Shartli yoqiIg‘i Turli ko‘rinishdagi energetik resurslar yoqilg‘ining energiya sig‘imi bilan xarakterlanadigan turli sifatlarga ega. Solishtirma energiya hajmi deb - energiya resurs tanasi massasining birligiga to‘g‘ri keladigan energiya miqdoriga aytiladi.
Turli energiya resurslarining k o ‘rinishi va hisob-kitob
MDH davlatlaridaoMchov birligi sifatida 1 tonna shartli yoqilg‘i (t.sh.yo.) qabul qilingan. Chet elda m a’nosi va funksional qo‘llanishi bo‘yicha xuddi shunga o‘xshash oichov birligi - It neft ekvivalenti (t.n.e.) qoilaniladi, 1 t.n.e.=41,86 1 06 J.
2 . 1 jadvaldan ko‘rinib turibdiki, neft va gaz yuqori energiya sig‘imiga ega. Asosan shu holat XIX - XX asrlaming oxirida ular iste’molini tez oshirdi. Lekin neft va gaz faqat energetika sanoatida emas, balki bular kimyo sanoatida xomashyo va transport uchun yoqilg‘i sifatida ishlatiladi. Hozirda bizning mamlakatimizda va chet ellarda vodorod o'zgartirishni tejamli sanoat usullarini topish bo‘yicha ilmiy tajribaviy izlanishlar olib borilmoqda. Vodorod zaxirasi bitmas-tuganmas bo‘lib, yana u planetaning hech qanday hududi bilan bog‘liq emas. Vodorodda bug‘langan ko‘rinishida suv m olekulalari (H20 ) mavjud. U yoqilganda atrof-muhitni ifloslamaydigan suv hosil bo‘ladi.
Hozirda vodorod, asosan, tabiiy gazdan olinadi, yaqin kelajakda uni ko‘mirni gazlantirish yo‘li bilan olish mumkin boiadi. Suvni elektroliz jarayoni vodorodni sanoat yo‘li bilan olish istiqboli yo‘nalish sifatida qaralmoqda. Bu usul katta afzalliklarga ega, chunki u artof-muhitni kislorod bilan to ‘yintirishga olib keladi. Vodorod yoqilg‘isining keng ko‘lamda qo‘llanilishi uchta dolzarb muammolami yechishi mumkin:
• Organik va yadro yoqilg‘ini iste’mol qilishni kamaytiradi;
• Energiyaga ortib borayotgan talabni qoniqtiradi;
• Atrof-muhit ifloslanishini pasaytiradi.
MDH davlatlaridaoMchov birligi sifatida 1 tonna shartli yoqilg‘i (t.sh.yo.) qabul qilingan. Chet elda m a’nosi va funksional qo‘llanishi bo‘yicha xuddi shunga o‘xshash oichov birligi - It neft ekvivalenti (t.n.e.) qoilaniladi, 1 t.n.e.=41,86 1 06 J.
2 . 1 jadvaldan ko‘rinib turibdiki, neft va gaz yuqori energiya sig‘imiga ega. Asosan shu holat XIX - XX asrlaming oxirida ular iste’molini tez oshirdi. Lekin neft va gaz faqat energetika sanoatida emas, balki bular kimyo sanoatida xomashyo va transport uchun yoqilg‘i sifatida ishlatiladi. Hozirda bizning mamlakatimizda va chet ellarda vodorod o'zgartirishni tejamli sanoat usullarini topish bo‘yicha ilmiy tajribaviy izlanishlar olib borilmoqda. Vodorod zaxirasi bitmas-tuganmas bo‘lib, yana u planetaning hech qanday hududi bilan bog‘liq emas. Vodorodda bug‘langan ko‘rinishida suv m olekulalari (H20 ) mavjud. U yoqilganda atrof-muhitni ifloslamaydigan suv hosil bo‘ladi.
Hozirda vodorod, asosan, tabiiy gazdan olinadi, yaqin kelajakda uni ko‘mirni gazlantirish yo‘li bilan olish mumkin boiadi. Suvni elektroliz jarayoni vodorodni sanoat yo‘li bilan olish istiqboli yo‘nalish sifatida qaralmoqda. Bu usul katta afzalliklarga ega, chunki u artof-muhitni kislorod bilan to ‘yintirishga olib keladi. Vodorod yoqilg‘isining keng ko‘lamda qo‘llanilishi uchta dolzarb muammolami yechishi mumkin:
• Organik va yadro yoqilg‘ini iste’mol qilishni kamaytiradi;
• Energiyaga ortib borayotgan talabni qoniqtiradi;
• Atrof-muhit ifloslanishini pasaytiradi.