Yorug`lik nurining tabiati Joniboyev Ravshanbek

Yorug`lik nurining tabiati

Joniboyev Ravshanbek

Reja:

• 1Kirish
• 2.Yorug’lik dispersiyasi,Normal va Anomal dispersiyalar.
• 3Yorug’likning Qutblanishi,Tabiiy va Qutublangan Yorug’lik.
• 4.Yorug’likning sochilishi. Chiziqlimas optika elementlari.

kirish

• Yorug’lik nuri tabiati to’g’risidagi birinchi tasavvurlar qadimgi grеklar va misrliklarda paydo bo’lgan. XVII asr oxiriga kеlib yorug’likning ikkita nazariyasi I.Nyuton tomonidan korpuskulyar nazariyava R.Guk va X.Gyuygеns tomonidan to’lqin nazariyasi shakllana boshladi.

Yorug’lik dispersiyasi,Normal va Anomal dispersiyalar

Moddalar sindirish ko’rsatkichining yorug’lik to’lqin (chastotasiga) bog’liqligi dispersiya deb ataladi.

Chastota ortishi bilan moddaning sindirish ko’rsatkichi ham ortsa,ya’ni, bu moddadagi yoruglikning dispersiyasi normal dispersiya deyiladi. Agar chastota ortishi bilan moddaning sindirish ko’rsatkichi kamaysa,(u holda va bunday dispersiya anomal dispersiya deyiladi.

Ba’zi moddadalarda ham normal , ham anomal dispersiyalar kuzatiladi.

Dispersiyaning electron nazariyasi

Yorug’likni elektromagnit to’qin,modda tuzilishini esa elektron nazariya asosida tasavvur qilish yetarli. Elektron nazariyaga asosan jism elektronlar va ionlardan tashkel topgan. Ular yorug’lik ta’sirida tebranma harakatga keladi.

Elektromagnit to’lqin jismdan o’tayotgan – e zaryadli har bir elektronga elektr kuchi va Lorens kuchi ta’sir qiladi:

Elektromagnit to’lqin jismdan o’tayotgan – e zaryadli har bir elektronga elektr kuchi va Lorens kuchi ta’sir qiladi:

F=+= -(eF+)

F= -eF= -

E0 ning amplitude qiymati, –to’lqinning siklik chastotasi.

Birinchi yaqinlashishda kuch faqat eng tashqi elektronlarni siljitadi, deb hisoblash mumkin.

Lekin bu electron bilan atomning qolgan qismi orasida kvazielastik kuch mavjudki, u elektronni avvalgi vaziyatiga proporsionaldir: