a s t r o n o m iy a , t i b b i y o t s h u n o s l i k , til va u n in g gra m m a tik a si, fikh (m u su lm o n q o n u n ch ilig i). Allom a t o m o n id a n ta k lif etilgan tarbiya turlari esa quyidagilardan iborat: 1) aqliy tarbiya; 2) jism o n iy sogMomlashtirish; 3) estetik tarbiya; 4) m a ’naviy tarbiya; 5) hunarga o ‘rgatish. Abu Ali ibn Sino to m o n id a n taklif etilgan tarbiya turlari Markaziy Osiyoda, U y g ‘onish davrida (I X — X asr) t a ’lim ning insonparvarlik va shaxsning barkamol rivojlanishi borasidagi g ‘oyalarga asoslangan edi deyishga im kon beradi. Sharqdagi U y g ‘o n ish davri Sharq mutafakkirlari - M u a h a m m a d M u so al-X o ra zm iy , Abu N a sr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Abu Rayhon Beruniylar o ‘zlarin in g t a ’lim iy qarashlarida birinchi o ‘ringa inson shaxsini qo'yadilar h am da bolalarni har to m o n la m a , jismoniy va estetik k a m o lo tg a erishish lari, sh u n in g d e k , tillarni bilishlarini zarur d e b hisoblaydilar. Aqliy t a ’lim ni tashkil etuvchi fanlar sirasiga inatematika, astronom iya, m exanika va tabiatshunoslik kabi tabiiy-ilmiy fanlarni kiritadilar. Allom alar bolaga hurmat bilan munosabatda boMish g ‘oyasini ilgari suradilar, sx o la stik o ‘qitish va q a t ’iy in tizo m g a qarshi chiqadilar. Ularning fikricha, o ‘qish bolada bilimlarga qiziqishni uyg‘otishi kerak. M u h a m m a d T a r a g ‘a y U l u g ‘b e k n i n g ( 13 9 4 — 14 4 9 - y i l l a r ) Samarqanddagi faoliyati X IV —X V asrlarda madrasalarning fanlar rivojini ta ’minlovchi markazlari vazifasini bajarganligini koM'satadi. M u ham m ad T arag‘ay U lu g 'b e k S a m a r q a n d n in g h ukm dori boMishi bilan birga www.ziyouz.com kutubxonasi
