tutuvchi ijtimoiy maqsad va vazifalar bilan belgilanadi. Bu t a ’lim m a zm u n in in g ijtimoiy hayot, ishlab chiqarish va ilm iy bilim larning rivojlanish darajasi talablari ta ’siri ostid a o ‘zgarib borishini anglatadi. T a ’lim ijtimoiy hodisa sifatida o d a m la r n in g bilim larni o ‘zlashtirishga b o ‘lgan pragmatik (a m a liy ) ehtiyojlari n e g iz id a sh a k lla n g a n va u odamlarga hayot faoliyatlarini y o ‘lga q o ‘yish u c h u n zarur. Bilimlarni t o ‘plash va chuqurlashtirish, jamiyat m a d a n iy a tin in g o ‘sib borishi bilim to m on id an tashkil etiluvchi funksiyalari koMamini oshishin i ta ’minlaydi. www.ziyouz.com kutubxonasi
M azkur yondashuvlar (pragmatik va madaniy) kishilik jam iyatining turli bosqichlarida t a ’lim m a z m u n i y o ‘nalishlarini belgilab keladi. 0 ‘rta asrda, Yaqin va 0 ‘rta Sharqda diniy o ‘quv muassasalari — madrasalar ta ’lim va fan markazlari boMgan. 0 ‘zbekistonlik, Rossiyalik va chet el sharqshunos tadqiqotchilari t o m o n id a n madrasa turidagi o'q u v muassasalari aynan Markaziy Osiyoda yuzaga kelgani va shu yerdan boshqa mamlakatlarga tarqalgani isbotlangan. Somoniylar davrida (X asr) faqat Samarqandning o'zida 20 ga yaqin madrasalar mavjud boMgan. Abu Ali ibn Sin o ( 9 8 0 —1037) o ‘zin in g «D o n ish n o m a » («Bilimlar kitobi») nomli asarida mazkur madrasalarda faqat m usulm onchilikka oid bilimlar berilibgina qolm ay, balki dunyoviy ilmlar ham o'rganilganligi, ilmiy tadqiqotlar olib borilganligi, ularning negizida ilmiy m aktablarning yuzaga kelganiigi qayd etiladi. 0 ‘z davrida madrasalarda o ‘qitilishi yoMga q o ‘yilgan fanlarni Abu Ali ibn Sino quyidagi tizim lar b o ‘yicha ajratadi: od ob (xulq etikasi),
