―Proqram mühəndisliyinin aktual elmi-praktiki problemləri‖ I respublika konfransı, Bakı, 17 may 2017-ci il 11
fundamental əsaslarını alqoritmlər nəzəriyyəsi, riyazi məntiq,
idarəetmə nəzəriyyəsi, çoxluqlar nəzəriyyəsi, isbat nəzəriyyəsi
təĢkil edir (Ģəkil1).
ġəkil1. Proqram mühəndisliyinin nəzəri əsasları
Proqram mühəndisliyinin nəzəri əsasları aĢağıda
göstərilmiĢdir [6]:
alqoritmlər nəzəriyyəsi (adi alqoritmlər, hesablama
funksiyaları, Tyurinq maĢını, alqoritmik cəbr (hesablamalar),
qraf-sxemlər, alqoritmlərin və proqramların modelləri və s.) ;
riyazi məntiq (müxtəlif fənn sahəsinə aid olan biliklərin,
problemlərin və qərarların formal Ģəkildə (riyazi dildə) təsvir
edilməsinə kömək edən məntiqi hesablama qaydaları);
idarəetmə nəzəriyyəsi (mürəkkəb
sistemlərdə
planlaĢdırma və idarəetmənin prinsip, metod və ümumi
qanunları);
isbat nəzəriyyəsi (aksiom və əqli düĢüncələrin köməyi
ilə
riyazi
nəticələrin
alınması və əsaslandırılması,
proqramların verifikasiyası metodlarının iĢlənilməsində
istifadə edilir);
çoxluqlar nəzəriyyəsi (müəyyən bir fənn sahəsindən
olan obyektlər çoxluğunun formal Ģəkildə təsviri, çoxluqlar
üzərində əməllər).
Diskret riyaziyyat PM də daxil olmaqla ümumilikdə
kompütinqin fundamenti hesab edilir. Proqram mühəndisi
diskret riyaziyyatın əsasları, onların informatikada tətbiqi və
ehtimal nəzəriyyəsi ilə universitetin ilk kurslarından tanıĢ
olmalıdır. Funksiyalar, münasibətlər, çoxluqlar, Bul cəbri,
ədədi məntiq, ədədlər nəzəriyyəsi, hesablamanın əsasları,
qraflar, ağaclar, matrislər, sonlu avtonatlar və s. proqram
mühəndisinin bilməli olduğu elm sahələrinə aiddir. Riyazi
analiz PM üçün əsas fənn sayılmır, lakin o abstrakt
düĢüncənin inkiĢafına kömək edir və proqram mühəndisi bu
fənni də bilməlidir.
Bu fundamental əsaslardan əlavə PM-in biliklər sisteminə
aĢağıda göstərilənləri də aid edirlər [7, 8]:
