Xroniki pielonefrit



Yüklə 5,75 Mb.
tarix16.02.2017
ölçüsü5,75 Mb.
#8801



Xroniki pielonefrit – böyrəklərin qeyri- spesifik iltihabi xəstəliyi olub, böyrək parenximası, kasa - ləyən sistemi və kanalcıqların zədələnməsi ilə xarakterizə olunur.

    • Xroniki pielonefrit – böyrəklərin qeyri- spesifik iltihabi xəstəliyi olub, böyrək parenximası, kasa - ləyən sistemi və kanalcıqların zədələnməsi ilə xarakterizə olunur.
    • Sonradan prosesə böyrək yumaqcıqları və damarları qoşulur.


Hər 1000 nəfərə 1-4 xəstələnmə düşür

  • Hər 1000 nəfərə 1-4 xəstələnmə düşür

  • Əsasən qızlar və qadınlar xəstələnirlər (daha çox cavan və orta yaşda olan) –oğlan və kişilərdən 6 dəfə çox

  • uretranın anatomik quruluşu

  • cinsi həyat

  • ginekoloji xəstəliklər (vulvovaginit)

  • hamiləlik (sidik yollarının obstruksiyası)

  • - doğuşdan sonrakı dövr



Oral kontraseptivlərin istifadəsi (selikli qişanın PH-nı azaldır, mikrosirkulyasiyanı pozur, yerli immuniteti zəiflədir)

  • Oral kontraseptivlərin istifadəsi (selikli qişanın PH-nı azaldır, mikrosirkulyasiyanı pozur, yerli immuniteti zəiflədir)

  • Sidik kisəsinin neyrogen disfunksiyası

  • Sidik kisəsi-sidik axarı reflyuksu

  • Böyrək hemodinamikasının pozulması

  • Yaşlı kişilərdə (prostat vəzinin adenoması, xərçəngi, sidik daşı xəstəliyi)





Qram (-) infeksiyalar:

  • Qram (-) infeksiyalar:

  • Bağırsaq çöpləri (E.coli) -70-95% (xəstəxanadan kənar infeksiya)

  • Enterokokklar (xəstəxanadan kənar infeksiya) -5 %

  • Proteylər – 19%

  • Göy irin çöpləri

  • Klebsiellalar – 6%

  • Serratia

  • Enterobakter



Qram (+) infeksiyalar: stafilokokklar -11%, streptokokklar -3%

  • Qram (+) infeksiyalar: stafilokokklar -11%, streptokokklar -3%

  • Bakteriyaların L forması (kimyəvi preparatlara qarşı mikroorqanizmlərin uyğunlaşan forması)

  • Protoplastlar (sidiyin əkilməsi zamanı bu infeksiya tapılmır)

  • Mikoplazmalar





Viruslar

  • Viruslar

  • Göbələklər

  • Leptospiralar

  • Mikst törədicilər (2/3 hallarda)



Uroloji manipulyasiyalar

  • Uroloji manipulyasiyalar

  • Keçirilmlş kəskin pielonefrit (düzgün olmayan, az müddətli müalicə)

  • Soyuqlama

  • Urodinamikanın pozulması

  • Hamiləlik ( hormonal pozgunluqlar, sıxılma)



Şəkərli diabet

  • Şəkərli diabet

  • LOR üzvlərinin xroniki infeksiyaları

  • Ağız boşluğunun xroniki infeksiyaları

  • Genetik meyllik

  • Sidik çıxarıcı yolların anomaliya və strikturaları



İnfeksiyanın böyrəklərə daxil olma yolları:

  • İnfeksiyanın böyrəklərə daxil olma yolları:

  • Hematogen yol (əsas yol)

  • Qalxan yaxud urinogen yol (sidik axarının boşluğu ilə)

  • Qalxan yaxud urinogen yol (sidik axarının divarı ilə)

  • Törədicinin bilavasitə böyrəyə təsir etməsi

  • Urodinamikanın pozulması (sidik kisəsi-sidik axarı reflyuksu)

  • limfa axınının pozulması

  • İmmun mexanizmlərin rolu



Əmələ gəlməsinə görə:

  • Əmələ gəlməsinə görə:

  • 1-cili pielonefrit (uroloji xəstəliklə əlaqəsi olmayan)

  • 2-cili pielonefrit (uroloji xarakterli sidik çıxarıcı yolların zədələnməsi fonunda)

  • İltihabi prosesin lokalizasiyasına görə:

  • 1 tərəfli pielonefrit

  • 2 tərəfli pielonefrit

  • Total pielonefrit

  • Seqmentar pielonefrit



Sidik çıxarıcı yolların keçiriciliyinin vəziyyətinə görə:

  • Sidik çıxarıcı yolların keçiriciliyinin vəziyyətinə görə:

  • - Obstruktiv

  • - Qeyri-obstruktiv



Xəstəliyin fazası:

