1.5.
Yengil atletika mashqlarining umumiy tavsifi
Yengil atletika musobaqa mashqlari turli tumanligi bilan tavsiflanadi
va ularni bajarishning har–xil usullari hamda variantlari mavjud.
Yengil atletika mashqlarini aniq tasnifga tushirish uchun uni besh
bo‘limga bo‘lib (yurish, yugurish, sakrash, uloqtirish va ko‘pkurash)
tavsiflash maqsadga muvofiqdir. Ular o‘z navbatida turlarga, turning
xillariga hamda variantlar va masofalarga ajratiladi. Hozirgi vaqtda
yengil atletikaning 47 turi Olimpia o‘yinlari dasturiga kiritilgan
(1-sxema).
10
1-jadval
Yengil atletikaning Olimpia o‘yinlari dasturiga kiritilgan turlari
Bo‘limlar
Turi
O‘tkazilish joy
lari
Variantlar
, usullar
va masofalar
Erkaklar
Ayollar
YURISH
Sportcha yurish
O‘yingoh yo‘lkalarida va
shosselarda
20, 50 km.
20 km.
YUGURISH
Qisqa masofalar
ga
yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida
100, 200, 400 m.
100, 200, 400 m.
O‘rta masofalar
ga
yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida
800, 1500 m
800, 1500 m
Uzoq va o‘ta uzoq
masofalar
ga yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida
5000 m, 10
000 m
5000 m, 10
000 m
Marafon yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida va
shosselarda
42
195 m
42
195 m
Sun’iy to‘siqlardan
osha yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida
110 m g‘/o, 400 m g‘/o
100 m g‘/o, 400 m g‘/o
Tabiiy sharoitlarda
yugurish
O‘yingoh yo‘lkasida
to‘siqlari osha yugurish
3000 m to‘siqlar o/yu
3000 m to‘siqlar o/yu
Estafetali yugurish
O‘yingoh yo‘lkalarida
4x100 m, 4x400 m
4x100 m, 4x400 m
11
SAKRASH
Yugurib kelib
vertikal to‘siqlardan
sakrash
O‘yingoh sektorida
Yugurib kelib balandlikka
sakrash
Yugurib kelib
balandlikka
sakrash
Yugurib kelib balandlikka
Langarcho‘p bilan
sakrash
Yugurib kelib balandlikka
Langarcho‘p bilan
sakrash
Yugurib
kelib
gorizontal
to‘siqlardan sakrash
O‘yingoh sektorida
Yugurib kelib Uzunlikka
sakrash,
Yugurib kelib
Uzunlikka
sakrash,
Yugurib kelib
Uzunlikka
uch hatlab sakrash
Yugurib kelib
Uzunlikka uch hatlab
sakrash
ULOQTIRISH
Bosh ortidan boshlab
uloqtirish
O‘yingoh sektorida
Nayza
Nayza
Aylanib uloqtirish
O‘yingoh sektorida
Bosqon uloqtirish,
Bosqon uloqtirish,
Disk uloqtirish
Disk uloqtirish
Itqitish
O‘yingoh sektorida
Yadro itqitish
Yadro itqitish
KO‘PKURASH
O‘yingoh
yo‘lkalarida va sektorlarida
O‘yingoh sektorida
O‘nkurash (100 m,
uzunlikka sakrash, disk uloqtirish, balandlikka sakrash, 400 m yugurish, 110 m g‘/o yugurish, yadro itqitish, langarcho‘p bilan sakrash, nayza uloqtirish va 1500 m yugurish (2 kunda).
Ettikurash (100 m,
uzunlikka sakrash, disk uloqtirish, balandlikka sakrash, 100 m g‘/o, yadro, nayza uloqtirish va 800 m yugurish (2
kunda).
12
Yuqorida keltirilgan jadvaldagi tasnifda bizning vatanimiz va xorijiy
mamlakatlarda faqat ochiq havoda o‘tkaziladigan musobaqalarga
kiritiladigan asosiy turlar berilgan, yopiq sport saroylarida esa
qisqartirilgan masofalarda musobaqalar tashkil qilinadi.
Olimpia o‘yinlari, Jahon va Evropa birinchiligiga yengil atletikaning
ko‘p turlaridan faqat “klassik” turlari (1938-y.) kiritilgan.
1-sxema
Dostları ilə paylaş: |