Yazıçı Anar haqqında payız düşüncələri (Cəmil Həsənli) Moskvada Anarın 70 illiyində çıxışından
Yüklə 2,61 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
TARİXİ BAĞ QARAJ OLMAMALIDIR
Üzün illər ərzində 26-lar bağı kimi tanınan bağ Bakının tarixi güşəsində yerləşir və özü də tariximizin bir parçasıdır. Məhz bu meydanda 1918-ci ilin qanlı mart günlərində bolşevik-daşnak qüvvələri minlərlə azərbaycanlını qətlə yetirmişlər.Tarixin bu qara ləkəsini yaddaşdlardan silmək üçün sovet dövründə 26 Bakı komissarı kimi mifləşdirilmiş adamların həqiqi ya da saxta cəsədləri bu yerdə torpağa basdırılmış və bağa da müvafiq ad verilmişdir. Eyni üsulla Çəmbərəkənd qəbistanlığında basdırılan mart qurbanlarının izini- sorağını itirmək üçün orada vaxtilə Kirovun heykəli ucaldılmış və parka da onun adı verilmişdir.26-lar bağında həm dörd komissarın sonralar sökülmüş qabartmaları (baralyefləri),həm də onlara həsr olunmuş simvolik abidə ucaldılmışdır.Bir neçə il bundan qabaq bir yazımda təklif etmişdim ki, bu bağ «18-ci İL MART QURBANLARI BAĞI» adlandırılsın və simvolik heykəli saxlamaqla onun halə-dairəsi üzərində bu sözlər yazılsın. Belə olduqda Qara Qarayevirn vaxtilə burada səslənən ölməz rekviyemi mart qurbanlarına ağı kimi qavranılardı. Təəssuf ki,bu təkliflərin heç biri həyata keçməmişdir. Bu günlərdə bəzi qəzetlərdə oxuduğum məlumat isə məni sarsıtdı.Əgər bu məlumata inansaq, hansısa əcnəbi şirkət keçmiş 26-lar bağının yerində, təbii ki, ağacları kəsərək, qaraj tikmək niyyətindədir. Əgər, xüdanəkarda, belə bir iş baş tutsa, bu, tariximizə də, mart qurbanlarının ruhuna da vurulmuş ən ağır yara olardı. Həm ekoloji, həm də memarlıq baxımından bu, şəhərimizin formalaşmış mərkəzinin büsbütün tarmar edilməsi və Bakıda daha bir yaşıllıq oazisinin məhvi deməkdir. Bakının günü-gündən artan nəqliyyat problemləri əlbəttə qarajların, avtomobil dayanacaqlarının yaranmasını tələb edir. Amma başqa böyük şəhərlərdə olduğu kimi belə qaraj-dayanacaqların yer altında yerləşdirilməısi münasibdir. İnanmaq istəyirəm ki, Bakı İcra hakimiyyəti bağın qaraca və ya hər hansı inşaat obyektinə,binaya çevrilməsinin qarşısını alacaqdır ANAR Milli Məclisin Mədəniyyət məsələləri üzrə daimi komissiyasının sədri «Azərbaycan» qəzeti 23 sentybr 2005
523
Yazıçı Anar da fəxri adların verilməsinin əlyhinə olduğunu dedi: Bir vaxt bunun əleyhinə çıxdım ki,indiyə kimi kim ki,alıb halal xoşu olsun.Amma bundan sonra yığışdırmaq lazımdır. Sonra mənim özümə fəxri ad verildi.Onda susdum.Ona görə ki, deyəcəkdilər,.özü alıb,bizə imkan vermir. Amma yenə də əleyhinə olduğumu bildirirəm. Fəxri adın,əsəb gərginliyinən başqa heç bir xeyri yoxdur.Bu,sovet sistemindən qalmadır. Dünyanın heç bir yerində bu prinsip mövcud deyil.Qiymətləndirmənin başqa yolları ola bilər, məsələn,müxtəlif imtiyaz və mükafatlarla dövlət yardım edə bilər,çünki bütün ölkələrdə bu cür mükafatlandırmalar var.Amma fəxri adlar keçmişin qalığıdır və lazımsız bir şeydir.
|