  • Xəstəliyin fazası:

  • Kəskinləşmə

  • Remisiya

  • İltihabi prosesin aktivliyinə görə:

  • Aktiv iltihab fazası

  • Latent iltihabi proses fazası

  • Remissiya fazası



Xəstəliyin kliniki formaları:

  • Xəstəliyin kliniki formaları:

  • Hipertonik forma

  • Nefrotik forma (nadir hallarda)

  • Septiki forma – urosepsis

  • Hematurik forma

  • Anemik forma

  • Latent və ya az simptomlu forma

  • Residivləşən forma

  • XBÇ-nin olması (böyrəklərin büzüşməsi)



SİNDROMLAR:

  • SİNDROMLAR:

  • 1) Ağrı

  • 2) Dizurik

  • 3) Sidik

  • 4) İntoksikasiya

  • 5) Hipertenziya



Bel nahiyyəsində ağrılar

  • Bel nahiyyəsində ağrılar

  • Üçütmə, temperaturun olması (subfebril yaxud febril) -20% hallarda

  • Pasternatski simptomunun (+) olması

  • Dizuriya (pollakiuriya, stranquriya, poliuriya, nikturiya)



Arterial hipertenziya (45-60% hallarda)

  • Arterial hipertenziya (45-60% hallarda)

  • Xüsusi çəkinin normal olması

  • Tədricən XBÇ inkişaf edə bilər (XBÇ zamanı sidik sindromu zəif olur). Bu zaman xüsusi çəki azalır

  • Tofilo simptomu

  • Ağızda quruluq, yanğı hissi

  • Papilyar nekroz ( ŞD-də və hamilə qadınlarda ola bilər)













  • Qanin ümumi analizi:

  • Anemiya (azot xaric edilmə funksiyası pozulmadan)

  • Leykositoz

  • EÇS - nin artması



Sidiyin ümumi analizi:

  • Sidiyin ümumi analizi:

  • Xüsusi çəkinin aşağı olması (azot xaric edilmə funksiyası pozulanda)

  • Leykosituriya

  • Şteynheymer-Malbin hüçeyrələri və aktiv leykositlərin tapılması

  • Bakteriuriya

  • Zəif proteinuriya



Mikrohematuriya (xəstəliyin kəskinləşmə mərhələsində 30-40% xəstələrdə)

  • Mikrohematuriya (xəstəliyin kəskinləşmə mərhələsində 30-40% xəstələrdə)

  • Silindruriya da ola bilər

  • Sidik bulanıq olur

  • Neçiporenko sınağı

  • Zimnitski sınağı



USM (skrininq üsulu)

  • USM (skrininq üsulu)

  • KT

  • NMR

  • Böyrəklərin ümumi R-qrafiyası

  • Ekskretor uroqrafiya



Retroqrad pieloqrafiya

  • Retroqrad pieloqrafiya

  • Böyrəklərin angioqrafiyası

  • Xromosistoskopiya

  • Radioizotop skenerləşmə

  • Radioizoop renoqrafiya









Klinik əlamətlər

  • Klinik əlamətlər

  • Proteinuriya, bakteriuriya, leykosituriya

  • USM əlamətləri: böyrəklərin ölçülərinin asimmetriyası, kasa- ləyən sisteminin genişlənməsi və deformasiyası, böyrək konturunun qeyri- hamarlığı

  • Patoqnomonik rentgenoloji əlamətlər



Soyuqdan qorunmaq

  • Soyuqdan qorunmaq

  • Fiziki işin məhdudlaşdırılması



  • Kifayət qədər zülal, karbohidrat, yağlar, vitaminlər

  • 2-3 l/gün dozada maye qəbulu

  • Quş üzümü şirəsi (antiseptik təsir)

  • Qarpız, yemiş, balqabaq (sidik qovucu və antiseptik təsir)

  • Sidiyin PH-nı dəyişmək, mikroorqanizmlər üçün əlverişsiz şərait yaratmaq (2-3 gün ərzində çörək, un məhsulları, ət, yumurta -turşulaşdırır, 2-3 gün isə meyvə, tərəvəz, süd-qələviləşdirir )



Sidiyin xaric olunmasının bərpa edilməsi (adenoma, daş, nefroptoz-nefropeksiya əməliyyatı)

  • Sidiyin xaric olunmasının bərpa edilməsi (adenoma, daş, nefroptoz-nefropeksiya əməliyyatı)







Erkən başlamaq

  • Erkən başlamaq

  • Uzun müddətli müalicə (sidik mikroflorasının həssaslığı nəzərə alınmaqla)

  • Antibakterial preparatların dəyişdirilməsi yaxud müştərək istifadə edilməsi



Antibiotiklər:

  • Antibiotiklər:

  • Pensillin qrup

  • Sefalosporinlər -enterokokklara zəif təsir edir yaxud etmir

  • (seftriakson, sefotaksim)

