Yillarga mO’ljallangan O’zbekiston Respublikasining bank tizimini isloҳ qilish strategiyasi tO’grisida

Markaziy bankning asosiy vazifalari, funktsiyalari va

o’eratsiyalari.

Milliy valyutaning barqarorligini tahminlash uchun O’zbekiston Res’ublikasi Markaziy banki qator muҳim vazifalarni ҳal etadi. Ulardan eng asosiy vazifalar sifatida quyidagilarni keltirish mumkin:

-monetar siyosatni va valyutani boshqarish siyosatini shakllantirish, qabul qilish ҳamda amalga oshirish;

• 
  O’zbekiston Res’ublikasida ҳisob-kitoblarning samarali tizimini yaratish;
  

-banklar faoliyatini tartibga solish va banklarni nazorat qilish;

• 
  O’zbekiston Res’ublikasining rasmiy oltin-valyuta zaҳirasini saqlash va uni boshqarish;
  
• 
  Moliya vazirligi bilan birgalikda davlat byudjetining kassa ijrosini uyushtirish.
  

Mazkur vazifalarni bajarish uchun O’zbekiston Res’ublikasi Markaziy banki quyidagi yumushlarni ado etishi zarur.
Iqtisodiyotni ‘ul-kredit vositasida boshqarish, O’zbekiston Res’ublikasi Markaziy banki ‘ul-kredit siyosatini amalga oshiruvchi sifatida uning asosiy yO’nalashlarini ishlab chiqarish va «O’zbekiston Res’ublikasi Markaziy banki tO’grisida»gi Qonunning 23-moddasiga muvofiq keyingi moliya yili boshlanishiga uzogi bilan 30 kun qolganda bu ҳaqda Oliy Majlisga axborot beradi. Markaziy bank ‘ul taklifi ҳajmini O’zgartirib, ishlab-chiqarishning umumiy ҳajmiga, bandlik darajasiga va korxonalar faoliyatining O’sish surhatlariga tahsir kO’rsatadi. Iqtisodiyotdagi tanglik davrida ‘ul taklifi ҳajmining oshirilishi istehmol va sarmoyaga bO’lgan talabning O’sishiga, binobarin, bandlik, ishlab chiqarish ҳajmi ortishiga yordam beradi. ‘ul yuqori surhatlarda qadrsizlanayotgan sharoitda Markaziy bank ularni sekinlashtirish zarurligidan kelib chiqib muomaladagi ‘ul miqdorini cheklash siyosatini O’tkazadi, natijada iqtisodiyotda unga bO’lgan talab kamayadi, ‘ul bozorlaridagi foiz stavkalari O’zgaradi, ‘ulning qadrsizlanishi kamayadi.

U yerda kO’rsatilishicha, O’zbekiston Res’ublikasi Markaziy banki ‘ul- kredit siyosatining asosiy yO’nalishlarini bir yilga ishlab chiqadi va ular Oliy Majlis tomonidan tasdiqlangandan sO’ng u mukammal dastur sifatida qabul qilinadi. Bu dastur iqtisodiy vaziyatni taҳlil qilish va oldindan aytishni, ‘ul miqdorining yillik O’stirish surhatlarining maqsadli kO’rsatkichlarini, kredit, foiz va valyuta siyoatini amalga oshirish yO’nalishlarini O’z ichiga oladi. Umumiy iqtisodiy taҳlilning zarurligiga sabab shuki, monetar siyosatni ishlab chiqish va amalga oshirish barcha muҳim makroiqtisodiy ҳodisalar; ‘ulning qadrsizlanishi, milliy ishlab chiqarishning umumiy qismi va meҳnat resurslarining bandligi, tO’lov balansi bilan chambarchas boglangan. ‘ul muomalasini boshqarib borish vositalarini quyidagi chizmadan kO’rish mumkin.