Z nishanova, G. Alimova

psixik taraqqiyotiga xos xususiyatlar haqida aniqroq axborot olishga
xizmat qiladigan metodlami ishlab chiqishni anglatadi.
2.1. Bola psbdkasini o‘rganish printsiplari
Bola psixikasini o‘iganishda tadqiqotchi bir qator pritnsiplar —
qoidalaiga tayanishi, ularga rioya etishi lozim bo‘ladi.Bu printsiplar
quyidagilardan iborat:
Ob’ektivlik prinsipi tadqiqotchidan ma’lumotlar bilan ulaming
talqinini aralashtirib yubormaslikni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot
davomida bola oynadan tashqariga qarayotgan edi deb aytilsa, bu
muayyan hodisa haqidagi ma’lumot bo‘lib hisolanadi. Lekin “bola
e’tiborsiz” deb aytish hodisaning talqinidir. Hodisaning o ‘zi bilan
uning talqinini aralashtirib yubormaslik kerak. Chunki yuqoridagi
misolda ham bola oynaga qarab tuigan esa-da, taibiyachi so‘zlariga
katta e’tibor berayotgan bo‘lishi mumkin.
Sababiynkprintsipi bola shaxsi va ongida yangi sifatlaming hosil
bo‘lishini ta’minlovchi barcha shart-sharoit va omillami imkon qadar
o‘iganishni talab qiladi. Masalan, mashg‘ulot davomida bola tez-tez
oyna tarafga qarayotgan bo‘lsa, bu hodisaning iloji boricha ko‘proq
sabablarini aniqlashga urinish kerak: kchadagi biron narsa bola
e’tiborini o‘ziga tortdimi, mashg‘ulotda bola charchab qoldimi,
o4ilayotgan material bolaga yaxshi tanishmi va hokazo.
Sinchkovlik vamuntazamlik printsipi bolapsixikasi shakllanishi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

jarayonini, bunda psixolog va pedagoglar ta’sirini sinchkovlik bilan
kuzatib borishni talab qiladi.Ushbu printsipga muvofiq oldindan:
a) tadqiqot joyi va vaqti aniqlanishi кегак;
b) tadqiqotda o‘rganiladigan sinaluvchilar tanlanmasi tuzilishi lozim;