  • Aminoqlikozidlər: gentamisin, amikasin, kanamisin (qram +,qram- flora, göy irin çöpləri)



Linkozaminlər: linkomisin-bakteriostatik təsir (qram + kokklar, spor əmələ gətirməyən anaeroblar)

  • Linkozaminlər: linkomisin-bakteriostatik təsir (qram + kokklar, spor əmələ gətirməyən anaeroblar)

  • Levomisetin –bakteriostatik təsir (qram+,qram-, aerob, anaeroblar, mikoplazma, xlamidiya)

  • İmipinem (karbapenem preparatı)-ehtiyat antibiotikidir, qarışiq və ağır infeksiyalarda istifadə edilir



  • V/d 0,5-1,0 + 100 ml 5%-li qlükoza

  • yaxud

  • ə/d 0,5-0,75 q.×2 dəfə (lidokainlə)

  • Silastatin imipinemin böyrək inaktivasiyasını tormozlayır.



Sulfanilamidlər-urosulfan (qələvi reaksiyada təsiri artır)-az hallarda istifadə edilir

  • Sulfanilamidlər-urosulfan (qələvi reaksiyada təsiri artır)-az hallarda istifadə edilir

  • Xinolonlar: I nəsil-neviqramon, qramurin, palin

  • II nəsil: siprofloksasin (500 mq)-”qızıl standart”, ofloksasin (200-400 mq), pefloksasin (400 mq), norfloksasin, levofloksasin (250 mq)



  • Sidiyin turş reaksiyasında təsiri güclənir:

  • - penisillin və onun yarım sintetik preparatları

  • - tetrasiklin

  • - novobiosin

  • Sidiyin qələvi reaksiyasında təsiri güclənir:

  • - eritromisin

  • - oleandomisin

  • - linkomisin

  • - aminoqlikozidlər



  • Sidyin reaksiyasından asılı olmayaraq təsir göstərən preparatlar:

  • - levomisetin

  • - ristomisin

  • - vankomisin



Nitrofuran törəmələri: furamaq (furazidin), furadonin, furagin (qram+, qram –infeksiyalar)

  • Nitrofuran törəmələri: furamaq (furazidin), furadonin, furagin (qram+, qram –infeksiyalar)

  • Xinolinlər: nitroksolin (qram+, qram –flora)



Qeyri-steroid iltihab əleyhinə preparatlar: voltaren

  • Qeyri-steroid iltihab əleyhinə preparatlar: voltaren

  • Indometasin (uzun müddət istifadə edildikdə böyrək məməciklərinin nekrozunu və böyrək hemodinamikasının pozğunluğunu verə bilər)

  • Böyrək qan cərəyanının yaxşılaşdırılması: kurantil, trental, heparin, eufillin

  • Böyrəklərin funksional passiv masajı:

  • Lazix və ya furosemid (həftədə 2-3 dəfə)



Ayı qulağı

  • Ayı qulağı

  • Qarğıdalı saçağı

  • İtburnu dəmləməsi

  • Quş üzümü şirəsi (tərkibində Na benzoat vardır)-antiseptik təsir



Adaptogenlər - jenşen

  • Adaptogenlər - jenşen

  • Metilurasil (1 qr.-dan 4 dəfə-15 gün)

  • Levamizol (dekaris) (150 mq., 3 gündən bir-2-3 həftə)

  • Timalin (10-20 mq-dan gündə 1 dəfə-5 gün)

  • T aktivin (100 mkqr.-dan gündə 1 dəfə-5-6 gün)



Böyrək nahiyyəsinə furadoninlə elektroforez

  • Böyrək nahiyyəsinə furadoninlə elektroforez

  • Böyrək nahiyyəsinə eritromisinlə elektroforez

  • Böyrək nahiyyəsinə kalsi xlorla elektroforez

  • Diatermiya, ozokerit, parafin applikasiyaları



Hipotenziv

  • Hipotenziv

  • Ağrıkəsici

  • Uremiya əleyhinə

  • Antipiretik

  • Anemiya əleyhinə və s.



Mineral sular (iltihab əleyhinə, böyrək qan dövranını yaxşılaşdırıcı, sidik qovucu təsir, sidiyi qələviləşdirir)

  • Mineral sular (iltihab əleyhinə, böyrək qan dövranını yaxşılaşdırıcı, sidik qovucu təsir, sidiyi qələviləşdirir)

  • Qala altı, Jeleznovodsk, Truskavets, Yessentuki, Bayraməli

  • Əks-göstərişlər:

  • -ciddi AH

  • -ciddi anemiya

  • -XBÇ



3-6 ay ərzində hər ay 7-10 günlük müalicə

  • 3-6 ay ərzində hər ay 7-10 günlük müalicə

  • Bu müddətdən sonra davamlı remissiya olarsa - antibiotikoterapiya dayandırılır





Yüklə 5,75 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin