‘zbe risto n respublirasi 1 ay va ‘rta m axsus ta ’lim vazirligi

Birlamchi reanim atsiya tadbirlari 
(AVS 
qonuni)
K o ‘pgina davlatlardagi anesteziologiya va reanimatologiya 
fanining rivojlanishi, oxirgi bir necha 10 yillar davomidagi

---

reanimatsiya borasidagi yutuq va achchiq kam chiliklar, ulami 
o ‘rganish tajribalari sistematizatsiyasi olimlar tom onidan reani­
matsiya usullari, texnikasi va tcrminologiyasiga o ‘zgarish kiritish- 
ga imkon berdi. Xususan, keng tarqalgan 
" y u r a k - o ‘p k a
reani- 
matsiyasi" "yurak-o‘pka-miya reanimatsiyasi" bilan o ‘zgartirildi. 
Chunki oxirgi natija - organizmning shaxs sifatida to ‘liq tiklanishi 
k o ‘p jixatdan birlamchi reanim atsiya muolajalarining o ‘tkirligi, 
sifati va samaradorligiga hamda postreanim atsion davrdagi 
hayotiy zarur funksiyalar, birinchi navbatda, bosh m iya faoliyatini 
tiklash va m o‘4adillashtirishga qaratilgan zamonaviy intensiv 
davo muolajalariga bog‘liq. Bularni taniqli shifokor P.Safar 
quyidagicha umumlashtiradi. U organizmni tiriltirish jarayonini 
uch davrga bo ‘ladi.
Birlamchi reanimatsiya.
1. Jadal oksigenatsiya davridagi organizmning hayotiy zarur 
faoliyatini tiklash va saqlashga qaratilgan muolajalar:
a) nafas y o ‘llarining erkin o ‘tkazuvchanligini ta ’m inlash va 
nazorat kilish;
b) sun’iy nafas oldirish va o ‘pkalar oksigcnatsiyasi;
v) yurak massaji yoki qon aylanishini sun’iy ta ’minlash, qon 
oqishini nazorat qilish, magistral tom irlar pul’satsiyasini aniqlash.
2. Mustaqil qon aylanishini tiklash davri.
M ustaqil qon aylanishini tiklashga qaratilgan davo muolajalari 
yurak, 
qon 
tomir va 
o ‘pkalar 
faoliyatini 
stabillashtirish, 
kislorodning arterial transportini norm aga yaqin saqlash. Bu davr 
uch bosqichdan iborat:
a) vena ichiga farmakologik m oddalar va eritm alar kiritish;
b) elektrokardioskopiya (yoki EKG); 
v) elektrik defibrillyatsiya.

---

1-rasm. N afas у o ‘llari anatomiyasi
2-rasm. Traxeya intubatsiyasi