Yuridik atamalar lug‘ati advokat — yuridik va jismoniy shaxslarga professional huquqiy yordam ko‘rsatuvchi fuqaro. Affekt

O‘zbekiston Respublikasi Harbiy doktrinasi
1995-yil 30-avgustda Oliy Majlisi tomonidan qabul qilingan Harbiy doktrina hisoblanadi. Bu hujjat davlatimizning harbiy siyosati asosida harbiy faoliyat hamda qurilishining yo‘nalishi va tamoyillarini belgilaydi. U davlat tashkilotlari harbiy kadrlar uchun majburiy hisoblangan harbiy nazariya va amaliyotning asosiy, rasman qabul qilingan qarashlari va qoidalarini aks ettirdi, hozirgi strategik vazifalami, harbiy qurilish tamoyillarini va Qurolli Kuchlami qo‘llash shartlari, Qurolli Kuchlar, xalq hamda mam- lakatni mudofaaga tayyorlash masalalarini ilmiyjihatdan asoslab berdi.
Umumiy harbiy Nizomlar O‘zbekiston Respublikasi 1-prezidenti Prezidenti — Qurolli Kuchlarimiz Oliy Bosh Qo‘mondoni Farmoniga binoan,: 1996-yil 9-oktabrda quyidagi tasdiqlandi O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining Ichki xizmat Nizomi
, O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining Intizom Nizomi,
O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining Gamizon va qorovullik xizmati Nizomi,
O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarining Saf Nizomi. 1996-yil 14-oktabrda esa, Mudofaa vazirining buyrug‘i bilan amalga kiritildi
114-rasm. Parchalanuvchi qo‘l granatalarining umumiy ko‘rinishi: a-RGD-5 granatasi; 6-F-l granatasi.
Granatalamingjangovar xususiyatlari

Tavsifi	Granatalar
	RDG-5	F-1
Granatalaming og‘irligi, g OTdiruvchi (halokqiluvchi) parchalaming yetib borish radiusi, m Granatalaming uloqtirish o‘rtacha masofasi, m Granata zapali Zapalning alanga olish vaqti, m/s	310 25 40-50 UZ GRM 3,2—4,2	600 200 35-45 UZ GRM 3,2—4,2

Avtomatning vazifasi va jangovar xasasiyatlari, amamiy tuztishi, ishlashjihatlari. Taniqli rus ixtirochisi Mixail Timofeyevich Kalash- nikov tomonidan yaratilgan avtomat hozirgi kunda ham bir qancha mamlakatlaming qurolli kuchlarida qo‘llanilib kelinmoqda. U otish qurollarining eng asosiysi hisoblanadi. Bu qurol tuzilishi va qo‘llanilishi jihatidan qulayligi bilan boshqa qurollardan ajralib turadi.
Jahonda birinchi avtomat quroli rus qurolsozi V. G. Fyodorov tomonidan yaratilgan. Keyinchalik Ikkinchi Jahon urushi davrida ixtirochilar V.A. Degtyarov va G.S. Shpaginlar avtomat qurol- larining yangi turlarini ixtiro qilishgan.
M.T. Kalashnikov tomonidan yaratilgan avtomat o‘zining ixchamligi,jangovar ko‘rsatkichlarining ustunligi, qo‘llashda qulay bo‘lganligi uchun hozirgi kunda qurolli kuchlarimizda keng qo‘lla- nilmoqda. Kalashnikov avtomati askaming shaxsiy quroli bo‘lib, dushman kuchlarini safdan chiqarish uchun qo‘llaniladi. Avto- matga nayza-pichoq o‘matiladi va undan qo‘ljangi paytida qo‘lla- niladi.

b
78-rasm. Kalashnikov avtomatining umumiy ko‘rinishi: a—yog‘och qo'ndoqli AK-74; 6—qo‘ndog‘i buklanadigan AKS-74.
Avtomat quroli to‘xtovsiz avtomatik (AB) tarzda hamda bit- talab (OD) o‘t ochish xususiyatiga ega bo‘lib, asosiysi to‘xtovsiz, avtomatik tarzda o‘t ochishidir. Avtomatning jangovar ko‘rsat- kichlari va tavsif xususiyatlari quyidagijadvalda berilgan:

Tavsifi	Qurol turi
	AKM	AK-74
Stvol kalibri, mm Haqiqiy o‘t ochish masofasi, m Nishonga olish masofasi, m To‘g‘ri o‘t ochish masofasi, m: ko‘krak shaklidagi nishonlar bo‘yicha harakatlanuvchi nishonlar bo‘yicha Otish sur'ati, daqiqasiga Otishning jangovar tezligi, daqiqasiga: to‘xtovsiz avtomatik tarzda bittalab, yakka tarzda Avtomatning o‘qlar bilan to‘ldirilgandagi o‘qdoni og‘irligi, kg Nayza-pichoqning qin bilan og‘irligi, g O‘qdonga o‘qlar sig‘imi, ta O‘qning uchish masofasi, m O‘qning oTdirish ta'sirini saqlab qolish masofasi, m O‘qning boshlang‘ich tezligi, m/s	7,62 400 gacha 1000 350 525 600 gacha 100 gacha 40 gacha 3,6 490 30 3000 1500 715	5,45 400 gacha 1000 440 625 600 gacha 100 gacha 40 gacha 3,6 490 30 3150 1350 900

Avtomat tarkibiga quyidagi asosiy qism va mexanizmlar kiradi:

1. Stvol, stvol qutisi, zarbdor-tepki mexanizm, mo‘ljalga olish moslamasi, qo‘ndoq va pistolet dastasi bilan birga. 2. Olov so‘n- diruvchi-kompensator. 3. Stvol qutisining qopqog‘i. 4. Zatvor ra- masi gaz porsheni bilan birgalikda. 5. Zatvor. 6. Qaytaruvchi me- xanizm. 7. Gaz trubkasi stvol qoplamasi bilan birgalikda. 8. Stvol osti dastasi. 9. Magazin. 10. Nayza-pichoq. 11. Shompol. 12. Toza- lash anjomlari uchun penal (79-rasm).
Avtomatning to‘xtovsiz avtomatik tarzda o‘t ochishida poroxli gaz energiyasini zatvor ramaning gaz porsheni stvol kanaliga yetkazib berishi orqali bajariladi.
Qurollanishga V. Sobelnikov rahbarligida bir guruh muhandis- ixtirochilar tomonidan 1974-yilda kalibri kichikroq bo‘lgan yangi 5,45 mm.li patron-o‘qlar qabul qilindi (80-rasm).
Ushbu patron og‘irligi 10,6 g, o‘qi 3,4 g, poroxning uloqti- ruvchi zaryadi 1,45 g, patron uzunligi 56,7 mm, gilzasining uzun- ligi 39,5 mm, o‘qning boshlang‘ich tezligi 900 m/s, og‘iz qis- midan chiqaradigan energiyasi 1316J. Gilza shishasimon shaklda gardishsizdir. O‘q 350 metrli masofadagi 5 mm po‘lat qatlamini