkil etadi. 2001 yildan
2018 yilgacha bo'lgan davrda 19,75 foizni tashkil etib, bu holat 2003 yilda 20,32
foizni tashkil etdi. 2017 yilda eng past 18 foizga stavka darajadagi yetgan edi.
Xorvatiyada xususiy daromad solig'i darajasi 36 foizni tashkil etadi. 1995 yildan
2018 yilga nisbatan 46,34 foizni tashkil etdi va 2009 yilda bu ko'rsatkich 56,10
foizni tashkil etdi. 2017 yilda esa 36 foizni tashkil etdi. Xorvatiyada tijorat soliq
stavkasi 25 foizni tashkil etadi. 2006 yildan 2018 yilga nisbatan 23,77 foizni tashkil
etib 2012 yilda esa 25 foizni tashkil etgan edi. Ushbu soliq 2007 yilga kelib 22
foizni tashkil qildi.
|
