147
• VI fəsil •
Canlılar və ətraf mühit
•
6
İşıq spektrinin görünən şüaları atmosfer tərəfindən, demək olar ki, tutulmur.
Görünən şüalar fotosintez üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Heyvanların əksəriyyəti
bu işığı görür.
İnfraqırmızı şüalar insan gözü tərəfindən qəbul edilmir. Onlar istilik mənbəyidir.
Mühitin abiotik amilləri
Temperatur. Əksər orqanizmlər üçün temperaturun yuxarı həddi +40–45°C olur.
İstiqanlı heyvanlardan başqa, əksər canlıların 0°C temperaturda isə həyat fəaliy-
yətləri zəifləyir. Bədən temperaturu sabit olmayan orqanizmlər üçün mühitin tempe-
raturunun müəyyən həddə qədər yüksəlməsi onlarda maddələr mübadiləsinin,
böyümə və inkişafın sürətlənməsinə səbəb olur.
Rütubət. Orqanizmlərin rütubətə tələbatı ilin fəsil-
lərindən və yaşayış yerindən asılıdır. Onlarda təka-
mülcə bədəndə suyun miqdarının sabit səviyyədə sax-
lanılması üçün fizioloji uyğunlaşmalar yaranmışdır.
Rütubətin çatışmaması onların həyat fəaliyyətini və
coğrafi yayılmasını məhdudlaşdırır.
Dostları ilə paylaş: 
